"Адкрыты мікрафон з Прэзідэнтам" у Віцебскім дзяржаўным універсітэце

Кіраўнік дзяржавы Аляксандр Лукашэнка 2 верасня прыняў удзел у мерапрыемстве "Адкрыты мікрафон з Прэзідэнтам" са студэнтамі ВНУ Віцебскай вобласці.

Прэзідэнт перад сустрэчай са студэнтамі ў Віцебскім дзяржаўным універсітэце азнаёміўся са станам і перспектывамі развіцця ВНУ. Кіраўнік дзяржавы цікавіўся, наколькі выкананы план набору, як студэнтаў забяспечваюць месцамі ў інтэрнатах, па якіх спецыяльнасцях рыхтуюць у ВНУ. Напрыклад, тут у супрацоўніцтве з Віцебскім медыцынскім універсітэтам развіваюць такі запатрабаваны сучасны напрамак, як IT-медыцына. Ёсць і сур'ёзныя напрацоўкі ў галіне біяхіміі, біятэхналогій, экалогіі.

Ёсць усе магчымасці і для актыўнага грамадскага жыцця, заняткаў фізкультурай і спортам. "Стадыён - мара", - сказала рэктар Віцебскага дзяржуніверсітэта Валянціна Багатырова, падзякаваўшы Прэзідэнту за падтрымку.

Звярнуў Кіраўнік дзяржавы ўвагу і на назву некаторых факультэтаў ВНУ. Напрыклад, факультэт гуманітарыстыкі і моўных камунікацый. Раней ён называўся проста філалагічны, але пасля з'яўлення некалькіх новых спецыяльнасцей назву па парадзе вучоных памянялі. "Мы часам разумнічаць пачынаем на роўным месцы. Толькі б выглядаць моднымі, не рэтраградамі. Трэба быць прасцей, каб нас людзі разумелі", - заўважыў Прэзідэнт.

Ён у сувязі з гэтым звярнуў увагу, што ў свой час пасля развалу СССР некаторы час саромеліся вымаўляць такія словы, як ідэалогія або прапаганда. Але ў іх няма нічога дрэннага. "А што мы, не агітуем? Я вас пастаянна агітую да таго ці іншага", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Валянціна Багатырова падарыла Прэзідэнту новы падручнік "Сучасная палітэканомія".

"Якое месца ў гэтай сучаснай палітэканоміі займае марксісцка-ленінская?" - пацікавіўся Кіраўнік дзяржавы.

"Першае і галоўнае", - заявіла рэктар.

"Што, вярнуліся назад?" - спытаў Аляксандр Лукашэнка.

Валянціна Багатырова растлумачыла, што яна сама эканаміст па адукацыі, але тыя падыходы, па якіх на працягу больш як двух дзясяткаў гадоў вучаць у ВНУ студэнтаў, часта не працуюць. Паколькі беларуская эканоміка - рэгулюемая ў адрозненне ад тэорыі самарэгулявальных рынкаў.

Аляксандр Лукашэнка ў сувязі з гэтым заўважыў, што і ў іншых краінах эканоміка таксама рэгулюецца. Напрыклад, цяпер Камалу Харыс у ЗША якраз крытыкуюць за прапанову рэгуляваць цэны.

Пагаварылі і аб падрыхтоўцы псіхолагаў - наколькі запатрабавана гэта прафесія. "Нам трэба сур'ёзна паглядзець на гэтыя спецыяльнасці. Мы рыхтуем (спецыялістаў. - Заўвага), а гэта штучныя людзі. Я заўсёды лічыў, што першы псіхолаг - гэта кіраўнік", - дадаў Кіраўнік дзяржавы.

Развіваецца ў ВНУ міжнародная дзейнасць. Кіраўніка дзяржавы ў прыватнасці віталі студэнты з Кітая, якія падарылі яму спецыяльную грамату з каліграфічным надпісам на кітайскай мове. У ёй - пажаданні здароўя, дабрабыту і працвітання.

А ў фае вучэбнага корпуса Аляксандр Лукашэнка паглядзеў выступленне студэнцкага лялечнага тэатра "Батлейка". Прэзідэнту гэты міні-спектакль спадабаўся, і ён даручыў падумаць аб тым, каб такім чынам сустракаць гасцей у Палацы Незалежнасці.

Кіраўнік дзяржавы таксама азнаёміўся з выстаўкай арганізацыі навуковай дзейнасці ВНУ Віцебскай вобласці, дзе ў тым ліку былі прадстаўлены такія сферы, як медыцына, нафтахімічная і тэкстыльная галіны, ветэрынарыя.

Затым пачалася размова са студэнтамі ВНУ Віцебскай вобласці ў фармаце "адкрытага мікрафона".

"Сёння ў вашага ўніверсітэта дзень асаблівы. Не толькі таму што прыехаў Прэзідэнт (хоць і гэта не часта бывае). Я, на жаль, упершыню ў вашай ВНУ. Але, улічваю?ы, што ў нас паўсотня ВНУ і іншых навучальных устаноў, іх за прэзідэнцкае жыццё не так проста аб'ехаць і наведаць. Ёсць у нас і іншая нагода", - заўважыў Аляксандр Лукашэнка.

Па-першае, нагадаў Кіраўнік дзяржавы, на лютаўскай сустрэчы з рэктарамі ён папрасіў спланаваць наведванне ВНУ як у сталіцы, так і ў рэгіёнах. "Па-другое, наспела тэма для сур'ёзнай размовы з вамі - пакаленнем, якому давядзецца прадоўжыць гістарычны шлях Беларусі ў свеце, што мяняецца з шалёнай скорасцю, - заявіў Прэзідэнт. - Свет змяніўся, падзеі адбываюцца хутка, тэмп касмічны".

