Удзел у пазачарговай сесіі СКБ АДКБ па сітуацыі ў Казахстане

Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка 10 студзеня прыняў удзел у пазачарговай сесіі Савета калектыўнай бяспекі АДКБ па сітуацыі ў Казахстане ў фармаце відэаканферэнцыі.

Галоўнай тэмай мерапрыемства стала абстаноўка ў Рэспубліцы Казахстан і меры па яе нармалізацыі.

У пасяджэнні СКБ таксама прынялі ўдзел усе кіраўнікі дзяржаў - удзельніц АДКБ і Генеральны сакратар арганізацыі Станіслаў Зась.

Прэм'ер-міністр Арменіі Нікол Пашынян як старшыня Савета калектыўнай бяспекі адкрыў саміт і перш за ўсё прапанаваў кіраўнікам дзяржаў ушанаваць памяць загінулых у выніку пратэстаў мінутай маўчання.

Выступаючы на пасяджэнні, казахстанскі лідар Касым-Жамарт Такаеў заявіў, што яго краіна перажыла маштабны крызіс, самы цяжкі за 30 гадоў незалежнасці, і падзякаваў лідарам АДКБ, уключаючы Прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнку, за палітычнае і нават баявое братэрства.

Кіраўнік беларускай дзяржавы адзначыў, што 10 студзеня ў Казахстане аб'яўлена нацыянальная жалоба па загінулых у выніку беспарадкаў. Аляксандр Лукашэнка ад імя беларускага народа выказаў спачуванні Прэзідэнту Казахстана Касым-Жамарту Такаеву ў сувязі з гібеллю супрацоўнікаў праваахоўных органаў, ваеннаслужачых і мірнага насельніцтва.

"Аналіз падзей у Казахстане паказвае наяўнасць, вядома ж, знешняга фактара, - заявіў беларускі лідар. - Іх сцэнарый пазнаваемы, аб чым толькі што сказаў Прэзідэнт Казахстана. За аналогіямі далёка хадзіць не трэба: Югаславія, Ірак, Лівія, Сірыя, Украіна, Афганістан. Не так даўно такі камбінаваны націск зведала і Беларусь".

Прэзідэнт растлумачыў, што няхай у гэтых краінах і былі свае асаблівасці, але агульны почырк відаць.

"Так, мы шмат цяпер гаворым аб знешнім умяшанні. І мае рацыю Прэзідэнт Казахстана: пройдзе няшмат часу - імёны, прозвішчы, адрасы, паролі, яўкі гэтых дзеячаў будуць названы. Але трэба разумець адно: толькі знешні фактар ніколі не будзе адзіным. За ўсімі знешнімі фактарамі трэба бачыць і ўнутраныя. Гэта ўрок, які мы атрымалі з падзей у Беларусі", - звярнуў увагу Кіраўнік дзяржавы.

"Вакол блізкага нам народа і дзяржавы Казахстан вельмі шмат назбіралася жадаючых узарваць сітуацыю вакол цэнтральнаазіяцкіх постсавецкіх рэспублік. Зусім нядаўна да гэтага дадаўся Афганістан", - сказаў Аляксандр Лукашэнка. 

Прэзідэнт падкрэсліў, што, як паказалі падзеі, на граніцах Казахстана сабралася нямала міжнародных тэрарыстаў.

"Для таго, каб пераадолець гэтыя негатыўныя тэндэнцыі ў нашых постсавецкіх рэспубліках, у гэтым выпадку ў Казахстане, немагчыма гэту праблему вырашыць толькі ў рамках Казахстана, няхай нават гіганцкай па тэрыторыі краіны. Як нам бачыцца, я абсалютна ў гэтым перакананы, самыя блізкія народы - Казахстана і Кыргызстана - павінны разам паспрабаваць вырашыць цяжкія праблемы, якія засталіся ў спадчыну і якія створаны ўжо намі ў постсавецкі перыяд", - заявіў Кіраўнік дзяржавы. 

Урокі з падзей, што адбыліся, на думку Аляксандра Лукашэнкі, павінен атрымаць і Узбекістан. "Паводле нашай інфармацыі, іх погляды ў тым ліку кінуты на Узбекістан", - дадаў ён.

Прэзідэнт таксама нагадаў, што аб рызыках і пагрозах, звязаных са стварэннем у Цэнтральна-Азіяцкім рэгіёне спячых ячэек тэрарыстаў і экстрэмістаў, раней неаднаразова гаварыў Прэзідэнт Таджыкістана Эмамалі Рахмон. 

"Мы прымалі гэта да ведама, але, напэўна, недаацанілі рызыкі. Часам думалі, што нас гэта бяда абміне. Цяпер бачым, што асноўны касцяк пратэстуючых у Казахстане складаюць прафесійныя баевікі-тэрарысты. Гэта вельмі небяспечная тэндэнцыя, - падкрэсліў кіраўнік дзяржавы. Кто іх арганізоўваў і кіраваў, трэба разабрацца. Упэўнены, што арганізатары і кіраўнікі падзей у Казахстане глыбока схаваны. Але я абсалютна перакананы, што як у Беларусі, іншых краінах, так і ў Казахстане, мы прыйдзем у тую ж кропку". 

