Наведванне Мінскага аўтамабільнага завода

Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка 21 студзеня наведаў Мінскі аўтазавод.

Наведваючы на прадпрыемстве размяшчэнне каманды "МАЗ-СПОРТаўта", Кіраўнік дзяржавы падкрэсліў важнасць перамог МАЗа ў аўтаспорце. Паводле слоў Прэзідэнта, важна не толькі выступаць, але і выйграваць. У той жа час у мінулым сезоне "МАЗ-СПОРТаўта" крыху здалі пазіцыі ў параўнанні з вынікамі 2023 года.

"Гэта спорт. Заставацца на піку пастаянна даволі цяжка. Мы то другія, то трэція. Так, перамогі ў гэтым годзе (мінулым сезоне. - Заўвага) не атрымалася, - адзначыў начальнік каманды Сяргей Вязовіч. - Мы моцна перааснасцілі нашу тэхнічную базу. Гэта таксама немалаважна".

"Калі на міжнародных экранах ва ўсім свеце МАЗ, усе пачынаюць думаць, а што гэта за завод, які "забівае" ўсіх на трасе. Гэта - наш МАЗ, наш гонар. Гэта рэклама. І рэклама не толькі аўтазаводу, але і ўсёй краіне і ўсёй аўтамабілебудаўнічай галіне Беларусі. Вось у чым мой інтарэс", - сказаў Кіраўнік дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што ў свой час па яго даручэнні звярнулі сур'ёзную ўвагу на каманду і тое, што было неабходна для яе развіцця. "Я міністру даручаў (цяпер паслу ў Расіі), каб ён звярнуў асаблівую ўвагу на каманду. Я яму сказаў: "Будзеш капітанам каманды гэтай. Што хочаш рабі, але дапамагай хлопцам!" - расказаў Прэзідэнт.

Цяпер жа на чале Мінпрама новы міністр Аляксандр Яфімаў, і Прэзідэнт даручыў яму курыраваць гэта пытанне: "У нас новы міністр. Ён у курсе справы. Малады хлопец, беларус сапраўдны. За тое, каб мы выйгравалі. Вось табе новы капітан. Павінен дапамагаць. Нам трэба ўдзяліць увагу неабходную. Калі нешта патрэбна, скажы", - звярнуўся Кіраўнік дзяржавы да начальніка каманды.

Аляксандр Лукашэнка цікавіўся станам спраў у камандзе, адзначыўшы важнасць у будучым падрыхтоўкі дастойнай змены. "Ён павінен падтрыхтаваць траіх-пяцярых (пілотаў. - Заўвага), а тое і два экіпажы. Такіх, як ён. Бо ён пойдзе, і што далей..." - сказаў Прэзідэнт пра Сяргея Вязовіча.

Прэзідэнту далажылі, што такая задача ставіцца - у бліжэйшыя тры гады падрыхтаваць два экіпажы, якія будуць дастойнымі канкурэнтамі.

Аляксандр Лукашэнка агледзеў размяшчэнне каманды і азнаёміўся з тэхнікай. Ён нават сабраўся асабіста правесці тэст-драйв спартыўнага МАЗа: "Я гляджу на ваш аўтамабіль. Цікава было б праехаць дзе-небудзь у кар'еры".

"Як толькі будзем гатовы, дадзім знаць", - сказаў у адказ Сяргей Вязовіч.

"Патрэбен вынік. А мы для вас будзем рабіць усё!" - запэўніў беларускі лідар.

"Мы будзем зараджаны на перамогу", - паабяцаў Сяргей Вязовіч.

У час наведвання размяшчэння каманды "МАЗ-СПОРТаўта" Прэзідэнту таксама падарылі камандную форму.

На прадпрыемстве Кіраўнік дзяржавы азнаёміўся з рэканструкцыяй аўтобуснай вытворчасці. Аляксандр Лукашэнка агледзеў мадэльны рад пасажырскай тэхнікі МАЗа і наведаў асноўныя ўчасткі зборкі. Ён падкрэсліў, што калі прадукцыя будзе якасная, то яе будуць купляць, нягледзячы на вялікую канкурэнцыю на рынку. У адваротным выпадку не дапаможа нават зніжэнне кошту.

"Гэту пляцоўку мы пабудавалі з нуля. Усё абсталяванне ўстаноўлена, працуе, персанал набраны. Тут павінны працаваць 1223 чалавекі. Сёння 431 чалавека пераводзім з дзеючай вытворчасці, далей мы склалі графік: да канца года (1 студзеня 2026 года мы павінны будзем выйсці на стапрацэнтную загрузку гэтага вытворчага комплексу) штат будзе ўкамплектаваны", - далажыў генеральны дырэктар МАЗа Валерый Іванковіч.

"Нядрэнна ж пабудавалі. Умеюць", - ацаніў вытворчую пляцоўку Прэзідэнт. Сам жа тэхналагічны этап Аляксандр Лукашэнка параўнаў з вытворчасцю самалётаў, паколькі тэхніка ствараецца не на канвееры, гэта вельмі тонкая работа, сапраўднае рамяство.

"У нас тут 40 тысяч квадратных метраў. Тут знаходзіцца ўвесь тэхналагічны працэс ад першага элемента, які мы выражам, да гатовага аўтобуса. Цяпер мы ў адным месцы рэжам, у іншым - варым, у трэцім - збіраем, а потым, калі які-небудзь збой з камплектуючымі, транспарт выцягваем на вуліцу незалежна ад умоў надвор'я і зноў зацягваем. А цяпер мы будзем працаваць так, як усе сусветныя кампаніі. Гэта пляцоўка сусветнага ўзроўню, - заявіў Валерый Іванковіч. - У нас тры нарыхтоўчыя лініі, і па іх мы можам весці адразу тры тыпы аўтобусаў. Тое, што ў нас тэхналагічна не атрымоўвалася ў сённяшніх умовах".

"Ва ўсім свеце так ці робаты працуюць?" - удакладніў Кіраўнік дзяржавы.

