Рэферэндумы

Для вырашэння найважнейшых пытанняў дзяржаўнага і грамадскага жыцця ў Беларусі могуць праводзіцца рэспубліканскія і мясцовыя рэферэндумы. У рэферэндумах удзельнічаюць усе грамадзяне, якія валодаюць выбарчым правам і пражываюць у Беларусі. Гэта робіць рэферэндум найважнейшай праявай дэмакратыі, дазваляючы насельніцтву самастойна прымаць выключна важныя рашэнні, якія ўплываюць на жыццё грамадзян.

  • Рэспубліканскія рэферэндумы назначаюцца Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь па ўласнай ініцыятыве, па прапанове Усебеларускага народнага сходу, Палаты прадстаўнікоў і Савета Рэспублікі, якое прымаецца на іх раздзельных пасяджэннях большасцю галасоў ад устаноўленага Канстытуцыяй складу (поўнага складу) кожнай з палат, або па прапанове не менш як 450 тыс. грамадзян, якія валодаюць выбарчым правам, у тым ліку не менш як 30 тысяч грамадзян ад кожнай з абласцей і горада Мінска.

Рашэнні, прынятыя рэспубліканскім рэферэндумам, падпісваюцца Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.

  • Мясцовыя рэферэндумы назначаюцца адпаведнымі мясцовымі Саветамі дэпутатаў па сваёй ініцыятыве або па прапанове не менш як 10% грамадзян, якія валодаюць выбарчым правам і пражываюць на адпаведнай тэрыторыі.

На мясцовы рэферэндум могуць выносіцца пытанні, якія маюць выключна важнае значэнне для насельніцтва адпаведных тэрыторый.

Рэферэндумы праводзяцца шляхам усеагульнага, свабоднага, роўнага і тайнага галасавання.

Права ўдзельнічаць у рэферэндуме маюць грамадзяне Рэспублікі Беларусь, якія дасягнулі 18 гадоў.

На рэспубліканскі рэферэндум не могуць выносіцца пытанні:

  • якія могуць выклікаць парушэнне тэрытарыяльнай цэласнасці Рэспублікі Беларусь;
  • звязаныя з выбраннем і вызваленнем Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, назначэннем (выбраннем, вызваленнем) службовых асоб, назначэнне (выбранне, вызваленне) якіх адносіцца да кампетэнцыі Прэзідэнта, Усебеларускага народнага сходу і палат Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь;
  • аб прыняцці і змяненні бюджэту, устанаўленні, змяненні і адмене падаткаў, збораў (пошлін);
  • аб амністыі, аб памілаванні.

Пытанні, выносімыя на рэспубліканскі рэферэндум, падлягаюць кантролю на прадмет іх канстытуцыйнасці.

Парадак правядзення рэферэндумаў вызначаецца Выбарчым кодэксам Рэспублікі Беларусь.