Аляксандр Лукашэнка адзначыў своечасовасць і аператыўнасць прынятага рашэння аб уводзе ў Казахстан Калектыўных міратворчых сіл. "Упэўнены, нашы намаганні падзейнічалі на дэструктыўныя элементы і паказалі ўсяму свету цесныя саюзніцкія сувязі, дзеяздольнасць і патэнцыял арганізацыі", - заявіў Прэзідэнт. 

Кіраўнік дзяржавы выступіў за ўдасканаленне АДКБ: "Нас чакаюць сур'ёзныя выклікі ў перспектыве. Неабходна ўмацоўваць АДКБ, спакойна, планамерна нарошчваць усе яе кампаненты і перш за ўсё міратворчы патэнцыял. Вельмі важна захаваць мабільнасць і аператыўнасць дзеянняў". 

Пры гэтым, заявіў Аляксандр Лукашэнка, не трэба саромецца і аглядацца на Захад або яго асобныя дзяржавы. "Будзем глядзець рэзка па баках - скруцім шыю. Таму трэба займацца сваімі пытаннямі і бачыць уласную бяспеку, - падкрэсліў беларускі лідар. - Калі ў іх узнікаюць самыя нязначныя праблемы, яны не думаюць аб дэмакратыі, не аглядаюцца на нас, а дзейнічаюць згодна з уласнымі інтарэсамі. Нам таксама трэба гэта ўлічыць. Жорстка зрабілі ў першыя хвіліны - вынік бачны".

Прэзідэнт адзначыў, што, мяркуючы па актыўнасці заходніх палітыкаў, там уважліва адсочваюць сітуацыю ў Казахстане. "Яны спачатку - паўзу на два-тры дні, каб арганізавацца. Праз два-тры дні (мы з Прэзідэнтам Расіі аб гэтым гаварылі пастаянна) тое, што мы планавалі, як мы гэта бачылі, тое і адбылося: пасыпаліся заявы. Заявы зразумелыя: "Дэмакратыя", "Свабода", "Непрыняцце жорсткіх мер" і гэтак далей", - звярнуў увагу Аляксандр Лукашэнка.

На яго думку, увод Калектыўных міратворчых сіл АДКБ парушыў планы заказчыкаў і выканаўцаў справакаванага ў Казахстане канфлікту. "Гэта яшчэ раз пацвярджае правільнасць прынятага намі рашэння", - сказаў ён.

Кіраўнік дзяржавы падкрэсліў, што цяпер краінам АДКБ трэба дзейнічаць на апярэджанне, купіраваць магчымыя прычыны, якія могуць прывесці да такіх наступстваў у краінах - членах арганізацыі.

"У сувязі з гэтым у інфармацыйным полі варта дзейнічаць на апярэджанне. Нельга дапускаць выстаўлення міратворчага кантынгенту як акупантаў - мы бачым, такія спробы ўжо робяцца. Мы ніякія не акупанты. Мы не прыйшлі туды па сваім жаданні: нас запрасіў наш брат, наш сябар, які адказвае за гэту вялікую краіну. І мы аказалі тую падтрымку, якую ён запатрабаваў ад нас. Гэта ўрок для ўсіх, гэта добры прэцэдэнт", - заявіў Аляксандр Лукашэнка.

"Рост напружанасці нас таксама падштурхоўвае да рэвізіі сумесных мер па процідзеянні тэрарызму і экстрэмізму, - сказаў беларускі лідар. - Мы шмат увагі ўдзялялі барацьбе з міжнародным тэрарызмам, магчыма, недаацэньваючы небяспеку, якую нясе экстрэмізм ва ўсіх яго праявах".

Аляксандр Лукашэнка таксама лічыць неабходным своечасова выкрываць сілы, якія ў пэўных умовах здольны пераходзіць чырвоную лінію, становячыся на шляхі насілля, а таксама строга спыняць іх дэструктыўную дзейнасць.

Прэзідэнт адзначыў, што цяпер ёсць добрая падстава ў нейкі час сабрацца і пагаварыць аб Таджыкістане. "Прэзідэнт Таджыкістана нас гадамі ўжо просіць аб аказанні матэрыяльнай падтрымкі, перш за ўсё ваеннай тэхнікай. І нам трэба гэта зрабіць. Каб потым нам гэта не абышлося даражэй, як з Казахстанам, - сказаў Кіраўнік дзяржавы. - Амаль 200 рэйсаў самалётаў, мы перакідвалі вялізную тэхніку. Добра, што Расія на гэта пагадзілася. Не хацелася б, каб гэта было ў Таджыкістане. Лепш яму дапамагчы цяпер. Ён там справіцца з гэтымі праблемамі. Гэта датычыцца і іншых рэспублік. Высновы трэба рабіць". 

"Што датычыцца Беларусі, вы заўсёды можаце разлічваць не толькі на ўзаемаразуменне, асобныя заявы і падтрымку. Мы заўсёды будзем адданыя тым дамоўленасцям, якія намі дасягнуты", - падкрэсліў беларускі лідар.

"Сёння як ніколі ў рамках арганізацыі неабходна павышаць узровень палітычнага ўзаемадзеяння, каардынацыю пазіцый на міжнароднай арэне. Формы і метады аказання гібрыднага ўплыву на нашы краіны якасна ўдасканальваюцца. У рамках АДКБ неабходна выпрацаваць адэкватныя меры рэагавання. Як я ўжо гаварыў, без аглядкі", - заявіў беларускі лідар.

Паводле слоў Прэзідэнта, таксама трэба ўдасканальваць інфармацыйны абмен і якасна паляпшаць аналітычны складнік.