"Робаты працуюць, калі ёсць дзве вызначальныя ўмовы: аднатыпнасць і аб'ём. Мы гэта пытанне прадумвалі. Калі мы выйдзем у вузкую прафілізацыю, то ўсталюем робатаў. Магчымасці дазваляюць", - растлумачыў кіраўнік прадпрыемства.

На прадпрыемстве Аляксандр Лукашэнка звярнуў увагу на вытворчасць нарыхтоўчых матэрыялаў. Профільныя трубы на прадпрыемства, напрыклад, пастаўляе Маладзечанскі трубапракатны завод. Там хутка будуць асвойваць і новыя віды прадукцыі. На думку Прэзідэнта, гэты праект мог бы ўвайсці ў дзяржаўную інвестыцыйную праграму.

"Такая прадукцыя з металу нам патрэбна будзе, гэта дэфіцыт нейкі ўжо. Таму вось яшчэ адзін праект. І не трэба выдумляць для дзяржінвестпраграмы нейкія праекты - вось ён. Ім трэба паглыбляцца. І як толькі мы прыйдзем да таго, што нам трэба будзе жалезная руда, вось тады мы будзем за межамі краіны шукаць радовішчы, укладваць грошы і сумесна адліваць зыходныя загатоўкі. Але мы да гэтага яшчэ не прыйшлі. Вось як мы ўпромся ў гэта, я вам падкажу, дзе мы будзем нешта ствараць. Вось так трэба паглыбляцца, а не прыдумваць нейкія завоблачныя тэхналогіі і вырабы", - заявіў беларускі лідар.

Кіраўнік дзяржавы ў час наведвання прадпрыемства звярнуў асаблівую ўвагу на якасць прадукцыі і неабходнасць пастаяннага ўдасканалення. Таксама, паводле яго слоў, трэба арыентавацца на вытворчасць электратранспарту.

"Я ўжо гаварыў, што мы будзем абмяркоўваць з Прэзідэнтам Расіі (напэўна, момант зручны) будаўніцтва другой атамнай станцыі. Без электраэнергіі нічога не будзе. Не толькі ў прамысловасці, але і ў сельскай гаспадарцы патрэбна электраэнергія. Лішку не будзе. Паглядзіце: усе з глузду з'ехалі з гэтымі электрамабілямі - калі ласка, у нас ужо вопыт ёсць. Запраўкі электрычныя ёсць, аўтатранспарт ёсць ад легкавога да пасажырскага, грузавога", - заўважыў Прэзідэнт.

"Нейкія напрацоўкі па электрарухавіках ёсць. Трэба проста рухацца наперад", - упэўнены беларускі лідар.

"Усе тралейбусы ў нас аснашчаны магілёўскімі электрарухавікамі. Мы ўжо тры гады з імі працуем", - адзначыў генеральны дырэктар МАЗа Валерый Іванковіч.

"Вось яшчэ для інвестпраграмы адна тэма - вытворчасць электрарухавікоў. Ужо ёсць школа, ужо ёсць людзі, якія гэта разумеюць. Трэба ў гэтым плане паглыбляцца, і гэта сёння патрэбна, - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка. - Будзе попыт, будзе запатрабаванне - зробім добры рухавік і ячэйкі для акумулятарнай батарэі зробім, не будзем купляць і збіраць у сябе. Усё паступова будзем рабіць".

У час сустрэчы з працоўным калектывам Мінскага аўтамабільнага завода і іншых прадпрыемстваў холдынга Прэзідэнт растлумачыў, што цяперашні яго візіт на аўтобусны завод - своеасаблівая праверка таго, наколькі вытворчыя плошчы і спецыялісты гатовы да работы. А ўрачыстая цырымонія адкрыцця новага завода адбудзецца пазней. Арыенцір - знакавая для кожнага беларуса дата, 80-годдзе Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне.

"Калі ў вас тут будзе тысяча чалавек, крык і гоман, калі будзе прыемны ляск (гусеніц у вас няма) ключоў, гаек, балтоў, мастоў, каробак перадач… Да мая месяца вы павінны гэта закруціць усё. Паклічаце - я з задавальненнем прыеду, перарэжам стужачку", - сказаў Кіраўнік дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка расказаў, што, наведваючы новы аўтобусны завод, успомніў свой апошні візіт на МАЗ. Тады, паводле яго слоў, завадчане працавалі хоць і ў цяпле, але не ў самых лепшых умовах.

"Вы пачалі рабіць гэтыя аўтобусы. Будаваць і прадаваць, асабліва на знешніх рынках. Вы малайцы і заслужылі, каб у вас быў свой завод па вытворчасці аўтобусаў. У гэтым годзе мы вырабім і прададзім 2,3 тыс. аўтобусаў. Гэта добрыя лічбы. Грузавікоў мы вырабім і прададзім у цэлым 15 тыс. Таксама нядрэнна, - сказаў Прэзідэнт. - Пад дзве тысячы кожны год дабаўляйце, і тады не будзе праблем з работай і працаўладкаваннем не толькі ў вас, але і ў вашых дзяцей".

Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што гэты раз у эканоміку прадпрыемства вельмі не паглыбляўся, але на першы погляд яно працуе нядрэнна. "Мне даложаць аб гэтым. Але кажуць, што вы на пад'ёме", - звярнуў ён увагу.

"Захаванне нашых гігантаў было маёй галоўнай задачай. Яшчэ зусім маладым Прэзідэнтам я сабе паабяцаў захаваць усё тое, што было напрацавана ранейшымі пакаленнямі да нас. І вы, хто старэйшыя, памятаеце: мы пачалі з вамі эпапею. МАЗ, БЕЛАЗ, ліфты ў Магілёве, "Інтэграл", на які попыт сёння - толькі дай, ды ўсе прадпрыемствы - усё гэта трэба было ратаваць. Шчыра кажучы (зноў жа, не хачу вас перахваліць), калі я бачу аўтамабіль МАЗ, наш аўтобус, тралейбус, гэта гонар. І я шчаслівы, што мы захавалі нашу краіну як машынабудаўнічую", - сказаў Кіраўнік дзяржавы.