"Тое, што на ўчарашнія інавацыі сёння мы глядзім як на музейны экспанат, вы таксама адчулі. Размова не толькі пра навуку, тэхналогіі, рэальны сектар эканомікі. Гэта датычыцца і сацыяльнай сферы, і адносін паміж людзьмі. Але праблема не ў скорасці. А ў тым, што краіны і народы ўцягнуты ў гонку за валоданне тэхналогіямі. Нічога новага. Усё нібыта па-старому, з нюансамі", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

"Цяперашняя барацьба за сусветнае тэхналагічнае лідарства, як і гонка ўзбраенняў у другой палове мінулага стагоддзя, зноў падвяла, на жаль, свет да краю прорвы. У той ці іншай частцы свету ўжо іскрыць, недзе процістаянне ідзе са зброяй у руках. Вельмі шкада, што гэта зусім побач з намі", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Паводле яго слоў, тэхналагічныя манапалісты ў асобе заходніх дзяржаў зробяць усё, каб не дапусціць трансферу ведаў і тэхналогій у дзяржавы, якія сталі на шлях развіцця. "Для калектыўнага Захаду гэтыя краіны - пастаўшчыкі рабочай сілы і рынкі збыту. Нешта падобнае на неакаланіялізм у чыстым выглядзе", - падкрэсліў Прэзідэнт.

Аляксандр Лукашэнка канстатаваў, што многія часта захапляюцца Злучанымі Штатамі Амерыкі, і не проста так: многія тэхналогіі зараджаліся менавіта там. Аднак ёсць невялікі нюанс. "Друкуюць грошы - яны могуць укінуць у развіццё любыя грошы. Яны дасягнулі за кошт гэтага пэўных рэсурсаў. Яны, як пыласос, з усяго свету выцягвалі лепшыя розумы, плацілі ім добрыя грошы, і яны развівалі гэтыя тэхналогіі", - растлумачыў Кіраўнік дзяржавы.

Паводле яго слоў, Злучаным Штатам нават удалося нахіліць і ўнізіць Германію з яе магутнай эканомікай. "Прадпрыемствы ўжо, якія працавалі ў Германіі, пайшлі натоўпам у Злучаныя Штаты Амерыкі. Чаму - таму што яны стварылі там добрыя ўмовы. І таму што яны пасля Другой сусветнай вайны сталі ў многім манапалісты і магутнай дзяржавай - за наш кошт. За наш кошт яны вырабляюць амаль трэць сусветнага багацця. І пакуль долар яны манапалізавалі і друкуюць, да таго часу яны будуць перадавымі", - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.

Разам з тым, заўважыў Прэзідэнт, на геапалітычнай арэне з'яўляюцца новыя ігракі (Кітай, Індыя і іншыя краіны), якія дасягнулі вельмі высокага ўзроўню развіцця і не згодны з цяперашнім светаўладкаваннем.

Кіраўнік дзяржавы нагадаў, як стваралася ядзерная зброя: на шчасце, дзякуючы намаганням Савецкага Саюза ў Злучаных Штатаў, нягледзячы на ўсе спробы, не атрымалася стаць манапалістам у гэтай сферы. "А калі б гэтага не было? Калі б сёння не было савецкага ядзернага шчыта, які сканцэнтраваны ў Расіі, - нас не было б. Сёння яны не ведаюць, што з намі рабіць: паспрабуюць больш жорстка абысціся - будзе адказ ядзерным ударам. А гэта загіне ўся планета. А гінуць яны больш не хочуць, таму што ў іх сытае і добрае жыццё - у тых, хто прымае гэтыя рашэнні", - упэўнены Аляксандр Лукашэнка.

Кіраўнік дзяржавы звярнуў увагу, што ўвядзенне незаконных санкцый, розныя рэстрыкцыі, росквіт шавіністычных, нацыяналістычных і іншых разбуральных ідэалогій на Захадзе - гэта звёны аднаго ланцуга. "Падпарадкаваныя адзінай мэце - усімі сіламі захаваць светапарадак, заснаваны на іх правілах. Правілах, якія забяспечваюць ім сытае жыццё перш за ўсё за наш з вамі кошт і іншых краін, якія сталі на шлях развіцця, - адзначыў Аляксандр Лукашэнка. - І нас уцягваюць у гэта процістаянне. Пакуль у сферах эканомікі, навукі і тэхналогій. Але мэта - ператварыць Беларусь у яшчэ адну гарачую кропку на карце свету".

"Наша задача - у паскораным фармаце правесці новую навукова-тэхнічную рэвалюцыю, пакуль нас не ўцягнулі ў ваеннае процістаянне. Толькі ў такіх умовах з'явіцца шанц захавацца як дзяржава і не дапусціць вялікай вайны на нашай зямлі. Гэта суровая праўда жыцця. Я хачу, каб вы разумелі ўсю сур'ёзнасць гістарычнага моманту. Паколькі заўтра вам працаваць на вытворчасці ці ў лабараторыі, рухаць наперад навуковую думку. Мы разлічваем на вас. Разлічваем, што вы будзеце гатовы прыкласці каласальныя намаганні для дасягнення пастаўленай перад дзяржавай мэты", - заявіў беларускі лідар.

Кіраўнік дзяржавы ўпэўнены, што ў фармаце "адкрытага мікрафона" ён зможа разам са студэнтамі абмеркаваць усе праблемы, якія іх цікавяць, і пачуць ад іх свежыя ідэі і прапановы, што, магчыма, спатрэбяцца для развіцця краіны.

