Урачысты сход з нагоды Дня Незалежнасці Беларусі

Выступленне Прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі на ўрачыстым сходзе да Дня Незалежнасці Беларусі

Паважаныя суайчыннікі, дарагія ветэраны!

Віншую вас з Днём Незалежнасці Рэспублікі Беларусь!

Свяшчэнная для беларусаў дата 3 ліпеня - гэта нацыянальны сімвал народнага адзінства і перамогі ў барацьбе за сваю свабоду. Перамогі, якая стала вянцом усіх здзяйсненняў шматвяковай гісторыі роднай зямлі.

Зямлі, на якой дванаццаць стагоддзяў таму нашы далёкія продкі пабудавалі першыя  гарады і цэрквы.

У старажытнасці ў беларускага народа было многа імёнаў - крывічы, дрыгавічы, радзімічы, але  іх  аб'ядноўвалі: адна вера - у праўду і справядлівасць; адно імкненне - берагчы традыцыі і абараняць свае дамы, сем'і; адна любоў да Радзімы - кавалачка зямлі, дзе беларусы нарадзіліся і сталі народам.

Мы беражліва адносімся да гістарычнай памяці кожнай эпохі, падзеі якой фарміравалі духоўную аснову нацыі, гартавалі волю і характар беларусаў.

Ганарымся летапісам Полацкага княства - аднаго з трох дзяржаваўтваральных цэнтраў Старажытнай Русі. Імёны нашых суайчыннікаў, якія нарадзіліся на гэтай святой зямлі Рагнеды, - Усяслава Чарадзея, Еўфрасінні Полацкай, Францыска Скарыны, Сімяона Полацкага - назаўсёды ўпісаны ў гісторыю ўсходнеславянскага сярэднявечча.

Нам важна памятаць, што менавіта на аснове беларускага этнасу стварылася ўнікальнае для свайго часу дзяржаўнае аб'яднанне - Вялікае Княства Літоўскае (гэта была першая беларуская дзяржава). Што ў гэтым абарончым саюзе з прыбалтыйскімі плямёнамі славяне навучылі іх грамаце, пазнаёмілі з філасофіяй хрысціянства.

Мы захапляемся духоўнай сілай і мужнасцю нашых суайчыннікаў, якія змаглі захаваць сваю мову, культуру і веру на працягу стагоддзяў татальнай паланізацыі. У самым сэрцы народа, які адстаяў права беларусамі звацца, выспявала нацыянальная ідэя - ідэя свабоднага народа. Ідэя законнага імкнення быць на сваeй гістарычнай зямлі гаспадаром.

Гэта права заваёўвалася ў гістарычных бітвах: з Тэўтонскім ордэнам, дзе менавіта славянскія палкі дэманстравалі адмысловую храбрасць; з арміяй Напалеона, супраць якой беларускія сяляне адкрылі цэлы партызанскі фронт; з польскімі паўстанцамі, якіх тыя ж сяляне хапалі і здавалі царскім уладам, бо не жадалі вяртацца пад польскі прыгнёт; з нямецкімі захопнікамі, калі на свяшчэнную вайну падняўся ўвесь беларускі народ.

У апошняй, Вялікай Айчыннай, беларусы абаранялі не толькі сваё жыццё, але і памяць пра былыя пакаленні, якая была б проста выкраслена з сусветнай гісторыі. Гэта была вайна на знішчэнне славянскага этнасу, культуры і цэлых народаў.

І сёння мы ўсё часцей гаворым пра тое, што яна, гэта вайна, не закончылася. Не закончылася, таму што мы ўсё яшчэ не перапахавалі апошняга воіна, які загінуў, і апошняга мірнага жыхара, які быў па-зверску забіты у той вайне.

І таму што не ўсе, хто меў дачыненне да жудасных фактаў той вайны, генацыду беларускага народа, асуджаны.

Яна, гэта вайна, не закончылася, таму што мы зноў, як на фронце, абараняем сваю гістарычную памяць. І самы небяспечны ў гэтай перш за ўсё ідэалагічнай вайне вораг не знешні. Вытокі заходняга рэваншызму відавочны і зразумелы. Здрада і раўнадушша сваіх - гэта самы страшны наш вораг. 

Не хочацца ў такі дзень гаварыць аб суседзях, якія ўзвялі забойцаў і маньякаў у ранг нацыянальных герояў. Непрыемна ўспамінаць пра тых, хто спачувае ім тут, ды і ў той жа Расіі. Але, на жаль, справа паліцаяў і іншых саўдзельнікаў гітлераўскіх забойцаў месцам жыве - у жахлівых тварэннях і палітычных маніфестах сучасных неанацыстаў. Вы ўсё бачыце і ведаеце.