Ён згадаў сустрэчу з камандай "МАЗ-СПОРТаўта" і адзначыў адзін важны момант - у гоначных грузавіках выкарыстоўваецца шмат дэталей і вузлоў, якія ёсць і на штатных серыйных аўтамабілях. "Яны крышаць, ламаюць гэту машыну. Яна вытрымлівае страшныя перагрузкі, і там мы бачым усе недахопы. І я Вязовічу сказаў, што ён павінен працаваць з канструктарамі МАЗа, кіраўніцтвам, начальнікамі цэхаў для таго, каб удасканальваць гэты аўтамабіль. Нам гэта трэба - якасць. Ну і перамагаць. Будзеце перамагаць - будзем вас падтрымліваць і дапамагаць. Такое стаўленне да ўсім, і вас у тым ліку. Будзе вынік - будзем дапамагаць і падтрымліваць", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

"Гэта што, МАЗ сюды ўклаў грошы? Не. Гэта грошы нашай дзяржавы. Я сабраў гэтыя грошы са усяго народа і ўклаў сюды, спадзеючыся, што праз 5-10 гадоў вы гэтыя грошы не толькі вернеце, але і падвоіце-патроіце праз падаткі і гэтак далей. Таму мы будзем вам дапамагаць, будзем вас падтрымліваць. Ды і для народа вы робіце добры сродак перамяшчэння. Таму ціха і спакойна будзем рабіць сваю справу. Давайце разлічваць на свае сілы. Калі ў нас будзе сваё, гэта наша. Калі ў нас свайго няма, разлічвайце на некага... А мы ўмеем для жыцця людзей рабіць усё!" - падкрэсліў беларускі лідар.

У час сустрэчы з работнікамі прадпрыемства Прэзідэнт расказаў аб намеры у бліжэйшы час абмеркаваць са сваім расійскім калегам Уладзімірам Пуціным будаўніцтва ў рэспубліцы другой атамнай электрастанцыі.

"У нас сёння нават невялікі лішак электраэнергіі. Але ў будучым гэтага можа не хапіць. Таму мы ў бліжэйшы час абмяркуем з Прэзідэнтам Расіі пытанне будаўніцтва другой атамнай станцыі на тэрыторыі Беларусі", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Паводле яго слоў, месца будаўніцтва яшчэ не вызначана, але патэнцыяльныя пляцоўкі ёсць. "Або пашыраць будзем тую ў Астраўцы, або ў нас ёсць іншая міжнародна прызнаная пляцоўка на поўдзень ад Магілёва, дзе можна пабудаваць гэту станцыю, - растлумачыў Кіраўнік дзяржавы. - Лішняй электраэнергіі не бывае, мы заўсёды спажывём".

Прэзідэнт нагадаў, што ў Беларусі актыўна будуецца жыллё з электрычным ацяпленнем і падагрэвам, развіваецца электратранспарт. "Калі мы пабудуем другую станцыю, мы поўнасцю забяспечым людзей і па транспарце, і па жыллі. Таму на гэта будзем арыентавацца", - заявіў Аляксандр Лукашэнка.

"Сёння ў нас адно пытанне: а як рухацца далей? Вы, напэўна, заўважылі жорсткую маю нараду па інвестыцыйнай праграме. Дзяржаўная інвестыцыйная праграма, куды ўкладваць грошы. А чаго мы мудрым, што мы там выдумляем? Бачым, што ў вас тэндэнцыя добрая па вытворчасці аўтобусаў, наце вам завод. За паўтара года выдалі. І заўтра-паслязаўтра, вобразна кажучы, тут павінны працаваць людзі, - адзначыў Аляксандр Лукашэнка. - Гэта значыць, мы ўмеем рабіць усё. Патрэбна пэўная дысцыпліна, каб было якасна. І трэба эканоміць".

"Вяртаючыся да інвестыцыйнай праграмы, я падумаў аб тым, што не трэба нічога выдумляць. Давайце будзем рабіць тое, што мы ўжо ўмеем рабіць на нейкім узроўні. Калі ў цябе ёсць пэўная база, лягчэй узнімацца да вышынь. Мы ж не амерыканцы. Як Трамп заявіў: "Мы абкладзём увесь свет падаткамі, і няхай увесь свет працуе на амерыканцаў!" Балбатня, не больш. Якой бы ты магутнасцю ні валодаў у Амерыцы. Ён што, абкладзе падаткамі Беларусь, Расію, Кітай, Афрыку і мы будзем на амерыканцаў працаваць? Падстаўляй кішэнь - будзем працаваць", - з сарказмам заўважыў Прэзідэнт.

"Добра, папулізму там хапала, але мы ж нават так сказаць не можам. І не павінны. Мы павінны паглыбляцца, мы павінны ўдасканальваць тое, што ўмеем, і ўкладваць грошы ў гэта", - перакананы Кіраўнік дзяржавы.

Ён звярнуў увагу, што ў Беларусі добрыя канструктары і зборачныя вытворчасці. Нашы спецыялісты, заявіў ён, могуць зрабіць любую тэхніку аж да касмічных апаратаў і атамнай бомбы. Пытанне толькі ў часе і грашах. І яшчэ адзін важны момант - ці патрэбна гэта прадукцыя Беларусі? Ракеты ў космас наша краіна не запускае, а з узбраеннем дапамагаюць браты-расіяне.

"Трэба для людзей нешта рабіць. Гэта значыць, трэба ўкладваць грошы туды, дзе мы ўмеем, разбіраемся, нешта робім, - падкрэсліў беларускі лідар. - Даказаў, што ты можаш, можаш прадаць, добрая прадукцыя - наперад".

У прыклад Аляксандр Лукашэнка прывёў рэзідэнтаў Мінскага гарадскога тэхнапарка (у студзені Кіраўнік дзяржавы наведваў гэту пляцоўку). Пакуль там размешчаны невялікія прыватныя вытворчасці, але іх прадукцыя запатрабавана ў многіх краінах. "І гэтыя маленькія вытворчасці (і ўласныя, і беларуска-расійскія, і створаныя з замежнымі кампаніямі) мы будзем тыражаваць, калі на прадукцыю будзе попыт. Патрэніраваліся на малой вытворчасці - добра, давайце мы вам завод пабудуем, але вы там вырабляйце сваю прадукцыю і прадавайце. І так будзем тыражаваць па ўсёй краіне. У нас сёння працоўных рэсурсаў ужо не хапае на ўсе гэтыя магутнасці", - заявіў Прэзідэнт.