Прэзідэнт таксама растлумачыў, чаму ён выбраў для першага наведвання менавіта Віцебскі дзяржаўны ўніверсітэт імя П.М.Машэрава. Проста, як аказалася, Кіраўнік дзяржавы яшчэ ні разу тут не быў. "З іншага боку, я рады, што наша сустрэча праходзіць менавіта цяпер - у год 80-годдзя вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. У вашай ВНУ асаблівае месца ў нашай гістарычнай памяці", - заўважыў Аляксандр Лукашэнка.

Тры выпускнікі ўдастоены высокага звання Героя Савецкага Саюза. Гэта Канстанцін Абазоўскі, Міхаіл Высагорац і Пётр Машэраў, імя якога і носіць універсітэт.

"Мяне радуе, што вы шануеце памяць сваіх папярэднікаў, захоўваеце пераемнасць пакаленняў, традыцыі. Вельмі хацелася б, каб вы трымалі ўзровень лепшых ВНУ краіны, і не толькі краіны, але і блізкага замежжа. Патэнцыял у вас сур'ёзны, і, думаю, вы можаце значна прыбавіць як у навукова-адукацыйнай дзейнасці, так і ў выхаваўчай рабоце", - лічыць беларускі лідар.

Прэзідэнт таксама павіншаваў студэнтаў, магістрантаў і аспірантаў з Днём ведаў. Кіраўнік дзяржавы заўважыў, што літаральна за дзень уся краіна, ды і сам Віцебск прыйшлі ў рух.

"Больш як мільён школьнікаў і каля пяцісот тысяч навучэнцаў каледжаў і студэнтаў ВНУ пачнуць заняткі. Фактычна з сённяшняга дня мы ўсе пачынаем жыць па новым навучальным календары. Можа, у студэнтаў ужо не так ярка адчуваецца пачатак новага навучальнага года або, як вы кажаце, навучальнага семестра. Але вы - людзі дарослыя, упэўнены, гледзячы на маленькіх дзяцей з букетамі кветак, кожны з вас з цеплынёй успамінае і школьныя дні", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Ён пажадаў, каб гэты навучальны год быў насычаным, напоўненым новымі адкрыццямі, станоўчымі эмоцыямі, радасцю сустрэч з цікавымі людзьмі. "Насычайцеся, як губка, ведамі, кампетэнцыямі, каб літаральна праз некалькі гадоў стаць прафесіяналамі сваёй справы і заняць дастойнае месца ў жыцці", - заклікаў моладзь Прэзідэнт.

Апярэджваючы сесію пытанняў і адказаў, Аляксандр Лукашэнка расказаў пра бягучую сітуацыю ў сферы адукацыі. Кіраўнік дзяржавы падкрэсліў, што ўсе рэвалюцыі ў сістэме ўжо закончаны. За апошнія гады было апрабавана шмат навацый, паколькі даводзілася нанава выбудоўваць работу гэтай сферы пасля распаду Савецкага Саюза.

"У маім жыцці было шмат выпадкаў, калі мне даводзілася перарабляць падручнікі. Не мне самому, а прымушаць вучоных людзей: "Зрабіце нармальны падручнік". Падручнік для мяне - гэта ікона. Падручнік - гэта аснова навучання. Там павінна быць канцэнтрацыя ўсіх ведаў па прадмеце. І мы шмат-шмат разоў перараблялі гэтыя падручнікі. Я не скажу, што застаюся задаволеным, ужо да сябе крытычна стаўлюся: можа, я празмерна патрабавальны да тых, хто піша і стварае гэтыя падручнікі. Можа, сапраўды ён такім быць павінен... Мне здаецца, у тыя часы, калі я вучыўся, падручнікі былі больш простымі і даступнымі", - расказаў Аляксандр Лукашэнка.

"Калі падручнік складаны і даводзіцца па два разы той ці іншы абзац прачытваць, гэта "забівае" навучэнца, адштурхоўвае школьніка ад прадмета. Таму трэба проста зразумелай мовай данесці складаныя веды - да школьніка, да студэнта. А гэта самае цяжкае. Толькі ўнікальныя людзі могуць гэта зрабіць. Я з гэтых пазіцый падыходжу да фарміравання і стварэння нашых падручнікаў і навучальных дапаможнікаў", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Ва ўніверсітэце Кіраўніку дзяржавы падарылі новы падручнік па сучаснай палітэканоміі. У сувязі з гэтым ён расказаў, як у Беларусі раней фарміраваліся вучэбныя праграмы па эканоміцы: за аснову бралі заходні падыход, а гэтыя ж веды ў краіну проста "падкідвалі". "Калі б мы ў Беларусі гэтым шляхам пайшлі (а многія краіны пайшлі гэтым шляхам, якія не маюць такога вялікага рэсурснага патэнцыялу), мы загінулі б, - заявіў Прэзідэнт. - Тады я накіраваў былога Міністра эканомікі рэктарам з адным заданнем: трэба спыніць гэты працэс абвалу ў адукацыі, трэба вучыць нашых людзей таму, што нам трэба, і гэта будзе правільна".

Гаворачы пра абстаноўку вакол Беларусі, Аляксандр Лукашэнка яшчэ раз звярнуў увагу, што ў свеце ідзе вельмі жорсткая барацьба за лідарства і валоданне найноўшымі тэхналогіямі. Прэзідэнт перакананы, што ЗША не вытрымаюць гэту вайну, свет будзе развівацца па сваіх законах і ў выніку стане шматпалярным. "І яны разумеюць: калі з'явіцца шматпалярнасць - то ўсё", - падкрэсліў Кіраўнік дзяржавы.