Паводле яго слоў, падобная сітуацыя адбылася ў рэгіёнах і з запускам ініцыятывы "Адзін раён - адзін праект".

"Зыходзячы з вопыту нашай з вамі работы, мы пакрыху-пакрыху, стоячы на плячах тых пакаленняў, гігантаў нашых, прадаўжаем выбудоўваць нашу эканоміку. Ніякай ломкі не павінна быць! Усё з нечага вырастае. Можа, нешта і трэба зламаць, як мы зламалі старыя фермы. Але заўтра (на іх месцы. - Заўвага) павінен быць самы сучасны малочнатаварны комплекс", - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.

"Будзем пакрыху рухацца. Але што для гэтага трэба, банальна паўтару чарговы раз, - кожны з нас павінен рабіць сваю справу. Вы на сваім працоўным месцы робіце тое, што належыць, я - на сваім. Калі мы будзем рабіць, і не проста рабіць, а спраўляцца з гэтай работай, мы будзем жыць нармальна, без вайны", - заявіў Прэзідэнт.

Кіраўнік дзяржавы адзначыў, што перад тым, як абвінавачваць каго-небудзь у праблемах або спіхваць віну на іншага чалавека, неабходна паглядзець на сябе.

"Я заўсёды гавару: перад люстэркам стань, на сябе паглядзі. Спытай у сябе: а ты што зрабіў? А ці вінаваты там Валерый, генеральны дырэктар МАЗа? Або вінаваты Кухараў з Качанавай, або Прэзідэнт? Можа, ты вінаваты, што сям'я твая не вельмі жыве? Можа, ты недзе ў школе не вельмі вучыўся? Можа, ты, калі іншы сядзеў над канспектамі і тры ВНУ заканчваў, у гэты час піўцо пацягваў на лавачцы? Дык чаго ты патрабуеш ад некага нешта? На сябе паглядзі - мая вам парада. Непапулярна ў прэзідэнцкую кампанію, але, тым не менш, без папулізму. Заўсёды трэба паглядзець на сябе. Гэта таксама мой прынцып", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

У адным з пытанняў Кіраўніку дзяржавы была выказана занепакоенасць наконт зніжэння папулярнасці рабочых прафесій сярод моладзі. Многія з прадстаўнікоў падрастаючага пакалення імкнуцца стаць блогерамі, пайсці ў ІТ, замест таго каб асвойваць такія спецыяльнасці, як, напрыклад, электрагазазваршчык. Прэзідэнта спыталі, ці не прывядзе гэта да вялікага дэфіцыту спецыялістаў рабочых прафесій.

"Насцярожанасць такая ёсць", - адказаў Аляксандр Лукашэнка, дадаўшы, што апошнім часам, напрыклад, на рынку ўзрастае патрэбнасць у зваршчыках, іншых рабочых спецыяльнасцях. Праблема дэфіцыту такіх работнікаў ужо адчуваецца даволі востра ў шэрагу дзяржаў. У Беларусі сітуацыя ў гэтым плане пакуль адносна стабільная, хоць некаторыя працэсы, якія насцярожваюць, усё ж праяўляюцца.

Што датычыцца папулярнасці блогерства ў моладзі, то, паводле слоў Прэзідэнта, трэба разумець: гэта сфера не бязмежная і далёка не ўсе могуць зачапіць і ўтрымаць аўдыторыю. "Вось гэтыя "інтэрнэт-сядзячыя", блогеры і іншыя - яны займаюцца гэтай справай, пакуль на іх ёсць попыт. Вы думаеце, кожны дзень блогеры растуць і растуць? Не. Дзясятак пайшло - двое прыйшло. На іх ёсць попыт, яны нечага пішуць, малююць, што цікавіць нас - мы заглянулі, у іх прагляды павялічыліся, яны з рэкламы атрымліваюць. Калі іх не чытаюць, яны сыходзяць, - растлумачыў Аляксандр Лукашэнка. - Іх не будзе больш, чым мы (аўдыторыя, гледачы. - Заўвага) запатрабуем".

Як заўважыў Прэзідэнт, ёсць прапановы, каб неяк рэзка з боку дзяржавы адрэагаваць і пераарыентаваць сітуацыю.

Аляксандр Лукашэнка ў сувязі з гэтым звярнуў увагу, што цяпер, вядома, у краіне патрэбны перш за ўсё спецыялісты для рэальнага сектара эканомікі, як, напрыклад, калектывы МАЗа і канцэрна "БЕЛАЎТАМАЗ", якія ствараюць рэальны прадукт. Але нейкіх канкрэтных рашэнняў па акрэсленай тэме пакуль няма. Хоць Прэзідэнт не аднойчы падкрэсліваў неабходнасць актыўнага прыцягнення да працы тых, хто не працуе. А такіх да гэтага часу нямала нават у Мінску. "Нам трэба разабрацца з гэтымі абуральнымі момантамі", - сказаў ён.

Акрамя таго, ёсць патэнцыял для прыцягнення на рынак працы мігрантаў, якія прыбываюць у Беларусь. Але тут павінна быць вельмі ўважлівае стаўленне з боку работадаўцаў. "Вы бярыце іх на работу, але з кадравікамі прапрацуйце кожнага, вы за іх будзеце несці адказнасць, - папярэдзіў Аляксандр Лукашэнка. - Я не супраць, няхай людзі прыязджаюць, працуюць".

Вяртаючыся да размовы пра блогераў, Прэзідэнт сказаў, што ўсё, што датычыцца блогерства, - гэта невялікая для Беларусі праблема. Многія блогеры, напрыклад, прынялі ўдзел у "Марафоне адзінства", паўляюцца ў эфіры дзяржСМІ і нават са здзіўленнем для сябе па-новаму адкрываюць Беларусь і яе патэнцыял. "Нармальныя людзі. Яны глядзяць на ваш аўтобус, гавораць: "Дык гэта мы робім?" - адзначыў Кіраўнік дзяржавы.

З улікам усяго сказанага ён не лічыць патрэбным на гэтым этапе прымаць якія-небудзь забаронныя меры.

"Забараніць - яно проста: забараніў - сяджу, радуюся. Забароны заўсёды не на карысць. Трэба перамагчы. Трэба даказаць, што мы лепш. Калі пра нас дрэнна пішуць, нам трэба паказваць сваё, добрае, як мы робім на "Марафоне адзінства". Гэта цяжэй, але важней. Гэта будзе ў сэрцы і ў галаве кожнага чалавека", - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.

Разам з тым Прэзідэнт заявіў аб рашучасці прыняць усе неабходныя меры, калі гэта датычыцца бяспекі, захавання краіны.

"Але цяпер гэта не трэба, няма такой неабходнасці. Многія, я чытаю, пішуць, асабліва нашы гэтыя ачумелыя за мяжой: "Вось, ён тут перад выбарамі, у выбары хоча закрыць інтэрнэт". Я пачынаю тэлефанаваць адказным, членам урада: "Вы, можа, недзе нешта там языком ляпнулі?" - "Не. Мы не маем права". Я гавару: "Глядзіце, без майго ведама гэтага не рабіце", - расказаў Аляксандр Лукашэнка.

"Мы ніколі не думалі аб гэтым. Хочаце ў інтэрнэце - сядзіце там. Тым больш 50 працэнтаў інтэрнэту, а можа і больш, - гэта ж карысць", - дадаў Прэзідэнт.

Адно з пытанняў датычылася патоку адкрытай хлусні і дэзынфармацыі ў інтэрнэце. Аляксандра Лукашэнку спыталі, ці можна гэта спыніць і ці ёсць альтэрнатыва замежным відэасэрвісам.

"Можам спыніць усё, што хочаце. Мы больш жартаваць са сваёй дзяржавай, а я з вамі не маю намеру. Таму што гэта можа прывесці да цяжкіх наступстваў. Ну хто ў нас у Беларусі ў гэтым не пераканаўся пасля 2020 года? Я гаварыў тады: не спяшайцеся, пройдзе час - ён расставіць усё на свае месцы", - нагадаў беларускі лідар.

Ён адзначыў, што тады былі моманты, калі даводзілася нешта спыняць, у тым ліку на гадзіну-дзве адключаць "ачумелых блогераў": "Тады была такая неабходнасць. Гэта былі мае функцыі, я прымаў гэтыя рашэнні. Часам разумеючы, што вы гэтага не зразумееце. Думаю, пройдзе час, - вы ў гэтым пераканаецеся".

"Прышчэпку атрымалі. Ну а што цяпер? Цяпер вы дакладна разумееце: вось гэта (тая ці іншая інфармацыя ў інтэрнэце. - Заўвага) - хлусня, у нас гэтага няма", - адзначыў Кіраўнік дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка раіць спакойна ставіцца да такіх укідаў у інтэрнэце, паколькі людзі ўжо многае разумеюць і шмат у чым разбіраюцца. "А тыя, хто чытае гэтыя опусы збеглых і радуюцца, гэта значыць чалавек не перавыхаваўся. Ён якім быў да 2020 года, такім і застаўся. Але гэтыя людзі ёсць у любым грамадстве. А абмяжоўваць іх балбатню... Слухайце, калі сумленна, многая іх балбатня мне на карысць. Ды і вам у тым ліку. Калі яны такія дзікасці кажуць, тут нехта прачытае і скажа: "Ну, мярзотнікі, ну гэта не так!" Яшчэ і суседзям, і дзецям скажуць, і родным, і блізкім", - адзначыў Кіраўнік дзяржавы.

"Трэба з імі змагацца. І калі мы змагаемся не іх жа, дапусцім, метадамі, а на іх полі і перамагаем - гэта самае каштоўнае. А закрыць рот можам. Але толькі заўсёды трэба задаваць пытанне, ці патрэбна сёння і навошта гэта. Пакуль не патрэбна", - сказаў Кіраўнік дзяржавы.

"Я вам павінен сказаць, калі мне яшчэ давядзецца працаваць Прэзідэнтам, адным з асноўных маіх напрамкаў будзе тое, каб людзям не закрывалі рот. Каб не было гэтай лішняй заарганізаванасці, - адзначыў Кіраўнік дзяржавы. - Для мяне будзе важнейшым напрамкам работы свабода чалавека. Але свабода, як мяне некалі вучылі: вось ты - асоба, ты свабодны. Але побач плячо аднаго, тут плячо другога. Не штурхай яго. Вось гэта твая свабода, а гэта - яго. І ты яму не перашкаджай".

"Чалавек вольны жыць у сваёй краіне свабодна. Але не перашкаджай іншым. Вось маё патрабаванне. І вы нікому не верце, калі нехта вам прыйшоў, тут рот закрывае, сказаць не дае. Калі ласка. Але адна справа, калі ты сам-насам размаўляеш, іншая справа, калі ты ў калектыве - 5 чалавек - размаўляеш. Трэцяя справа, калі ў цябе вялікі тысячны калектыў. А пятая справа, калі ты ў тэлевізары або як блогер вяшчаеш. Ты павінен несці адказнасць, ты сваю інфармацыю выдаеш на мільёны людзей", - заявіў Аляксандр Лукашэнка.

Ён падкрэсліў, што адказвае за свае словы, і так павінен кожны. "Гэта называецца ў народзе "жыві свабодна, але не перашкаджай жыць іншаму". Гэта будзе адзін з напрамкаў. Гэта суразмерна таму, што я заўсёды гавару аб тым, што мы павінны сваё жыццё будаваць без вайны. Гэта самы прыярытэт, - дадаў Прэзідэнт. - У нас краіна павінна быць бяспечнай. Таму пытанне абароны і бяспекі - пытанне нумар адзін. Каму патрэбна краіна, дзе мама з татам баяцца дзіця выпусціць на вуліцу".