Гэта барацьба ідзе не толькі ў медыйнай прасторы або эканоміцы, але і на полі бою, заўважыў Аляксандр Лукашэнка. "Падабраліся непасрэдна да нас. Вайна ва Украіне - гэта таксама наша праблема. І ніякая там ужо не вайна паміж Расіяй і Украінай. Там вайна паміж Расіяй і тымі дзяржавамі, якія Расіі дапамагаюць (хоць няшмат, але дапамагаюць), і натаўскімі дзяржавамі як мінімум. Таму нам трэба нямала зрабіць, каб гэтыя страшныя працэсы спыніць", - заявіў Прэзідэнт.

Кіраўнік дзяржавы дадаў, што за невялікі прамежак часу - можа, гадоў пяць - неабходна дапамагчы моладзі ўзяць краіну ў свае рукі, каб яна змагла весці яе далей, ствараючы ўмовы для добрага жыцця наступных пакаленняў.

Адказваючы на пытанні ў час мерапрыемства "Адкрыты мікрафон з Прэзідэнтам", Кіраўнік дзяржавы адзначыў, што менавіта цяперашняму маладому пакаленню давядзецца будаваць будучыню краіны. У сувязі з гэтым Аляксандр Лукашэнка звярнуў увагу, што не варта імкнуцца да ўзбагачэння любой цаной. "Вам давядзецца жыць у гэтым свеце, вам яго будаваць. Я заўсёды гавару з вышыні свайго вопыту: лепш жыць крыху бядней, чым ваяваць, як гэта адбываецца за межамі нашай краіны", - падкрэсліў ён. 

Прэзідэнт звярнуў увагу, што вайна ідзе не толькі там. Паколькі і Беларусі даводзіцца вельмі няпроста, супраць яе, можна сказаць, развязана эканамічная вайна. "Я проста спрабую як Галоўнакамандуючы Узброенымі Сіламі зберагчы вас, каб вы не адчулі гэтага напружання ваеннага", - сказаў Аляксандр Лукашэнка. Ён падкрэсліў, што краіна прадаўжае развівацца ў складаных умовах, уключаючы незаконныя варварскія санкцыі. "І толькі дзякуючы таму, што мы на Усходзе змаглі выбудаваць нашы адносіны з Расіяй і Кітаем, іншымі краінамі, з афрыканскімі краінамі, нам удаецца балансаваць", - звярнуў увагу Кіраўнік дзяржавы. Урэшце, заўважыў Прэзідэнт, ёсць у Беларусі і тыя, хто скардзіцца на "беднае" жыццё, забываючы, які прагрэс зрабіла краіна за гады незалежнасці, у тым ліку ў плане росту дабрабыту грамадзян. "Гэта добра, што вы патрабуеце: "Давайце больш, больш". Але трэба не забываць, што ўсё гэта ствараецца нашымі з вамі рукамі. Я адзін гэта не ствараю. Гэта вы ствараеце, вашы бацькі. Будзе большай аддача ў эканоміцы - паверце, ніхто не раскрадзе, гэта ўсё будзе ваша, наша сумеснае. Але для гэтага трэба проста працаваць", - запэўніў Кіраўнік дзяржавы.

Вобразна гаворачы, Прэзідэнт нагадаў моладзі: не ў гаджэтах расце бульба, абавязкова трэба працаваць і быць асцярожнымі, каб не дапусціць маніпулявання. "Інтэрнэт - вялікі здабытак чалавецтва. Хочам ці не, ад гэтага нікуды не дзецца. Гэта найвялікшы здабытак. Але, калі ты ўзяў тэлефон, сядзіш там з раніцы да вечара, ты павінен умець гэтым карыстацца. Гэта вельмі сур'ёзная зброя ў руках тых, хто гэту зброю ствараў і хто ўмее ёю валодаць. І як толькі гэта зброя выходзіць з падпарадкавання тых, хто яе трымае ў руках, будзе як з Паўлам Дуравым у Францыі - хутка ўпякуць і забудуць пра свабоду слова і іншае. Гэта вы павінны разумець і ўсведамляць", - папярэдзіў Аляксандр Лукашэнка.

Усе гэтыя важныя моманты трэба тлумачыць маладому пакаленню, упэўнены Прэзідэнт. Але ён перасцярог ад залішняга націску з боку дарослых або навязвання свайго пункту гледжання. "Яны разумныя людзі. Ім трэба сказаць: гэта плюсы, гэта мінусы, выбірайце. Ім усё роўна ў галаву цяпер не ўб'еш", - заўважыў Кіраўнік дзяржавы. Паводле яго слоў, студэнты - гэта лепшая наша моладзь, адукаваная, дастаткова ім сказаць, а яны няхай думаюць, прымаюць рашэнні.

Адзін з удзельнікаў сустрэчы спытаў у Кіраўніка дзяржавы, куды лепш паступаць - у рэгіянальную або сталічную ВНУ і ці ёсць розніца ва ўзроўнях выкладання.

Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што ў рэгіёнах Беларусі створаны добрыя ўмовы для жыцця і развіцця, а ўзровень выкладання ў рэгіянальных ВНУ па вялікім рахунку не адрозніваецца ад сталічных. Прэзідэнт расказаў, што і сам навучаўся ў рэгіянальнай ВНУ. З асабістага вопыту ведаў, наколькі цяжкая праца ў вёсцы, і было моцнае жаданне правесці пазітыўныя для людзей пераўтварэнні. "Шчыра вам скажу (не таму што хачу вас сагітаваць): мне так хацелася простым людзям нешта зрабіць, - растлумачыў Прэзідэнт. - У мяне маці даяркай працавала. Мне хацелася гэтым людзям (якія працуюць у сельскай гаспадарцы. - Заўвага) зрабіць нешта добрае. Я разумеў, што толькі ў вёску павінен паехаць і ім нешта зрабіць". Таму, як растлумачыў кіраўнік дзяржавы, ён у свой час прасіў пасля ВНУ накіраваць яго працаваць у якую-небудзь з найбольш адсталых гаспадарак на яго малой радзіме. "Я гавару: я туды паеду, я вам абяцаю, што гэта будзе лепшая гаспадарка", - расказаў аб падзеях свайго студэнцтва Аляксандр Лукашэнка.