Ён нагадаў, што ў 90-я злачыннасць давялося літаральна выпальваць гарачым жалезам. "Я павінен быў абараніць тых людзей, якія выбралі мяне Прэзідэнтам. Цяпер не тая сітуацыя, цяпер мы дзейнічаем спакойна. Цяпер мы бачым пагрозы на граніцы. Таму мы сканцэнтраваны там", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Разам з тым ён звярнуў увагу, што без удзелу саміх грамадзян, толькі сіламі спецслужбаў, у поўнай меры забяспечыць бяспеку ў краіне вельмі складана. "Калі вы ўбачылі нешта неардынарнае, нешта не тое, праінфармуйце нас, мы праверым", - заклікаў беларускі лідар.

Ён нагадаў, што да гэтага часу за межамі краіны паблізу граніц прысутнічаюць "узброеныя банды", якія знаходзяцца ў полі зроку спецслужбаў. "Мы з імі працуем, вобразна кажучы, яны не адмовіліся ад таго, каб недзе кавалак зямлі захапіць і нам умовы выставіць. Гэтага нельга дапусціць. Таму калі нешта не так, падкажыце нам. Міліцыі, яшчэ некаму набярыце, падкажыце. У нас рухомая дзяржава. Вы таксама павінны берагчы мір і бяспеку. Гэта галоўнае для нас сёння. Гэта і інфармацыйная бяспека і іншыя пытанні. У гэтых адносінах мы будзем старацца працаваць, але з вашай дапамогай", - сказаў Кіраўнік дзяржавы.

Гаворачы пра крытыку і ўкіды з боку збеглых за мяжой, Аляксандр Лукашэнка прызнаў, што ў краіне ёсць яшчэ нямала праблемных пытанняў і недахопаў, над устараненнем якіх трэба працаваць. "Але гаварыць аб тым, што мы такія-сякія, і паліваць нас брудам, уцёкшы за мяжу... Там сёння палавіна дакладна хоча назад вярнуцца, - сказаў Прэзідэнт. - Калі ласка. Гэта ваша таксама зямля. Можа, вы адурэлі, ачумелі ў свой час, занялі такую пазіцыю. Чалавеку трэба заўсёды даваць шанц. Калі ласка - вяртайцеся. Але да Шведа - Генеральны пракурор. Створана камісія з прадстаўнікоў рабочых, сялян, СМІ, якія бачылі, што вы (збеглыя. - Заўвага) чынілі ў 2020 годзе".

Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў, што кожны павінен адказаць па законе, асабліва калі "ламаў, крышыў, наперадзе бег і за сабой клікаў, з сякерай кідаўся".

"Мы нямала людзей ужо вярнулі ў сваё грамадства. Яны ўсе ў нас на кантролі, - адзначыў беларускі лідар. - Трэба ўмець людзям дараваць. Але тым, якім можна дараваць. І прытым не я павінен дараваць, хоць я па Канстытуцыі маю права памілаваць любога чалавека. Але я за гэта не ўзяўся. Таму што яны вам стваралі нязручнасці, яны ваша ламалі, яны вас спрабавалі зганьбіць. Ну дык вы прыміце рашэнне і мне далажыце. Будзе станоўчае рашэнне - я падпішу Указ. Не - значыць не. Таму мы акуратна ставімся да гэтых людзей".

Прэзідэнт расказаў, што частка збеглых - ачумелыя, якім "грошы заходнікі, амерыканцы ў асноўным у Польшчы, Літве падкідваюць". "Украінцы акуратна паводзяць сябе. Ва Украіне там баевікі нашы ёсць. Украінцы - яны малайцы, блізка да граніцы нашых не падпускаюць, якія гатовы захапіць там нейкі раён. Нам, гавораць, праблемы з Беларуссю не трэба. А вось у Польшчы і Літве - ім не сядзіцца", - канстатаваў Аляксандр Лукашэнка.

"У Літве іншая праблема: нашы нацмены туды ўцяклі і заявілі, што Вільнюс - гэта тэрыторыя Беларусі. Вільня. Сапраўды беларускі край. Я кажу: нічога, пачакайце, хутка на Беласточчыне і ў прылеглых раёнах Польшчы, нашы дзе сядзяць, таксама скажуць, што гэта - беларускія (тэрыторыі. - Заўвага). І ўжо літоўцы не ведаюць, што з імі рабіць. У іх ужо мазгі набок. Яны ўжо гатовы літоўскую частку тэрыторыі прыхапіць і далучыць або стварыць там анклаў нейкі і назваць "Беларусь 2" або яшчэ (неяк. - Заўвага). І там ужо стварыць свой марыянетачны ўрад", - расказаў Прэзідэнт.

"Вы іх пазвалі туды - вы з імі і разбірайцеся", - дадаў Аляксандр Лукашэнка.

Аляксандр Лукашэнка ў час сустрэчы з работнікамі МАЗа расказаў, хто яму спадабаўся з альтэрнатыўных кандыдатаў.

"Перадвыбарная кампанія - пра яе наогул не гавару. Стараюся ўраўнаважыць сітуацыю. Нас пяцёра. Я бачу, што ніхто там не шуміць, не крычыць. Мінулы раз у мяне спыталі ў тэхнапарку: "А перадвыбарная кампанія, а вы як тут?" І мне сорамна неяк стала, дамоў прыехаў, думаю: я ж сапраўды за ёй не сачу. Няма часу за гэтым усім назіраць. Маё галоўнае - забяспечыць спакой цяпер. Мая галоўная задача. Думаю, не, трэба ўсё ж такі паслухаць альтэрнатыўных кандыдатаў. І неяк выпадкова, ці то ў сем гадзін вечара, я ўключаю тэлевізар, - кандыдаты. Я вытрымаў паўтара чалавека, шчыра скажу", - адзначыў Кіраўнік дзяржавы.

"Мне спадабаўся Сярожа Сыранкоў. Ну нармальна. Ён гаворыць: вы ведаеце, мы не супраць, мы за, мы разам, і мы будзем жадаць перамогі дзеючаму Прэзідэнту. Таму што тое, што ён робіць, не разыходзіцца з нашай праграмай. Сумленна і шчыра чалавек ад камуністаў гэта сказаў. Сказаў шчыра. Я паслухаў, калі ён выклаў сваю праграму. Нічога новага: мы захавалі свае гіганты-прадпрыемствы, мы стараемся падзяліцца з людзьмі лішняй капейкай", - дадаў Аляксандр Лукашэнка.