Зрэшты, як адзначыў Прэзідэнт, была ў яго і думка паступіць на факультэт журналістыкі. "Будучая цешча сказала: "Не, пойдзеш на гістарычны факультэт, ты гісторыю ведаеш". Цешча - малайчына. Калі б не цешча… Гэта другая маці", - адзначыў Кіраўнік дзяржавы.

"Няважна, дзе ты будзеш вучыцца. Праграмы, метадычкі, іншае - практычна аднолькавыя па той ці іншай спецыяльнасці. Выкладчыкі розныя, вядома, але я ўпэўнены, што ў рэгіянальных ВНУ выкладчыкі не горшыя, чым у мінскіх", - сказаў Аляксандр Лукашэнка. Галоўнае цяпер, паводле яго слоў, гэта жаданне асвоіць тую ці іншую спецыяльнасць, стаць сапраўдным прафесіяналам у сваёй справе. "У мяне было неймавернае жаданне дапамагчы людзям, змяніць нешта, - сказаў Прэзідэнт. - Але толькі на карысць простых людзей".

"Калі ў цябе ёсць гэта жаданне - боскае жаданне, не проста "я зараз скончу ВНУ, для сябе нешта зраблю і буду багатым" (гэта таксама нядрэнна, калі для сябе, для сям'і нешта зробіш). Галоўнае, каб ты хацеў людзям прынесці карысць", - дадаў Кіраўнік дзяржавы.

"Не рвіся ў Мінск, - параіў Аляксандр Лукашэнка. - У Мінску цесна, ты чужы". Наконт гэтага Прэзідэнт згадаў і свой асабісты вопыт, калі ён як чалавек, які нарадзіўся ў вёсцы, аддае перавагу жыць не ў сталіцы, хоць усе магчымасці для гэтага ў яго ёсць, а за горадам.

"Мая вам парада - не рвіцеся (у Мінск. - Заўвага). Будзе ў вас жаданне, атрымаеце вы пэўныя веды - вас заўсёды заўважаць. Таму што ў нас вялікі дэфіцыт на такіх талковых людзей, якія хочуць нешта зрабіць... Не гавару, для Радзімы, для краіны - для людзей, - заўважыў Кіраўнік дзяржавы. - Веды можна атрымаць і ў Беларускім дзяржуніверсітэце, і ва ўніверсітэце імя Машэрава (Віцебскім дзяржуніверсітэце. - Заўвага) аднолькавыя. Выкладчыкі ёсць лепшыя, горшыя, але ў сярэднім аднолькавыя ўсюды. І нават у рэгіянальных ВНУ часта бываюць лепшыя".

Удзельнікі мерапрыемства таксама пацікавіліся ў Кіраўніка дзяржавы, якая яго самая любімая ВНУ ў краіне. "Гэта правакацыя, - з доляй гумару адказаў Прэзідэнт. - Я нават у гэтай зале не магу сказаць, што гэта ўніверсітэт імя Машэрава, таму што тут - прадстаўнікі розных ВНУ". Такое пытанне, паводле слоў Аляксандра Лукашэнкі, падобна да таго, каб спытаць у чалавека, які мае некалькі дзяцей, якое з іх самае любімае. "Вы ўсе мае дзеці, - вобразна адказаў на зададзенае пытанне Прэзідэнт, на што прысутныя адрэагавалі апладысментамі. - І ВНУ - гэта тое, выбачайце за нясціпласць, што, калі не створана мной, то пералапачана некалькі разоў і адноўлена. Я вас усіх люблю, усіх паважаю".

"Спорт, замежная мова, музыка і абавязкова вучоба. Вось 4 апоры для чалавека. Трэба вельмі добра вучыцца. Я арыентаваў сваіх дзяцей. І абавязкова праца і яшчэ раз праца. Не зазнавайцеся нідзе і ніколі", - даў параду беларускі лідар.

Аляксандр Лукашэнка асабліва падкрэсліў важнасць спорту, а што датычыцца замежнай мовы, то цяпер вельмі запатрабавана англійская. "Свет настолькі змяніўся - я па сабе ведаю і адчуваю, што гэта трэба", - адзначыў ён.

Важна і эстэтычнае выхаванне, у прыватнасці музыка. "Я, напрыклад, з глыбокай пашанай адношуся да музыкантаў", - сказаў Прэзідэнт.

У час сустрэчы са студэнтамі Аляксандр Лукашэнка расказаў, што часам адчувае сябе няёмка, калі чуе пахвалы ў свой адрас.

"Трэба спакойна ўспрымаць гэту рэчаіснасць. Няхай лепш пра мяне добра скажуць, калі я не буду Прэзідэнтам. Гэта будзе добра. А калі ты ва ўладзе, пачынаюць цябе захвальваць твае падначаленыя - я няёмка сябе адчуваю, нават калі разумею, што гэтага заслугоўваю", - сказаў Кіраўнік дзяржавы.

Ён заклікаў акуратна ставіцца да гісторыі, таму што яе часта "робяць" пад той момант, калі жылі тыя ці іншыя лідары і кіраўнікі дзяржаў. "Тое, ад чаго я спрабую зберагчы наша пакаленне. Асабліва інтэлігенцыю. Таму я інтэлігенцыю ніколі не захвальваю, не гладжу, грашамі не прывабліваю. Ні ў якім разе", - адзначыў Кіраўнік дзяржавы.

У іншым выпадку, заўважыў Аляксандр Лукашэнка, новы Прэзідэнт потым будзе "на калена ламаць інтэлігенцыю", каб яны ўзносілі ўжо яго перыяд работы.

Прэзідэнт адказаў таксама на пытанне аб сваім рабочым сшытку часоў работы дырэктарам саўгаса, які нядаўна знайшлі і перадалі яму. 

"Я адчуў, што гэта самы лепшы падарунак, які мне дастаўся. Гэта рабочы сшытак. Я ўспомніў нават пра яго", - сказаў Кіраўнік дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што цяпер ужо, аналізуючы тыя запісы, бачыць, што яго хвалявалі многія дзяржаўныя пытанні: "Колькі мяса павінен прадаць, колькі малака, а дзе мы чаго не выконваем".

Акрамя таго, удзельнічаючы ў тых ці іншых значных мерапрыемствах і нарадах, будучы Кіраўнік дзяржавы ў сшытку адзначаў тэзісы, на якія павінен быў сказаць. Аляксандр Лукашэнка прызнаўся, што ў многім гэта былі "апазіцыйныя тэзісы", у якіх ён жорстка адстойваў сваю пазіцыю па тых ці іншых пытаннях, часам наперакор якому-небудзь сталаму напрамку. "Тое так, гэта так..." - сказаў ён.

Аляксандр Лукашэнка на сустрэчы ў ВДУ расказаў, якім павінен быць ідэальны студэнт.

"Студэнт - гэта перш за ўсё веды. Па-другое - выхаванне", - заявіў беларускі лідар.

"Веды вы павінны атрымаць тут. Трэба ў жыцці рабіць усё своечасова. Таму што час пройдзе - у цябе з'явяцца новыя клопаты, новыя праблемы. З'явіцца сям'я, дзеці, і табе вучыцца будзе трэба, таму што ўсё жыццё трэба вучыцца, але часу ўжо будзе менш. І ты павінен ведаць, што твая зямля тут. Ты яе ведаеш, ты яе разумееш. Веды і любоў да сваёй зямлі", - даў параду Кіраўнік дзяржавы.

Прэзідэнту было зададзена пытанне, як у сучасным свеце ў палітыцы адрозніць праўду ад хлусні.

Аляксандр Лукашэнка канстатаваў, што ў палітыцы шмат хлусні або як мінімум пэўнага замоўчвання. Аднак беларускі лідар усё ж стараецца быць максімальна шчырым у сваіх выказваннях. "Я прыхільнік шчырай палітыкі. Прабачце за нясціпласць, але палітыкаў практычна няма такіх", - падкрэсліў ён.

Разам з тым, ён прызнаў, што ў пэўных сітуацыях тыя ці іншыя шчыра сказаныя выказванні могуць быць не на карысць.

Паводле слоў Прэзідэнта, адрозніць у палітыцы праўду ад хлусні, калі не паглыблены ў гэтыя пытанні на высокім узроўні, часам практычна немагчыма. "У палітыцы часам лепш хлусню і праўду не шукаць. Гэта часам так пераплецена", - заўважыў ён.

"Што самае складанае ў прэзідэнцкім жыцці? Самае складанае - гэта давер. Людзі табе вераць, давяраюць, яны за табой ідуць. Гэта самае складанае, гэта самае цяжкае. Няма нічога больш складанага за абавязак перад людзьмі", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Прэзідэнта спыталі, якую параду ён даў бы моладзі, каб не паддацца на правакацыю. "Ёсць два правілы. Па-першае, трэба разумець сітуацыю і прадмет. Па-другое, не трэба спяшацца. Цярпенне - гэта самае галоўнае. Я не ўзор у гэтым плане. Я больш эмацыянальны: наперад, на барыкады, трэба ўвязацца ў бойку, а потым разбяромся. Часам так бывала. Але з узростам я ўжо так: думаю, не, трэба перачакаць, трэба паглядзець, потым будзе відаць", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Ён у гэтым плане заўважыў, што гэта ўласціва для беларускай памяркоўнасцi разам з лепшымі рысамі характару яўрэйскага народа. Як вядома, па тэрыторыі краіны некалі праходзіла мяжа яўрэйскай аседласці. "І мы ад іх, як ад разумных людзей і нацыі разумнай, шмат чаго ўзялі", - заўважыў Прэзідэнт.

"Памяркоўнасць, не нашкодзіць - гэта не заўсёды дрэнна. Але часам тармозіць прагрэс. Таму я часам так сяку з-за пляча. Галоўнае - цярпенне", - упэўнены беларускі лідар.

Аляксандр Лукашэнка на ўласным вопыце расказаў, што калі да канца не разумее нешта ў той ці іншай сітуацыі, то не спяшаецца з прыняццем рашэння. "Цярпенне. Нават калі вельмі-вельмі складана - цярпенне", - падкрэсліў ён.

Прэзідэнт у гэтым плане ўспомніў пратэсты ў 2020 годзе ў Мінску, калі на піку ў іх удзельнічала каля 47 тыс. чалавек. "Я нідзе аб гэтым не гаварыў. Сітуацыя была сур'ёзная", - адзначыў ён.