Яшчэ адзін альтэрнатыўны кандыдат у ліку аднаго з пытанняў агучыў нібыта пытанне з народа аб аплаце настаўнікам за праверку сшыткаў. "Сшытак - гэта зваротная сувязь настаўніка з вучнем. Або вучня з настаўнікам. Ты даў яму заданне, ён робіць, - мы павінен праверыць, як ты яму даў гэтыя веды, ці змог ён. Або дыктант, або сачыненне напісаў - што гэта за чалавек, ён засвоіў веды ці не? Калі ў цябе ёсць нейкі іншы метад - калі ласка, - сказаў Кіраўнік дзяржавы. - Гэта значыць, не трэба настаўніка прымушаць рабіць тое, што ён не лічыць патрэбным. Не трэба сшыткі - ну не трэба. Але калі будзе кантрольны занятак або цябе ў школе або райана прыйдуць правяраць і табе ацэнку даваць, а ты не будзеш ведаць, а што ў цябе за дзеці, засвоілі веды ці не. Вось тады яны цябе ацэняць. Сшытак - гэта метад работы настаўніка з вучнем. Добры метад. Яго ніхто не адмаўляе".

Прэзідэнт падкрэсліў, што заўсёды трэба быць шчырым у размове з людзьмі і гаварыць праўду - тое, што думаеш. "А сёння не гаварыць трэба, сёння трэба рабіць. Сёння нам трэба будаваць прадпрыемствы і забяспечваць людзей не проста работай - добрай работай, каб яны менш крыўдзіліся, што ў іх слабая заработная плата. У тых, хто працуе і хто дастойны большага", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Прэзідэнт таксама ў час сустрэчы расказаў, што глядзеў у прамым эфіры інаўгурацыю Прэзідэнта ЗША Дональда Трампа.

"Паслухаў я ў прамым эфіры яго выступленне. Шчыра кажучы, я не ў захапленні быў ад Джо Байдэна - папярэдняга прэзідэнта. Але я глядзеў на яго, ён неяк больш прыстойна выглядаў, чым сам Трамп. Сядзеў (Джо Байдэн. - Заўвага) так, апусціўшыся. Як яно было, ужо там было ўсё, ты (Дональд Трамп. - Заўвага) ужо гэта ўсё сказаў. Ну навошта ты паўпрамовы зняславіў гэтага беднага старога? Бачылі, сядзеў, апусціўшы рукі, Байдэн гэты разам з Камалай Харыс. Гэту жанчыну бедную выкінулі на паверхню супраць Трампа. Яна ваявала, маладзец, моцна трымалася. І трэба аддаць належнае. Не трэба іх знішчаць", - расказаў Аляксандр Лукашэнка.

"Гэта маё меркаванне і такое эмацыянальнае ўражанне, зыходзячы з майго вопыту. Таму я вельмі негатыўна ўспрыняў гэту ўсю інаўгурацыю і гэтыя заявы", - падзяліўся Прэзідэнт.

"Мяне захапілі гэтыя эмоцыі. І я ўжо не слухаў, калі ён пачаў ганьбіць гэтага Байдэна, Харыс і іншых. Так нельга. Нельга крыўдзіць, зневажаць тых, хто быў да цябе. Ну былі. Дрэнна рабілі - выпраўляй гэтыя памылкі, народ убачыць - скажа дзякуй. У гэтым сутнасць нашай прэзідэнцкай работы", - дадаў беларускі лідар.

Аляксандр Лукашэнка бачыць прыкмету нестабільнасці ў тым, што ў ЗША новы прэзідэнт масава адмяняе ўказы свайго папярэдніка, як гэта зрабіў Дональд Трамп пасля ўступлення на пасаду.

"Калі сёння адзін прэзідэнт стварае ўказы, а другі адмяняе, гэта характарызуе краіну. Не толькі яго самога, але краіну. Значыць, у вас сур'ёзная нестабільнасць. У вас няма галоўнага - пераемнасці", - сказаў Кіраўнік дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў, што ў свеце многія ацэньваюць палітыку краіны ў першую чаргу з пункту гледжання пераемнасці. У сувязі з гэтым Прэзідэнт прыгадаў пра змену пакаленняў у Беларусі. "Жыццё ідзе, яго спыняць нельга. І нават калі будзе іншы Прэзідэнт, ён не павінен у мяне каменне кідаць. Мы павінны пасля сябе прывесці нармальных моцных людзей, каб гэта палітыка, якая вамі падтрымліваецца, прадаўжалася", - сказаў ён.

Аляксандр Лукашэнка заявіў, што гатовы падтрымаць Дональда Трампа ў вылучэнні на Нобелеўскую прэмію, калі ён сапраўды стане міратворцам.

"Калі ты міратворац, працуй на тое, каб войнаў не было. Гэта ты можаш. Таму што амерыканцы заўсёды развязвалі гэтыя войны. Або падштурхоўвалі да войнаў. Калі ты гэта зробіш, ну хочаш быць нобелеўскім лаўрэатам - мы таксама цябе падтрымаем, прадставім. Хоць там ужо Нобелеўская прэмія нічога не значыць", - адзначыў беларускі лідар.

Гаворачы аб перадвыбарных заявах і абяцаннях Дональда Трампа, Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў, што нельга "ашчаслівіць" адзін толькі амерыканскі народ. "Трамп жа не хлапчук, ён ужо адпрацаваў тэрмін. Яму ўжо трэба нейкія высновы рабіць. І трэба разумець, што, акрамя амерыканцаў, у свеце яшчэ больш за 200 народаў і народнасцей. І дзяржаў, якія хочуць, каб гэтыя народы добра жылі. А Амерыка сябе вельмі дрэнна паводзіць апошнім часам", - звярнуў увагу Кіраўнік дзяржавы.