Тады Кіраўніку дзяржавы прапаноўвалі розныя варыянты дзеянняў, у тым ліку заклікалі "паказаць ім": "Ды іх вось, там, паглядзіце, ходзяць… Яны заўтра…. Вось, да Палаца Незалежнасці…"

"Я кажу: спакойна. Я разумею, што калі яны галоўны цэнтр улады захопліваюць, - гэта ўжо сігнал усім, народу, што ўлада памянялася. Я гэта разумеў. Але я адчуваў: спакойна, не трэба спяшацца. Вось яны хадзілі-хадзілі… Але калі мы іх пужнулі каля Палаца Незалежнасці, яны зразумелі, што тут жарты скончыліся - аўтаматы ў руках. Але ж мы ні ў каго не стралялі. Вытрымка, вытрымка... Да апошняга. Калі ўжо цябе пачынаюць забіваць, тады трэба адказваць", - расказаў беларускі лідар.

Тое ж самае датычылася і прымаемых рашэнняў у перыяд пандэміі, калі Беларусь пайшла па сваім шляху, не ўводзячы лакдаўн і не раздаючы "верталётныя грошы". "Тое, што такіх, як мы, Беларусь, дзе залежныя і ад рэсурсаў, сыравіны, ад рынкаў, хацелі проста разваліць, разбурыць і некуды далучыць, - гэта факт", - упэўнены Кіраўнік дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка нагадаў, як сваім рашэннем забараніў Міністэрству аховы здароўя закрываць арганізацыі і прадпрыемствы, запатрабаваўшы ў першую чаргу займацца сваім галоўным абавязкам - лячыць людзей. "А ўніверсітэты буду закрываць я ці нехта па маім даручэнні. Адкрыта была такая жорсткая ў гэтым ключы размова (з Міністрам аховы здароўя. - Заўвага). І ўсё гэта прааналізаваўшы, перабалеўшы гэтым усім... Трэба цярпенне, не трэба тут спяшацца. Адзіная ў свеце краіна - мы пайшлі сваім шляхам. Нічога не закрываючы, мы лячылі людзей, ратавалі. Я сам хадзіў па гэтых рэанімацыях. Дзе толькі я ні быў. І вірус гэты так званы падхапіў, перахварэў", - успомніў Кіраўнік дзяржавы.

Прэзідэнт падкрэсліў, што сапраўдны корань хваробы часта менавіта ў галаве. "Хвароба - гэта не ў сэрцы, не лёгкія, не печань. Яны схільныя да захворвання. Вось тут перш за ўсё хвароба - трэба мазгі лячыць. Тады менш будзем хварэць. Тэрапія, педыятрыя і іншае - гэта вопыт, гэта веды. Вось чым традыцыйная кітайская медыцына моцная: не скальпель, а менавіта псіхалогія, травы, яшчэ нешта, харчаванне, паветра, вада і гэтак далей, аб чым я вам гаварыў. Вось гэта важна. А астатнія маніпуляцыі, без якіх, вядома, не абысціся, вось там урачы. Яны цуды цяпер навучыліся рабіць - нашы беларускія ўрачы", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Вяртаючыся да пытання аб тым, як пазбегнуць правакацый, Кіраўнік дзяржавы рэзюмаваў: "Трэба ведаць прадмет і не трэба спяшацца. Мая вам парада. Ніколі не спяшайцеся. Сцісніце зубы і цярпіце, глядзіце, пакуль вы не пераканаецеся дзякуючы свайму вопыту і ведам, правільна вы вырашылі зрабіць ці не".

Адказваючы на пытанні студэнтаў, Аляксандр Лукашэнка звярнуў увагу, што забеспячэнне бяспекі дзяржавы - адна з важнейшых задач Прэзідэнта і парушаць граніцу Беларусі ён нікому не дазволіць.

"Вось там маленькая Беларусь"... Якая яна маленькая? Гэта вялікая Беларусь, у якой жывём мы, беларускі народ. Для мяне ён вялікі, я павінен яго абараняць. Вы вялікія людзі для мяне, - заявіў Прэзідэнт. - Вядома, не дай бог на чырвоную кнопку націскаць, але мы краіна - мы больш не хочам пад бізуном хадзіць, мы больш не хочам у лапцях хадзіць. Мы даволі разумныя, наш народ таленавіты. І самае галоўнае - мы ж ні ў кога нічога не просім. Адстаньце ад нас. Вось наша зямля, мы хочам тут жыць".

У час размовы з Кіраўніком дзяржавы, студэнты ўзнялі і пытанне аб важнасці захавання гістарычнай памяці, падкрэсліўшы, што неабходна змагацца з адраджэннем згубнай фашысцкай ідэалогіі. "Што мы можам зрабіць у нашай краіне, якія праекты рэалізаваць або мерапрыемствы правесці, каб не толькі не дапусціць паўтарэння такіх трагічных падзей, але і садзейнічаць яднанню пацярпелых у гады вайны народаў для адной агульнай мэты - захавання міру?" - спыталі ў Прэзідэнта.

"Без лішняй сціпласці скажу: з тым, што робіць Беларусь і беларусы, ніводны народ з гэтым параўнацца не можа. Па-мойму, мы ўжо зрабілі столькі, што здаецца, і рабіць больш не трэба. На нашым прыкладзе трэба вучыцца, як быць прыхільным да гэтага, як гэта ўсё цаніць", - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.

Кіраўнік дзяржавы нагадаў, як у сярэдзіне 1990-х у Беларусі збіраліся зносіць помнікі і пераймяноўваць вуліцы, аднак яму ўдалося спыніць гэтыя тэндэнцыі.

"У нас вучыцца трэба, як цаніць сваё мінулае. Мы павінны гэтым шляхам ісці. У нас заўсёды так бывае: а ўсё добра, ды ўсё выдатна, рукі апусцілі, ды не трэба нічога рабіць - само прыйдзе. І мы зноў або адкацімся некуды, або рухнем. Таму не трэба гэта забываць. І я, бываючы ў Хатыні, на плошчы Перамогі, я заўсёды гавару людзям: "Прыходзьце да помнікаў і прыводзьце сюды сваіх дзяцей". Як толькі забудзем дарогу да помнікаў, гэта ўсё паўторыцца", - звярнуў увагу Прэзідэнт.

Удзельнікі мерапрыемства спыталі ў Кіраўніка дзяржавы, што, на яго думку, трэба зрабіць, каб павысіць цікавасць моладзі да інжынернай справы і зрабіць яе такой жа прэстыжнай, як IT-спецыяльнасці.

Аляксандр Лукашэнка адказаў, што неабходны комплекс мер, які ўключае ў тым ліку дастойную заработную плату і павышэнне аўтарытэту інжынераў у грамадстве. Напрыклад, "айцішнікамі" ў той ці іншай ступені цяпер могуць сябе назваць многія, таму што ўся моладзь умее карыстацца гаджэтамі, камп'ютарамі.

"Айцішнікі ўсе, а інжынераў мала, дэфіцыт. Адсюль і прэстыжнасць", - заўважыў Аляксандр Лукашэнка.

"Для сям'і гэта найважнейшая спецыяльнасць - інжынер", - дадаў Прэзідэнт, растлумачыўшы, што людзі, якія валодаюць адпаведнымі ведамі і ўменнямі, могуць самастойна выконваць многія работы дома.

"Мы крыху адхіліліся ў гэтым плане, дысбаланс у нас. Мы будзем інжынерныя, рабочыя спецыяльнасці паднімаць на самы высокі ўзровень. Таму што гэта дзяржаве патрэбна, гэта стратэгія, - падкрэсліў Прэзідэнт. - Калі мы гэтым не будзем займацца цяпер, то заўтра будзе не да гаджэтаў. Усё сёння - ад сялян і ад інжынераў у сельскай гаспадарцы і прамысловасці".

Адзін са студэнтаў пацікавіўся, ці ёсць у Кіраўніка дзяржавы мабільны тэлефон.

"Ці ёсць у мяне мабільны тэлефон - няма і ніколі не было. Па многіх прычынах. Па-першае, мне гэта не трэба. Для таго каб перагаварыць (я вельмі рэдка па мабільным тэлефоне размаўляю), у мяне ёсць Служба бяспекі. У яе і ўрадавая сувязь, і тэлефоны ёсць. Трэба - яны мне даложаць, я перагавару. Дома ў мяне сядзяць тыкаюць у гэтыя тэлефоны. "Ну што там, - гавару, - пішуць гэтыя, тыя". Хуценька мне пачытаюць і гэтак далей. І другое - бяспека, - сказаў Аляксандр Лукашэнка. - Таму я тэлефонам не карыстаюся, і мяне не цягне - таму што ёсць каму".

Аляксандр Лукашэнка таксама расказаў пра сваю любімую страву ў студэнцкія гады: "Нічога дзіўнага. Малочны суп. Я вельмі шмат гаварыў аб гэтым раней. Цяпер я малочны суп практычна не ўжываю. Кажуць, з агародніны трэба есці".

Ён адзначыў, што так павялося яшчэ з вясковага жыцця, паколькі ў беднай сям'і самай даступнай ежай якраз быў малочны суп з рысам. Яшчэ Прэзідэнт любіць чорны хлеб.

Аляксандр Лукашэнка звярнуў увагу і на карысць сваёй фірменнай салаты "Маладосць".

Прэзідэнт канстатаваў, што цяпер выбар розных страў і прадуктаў харчавання вялікі, але ён больш за ўсё любіць усё ж тое, да чаго прывык з юных гадоў. "У нас дома ікру ніхто не есць", - прывёў ён прыклад.

"Калі вы хочаце здаровымі быць, а харчаванне - гэта асноўнае, - дзе вы нарадзіліся, старайцеся гэта ўжываць у ежу", - даў параду Аляксандр Лукашэнка.

У час размовы Кіраўнік дзяржавы падкрэсліў, што для яго праведзенае мерапрыемства мела важнае значэнне. "Для мяне гэта сустрэча вельмі важная. Я вырашыў у бягучым годзе сустрэцца з прадстаўнікамі, студэнтамі нашых ВНУ, каб ім расказаць, каб у адкрытай размове яны адчулі, чым жыве краіна", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Прэзідэнт растлумачыў, што яму як чалавеку, які надзелены вялікімі паўнамоцтвамі і прымае ключавыя рашэнні па развіцці Беларусі, таксама было важна атрымаць зваротную сувязь ад прадстаўнікоў студэнцтва, даведацца, якія настроі, імкненні ў гэтай катэгорыі беларускага грамадства. "Я адчуў, чым вы жывяце. А вы - будучыня. Значыць, я адчуў будучыню нашай краіны", - адзначыў Кіраўнік дзяржавы.

На заканчэнне сустрэчы Прэзідэнту ад усёй студэнцкай моладзі Віцебскай вобласці перадалі ў падарунак шахматы з масіву дуба ручной работы, якія сімвалізуюць гісторыю Прыдзвіння. Як было абяцана, яны зоймуць сваё месца ў Палацы Незалежнасці, дзе таксама захоўваюцца іншыя падарункі, перададзеныя кіраўніку беларускай дзяржавы замежнымі лідарамі, палітычнымі і грамадскімі дзеячамі, вядомымі людзьмі, працоўнымі калектывамі прадпрыемстваў і арганізацый краіны.