Паводле слоў Аляксандра Лукашэнкі, ЗША ўжо не змогуць адны дамінаваць у свеце. "Ніякі Кітай яны не зламаюць і не пераломяць", - упэўнены ён.

Прэзідэнт лічыць, што заявы Дональда Трампа адносна тэрытарыяльных прэтэнзій ЗША на Канаду і Грэнландыю былі зроблены ў большай ступені для рэзанансу ў СМІ.

"Ваяваць мы не хочам. Мы хочам мірна жыць. Ну дык давайце мірна жыццё ўладкоўваць і не крычаць, што для амерыканскага народа надышоў залаты век, вы цяпер будзеце добра жыць за кошт іншых народаў. Слухайце, свет змяніўся. Таму я думаю, што гэта такія фэйкавыя заявы, якія ніколі не будуць рэалізаваны, - сказаў Аляксандр Лукашэнка. - Гэта ўсё для СМІ - помпа. А заўтра выйдзе, скажа: "Я ядзерную бомбу на Канаду скіну, калі яна не стане 51-м штатам". Яшчэ нешта. Зробіць ён гэта - не. Або "Грэнландыю заўтра забяру". Навошта яна табе? Ты і так там прысутнічаеш, твае ўзброеныя сілы. Што хочаш, тое там і робіш. Ніякая Данія (у склад якой уваходзіць Грэнландыя. - Заўвага) фактычна не кіруе гэтай Грэнландыяй".

Прэзідэнт Беларусі лічыць, што ЗША павінны праводзіць такую палітыку, каб на іх "скоса не глядзелі ні канадцы, ні мексіканцы". У гэтым плане ён згадаў яшчэ адну прапанову - перайменаваць Мексіканскі заліў у Амерыканскі.

"Або прад'яўляць прэтэнзіі да Панамы, што яна не так утрымлівае Панамскі канал. Яны не так цэны ўстанаўліваюць - кітайцам адны, амерыканцам - іншыя. Дык гэта іх уласнасць. А сам ты (Дональд Трамп. - Заўвага) пошліны падняць хочаш на 25% канадцам і іншым. Ты ж беднымі зробіш гэтым канадцаў", - прывёў факты Аляксандр Лукашэнка.

"Гэтыя фэйкі аўтарытэту краіне не дабаўляюць: штат чарговы будзе Канада або Мексіка... Ну тады якія прэтэнзіі да Расіі? Разумееце, як адразу гэта ўсё можна праецыраваць. Таму палітыка - гэта вельмі сур'ёзна. Асабліва для кіраўнікоў буйных краін", - дадаў Кіраўнік дзяржавы.

Ад калектыву прадпрыемства Прэзідэнту ўручылі падарачны сертыфікат на прыгарадны аўтобус МАЗ умяшчальнасцю 60 чалавек. Ён будзе перададзены сацыяльна-педагагічнаму цэнтру Заводскага раёна Мінска. У складзе гэтага цэнтра ёсць чатыры структурныя падраздзяленні, у тым ліку дзіцячы сацыяльны прытулак. Сярод задач установы - рэалізацыя праграмы выхавання і абароны правоў і законных інтарэсаў дзяцей, якія знаходзяцца ў сацыяльна небяспечным становішчы, садзейнічанне органам апекі і папячыцельства ў жыццеўладкаванні непаўналетніх дзяцей-сірот і дзяцей, якія засталіся без апекі бацькоў, сацыяльна-педагагічная і псіхалагічная дапамога дзецям і іх законным прадстаўнікам.

"Там жа абяздоленыя людзі, - адзначыў Кіраўнік дзяржавы. - Няхай людзі карыстаюцца".

Аляксандр Лукашэнка, падзякаваўшы гендырэктару МАЗа Валерыю Іванковічу за падарунак, з гумарам заўважыў: "Я вельмі рады, што ты, зрабіў вывад з таго, што мне дарылі ў папярэдні час. Прыеду - мне такую мадэльку маленькую падораць... Я гавару: "Слухайце, столькі для вас зрабіў, а вы мне падарылі нейкую мадэль!" Цэлы аўтобус (цяпер падарылі. - Заўвага)!"

Прэзідэнт падкрэсліў, што з задавальненнем гатовы прыехаць на адкрыццё новага аўтобуснага завода МАЗа, якое намечана правесці ва ўрачыстай абстаноўцы да 80-годдзя Перамогі. "Праедзем на аўтобусе", - сказаў ён.

Кіраўнік дзяржавы таксама запэўніў прысутных, што дзяржава прадоўжыць аказваць падтрымку прадпрыемству, але толькі пры адной умове: "Я гатовы дапамагаць вашаму калектыву, вы для мяне родныя, дзеці мае, можна сказаць, якіх я, як тапельцаў, у свой час ратаваў (размова аб рашэнні Прэзідэнта захоўваць такія гіганты, як МАЗ, і аказваць дапамогу з боку дзяржавы ў той час, калі завод зведваў цяжкасці. - Заўвага). Гатовы. Але толькі за вынік. Будзе вынік - я з задавальненнем буду дапамагаць".

Аляксандру Лукашэнку на МАЗе ўручылі нечаканы падарунак - сякеру-калун.

Навучэнцы сталічнага каледжа аўтамабілебудавання, кіруючыся даручэннем Прэзідэнта наконт распрацоўкі айчынных сякер, якія павінны быць не горшыя за замежныя аналагі, арганізавалі на тэрыторыі майстэрань навучальнай установы вытворчасць вырабаў для колкі дроў. "Спадзяёмся, што гэты выраб стане вашым самым любімым, таму што зроблена рукамі нашага падрастаючага пакалення", - сказаў кіраўнік адміністрацыі Заводскага раёна Мінска Уладзімір Шыбека.

Аляксандр Лукашэнка падзякаваў за такі нечаканы падарунак і паабяцаў праверыць яго ў справе яшчэ да выбараў, а таксама пры неабходнасці забяспечыць дровамі "з-пад гэтай сякеры".

У канцы сустрэчы, звяртаючыся да прадстаўнікоў працоўных калектываў, Прэзідэнт сказаў: "Не перажывайце, жывіце спакойна, рабіце сваю справу. Усё будзе ў нас нармальна".