Таму сёння я хачу перш за ўсё падзякаваць нашаму беларускаму народу. Народу, які глядзіць на нікчэмныя спробы сучасных калабарацыяністаў перапісаць гісторыю Вялікай Айчыннай вайны і робіць (наш беларускі народ), як заўсёды, правільны выбар.

Ганаруся вамі - усімі, хто захоўвае ў сваім сэрцы памяць аб гістарычным пакаленні, якое здзейсніла подзвіг і веліч якога не ведае межаў.

Усімі, хто даглядае помнікі воінам і мірным жыхарам, прыводзіць да іх сваіх дзяцей, хто па крупінках збірае жывыя ўспаміны і факты аб Вялікай Айчыннай вайне, аб нашых героях, піша карціны, песні, кнігі, здымае фільмы. Кажу дзякуй кожнаму, хто з годнасцю трымае ўдар у інфармацыйнай вайне за нашу гістарычную памяць.

Вы сапраўдныя нашчадкі пераможцаў!

Пакуль у краінах, якія Савецкая армія вызваляла ад фашызму, разбураюць магілы нашых дзядоў і прадзедаў - тут, на беларускай зямлі, мы будзем будаваць новую Беларусь. Падымаць архівы і аднаўляць гісторыю кожнага воіна, кожнай бязвіннай мірнай ахвяры. 

Гэта вельмі балючыя для нас успаміны. Да гэтага часу яны былі нашай ціхай сумнай памяццю. Цяпер стануць набатам.

Хочуць на Захадзе ці не - мы будзем дэманстраваць свету праўду аб усіх зверствах, якія чынілі нацысты. Ім давядзецца зноў слухаць і чуць пра забітых, у тым ліку не паспеўшых нарадзіцца, дзяцей, пра жанчын, прыціскаючых да сэрца грудных немаўлят, пра малых, якіх, як паказвае экспертыза, закопвалі ў зямлю жывымі. 

Мы пакажам нашчадкам і прыхільнікам нацыстаў факты злачынстваў іх продкаў, каб увесь свет зразумеў, што будзе з гэтым светам, калі сучасны нацызм перарасце ў фашызм. Як разумееце, не толькі нашы ўспаміны. Гэта зноў абарона Еўропы ад гэтага фашызму. У агні, у полымі якога толькі ў мінулай вайне згарэла каля 70 млн жыхароў планеты, калі не больш. 

Ім - усім, хто палічыў за лепшае забыць, - давядзецца зноў глядзець на страшныя сляды крывавых злачынстваў іх жа бацькаў і дзядоў. Што казаць... Раней мы далікатна маўчалі, па-славянску лічылі, што дзеці за бацькоў не адказваюць. І па-ранейшаму так лічым. Але для непамятлівай Еўропы настаў час яе маральна ачышчаць.

Няхай глядзяць і робяць высновы. А мы, нагадваючы, будзем самі помніць, што свабода для нас - гэта сінонім слова "жыць". Дзень вызвалення Мінска - гэта другі дзень нараджэння беларускай нацыі, якая была асуджана на знішчэнне, але выстаяла і разам з братэрскімі савецкімі народамі выратавала Еўропу ад фашызму.

Таму менавіта 3 ліпеня мы адзначаем адно з галоўных дзяржаўных свят - Дзень Незалежнасці. І няма іншай даты ў нашай гісторыі, якую народ настолькі прыняў бы сэрцам. У ёй занадта шмат асабістага, перажытага, блізкага і зразумелага ўсім беларусам. Беражлівыя, амаль сакральныя адносіны да памяці пра тую вайну сталі для кожнага з нас часткай сямейнай традыцыі.

Дарагія ветэраны і воіны тылу!

Мы ведаем, што абавязаны вам усім, што ў нас ёсць. Жыццём, свабодай, незалежнасцю. Вы наша апора і арыенцір у будучыню. Гэта на вашых плячах выстаяла і адрадзілася родная зямля. Многім з вас тады не было і васямнаццаці. А ў дваццаць з невялікім вы ўжо камандавалі атрадамі і распрацоўвалі ваенныя аперацыі. Адраджалі гарады і вёскі. 

Вы выстаялі. Дзякуючы вам рэспубліка стала тым бастыёнам, які стрымаў націск фашысцкіх ордаў і даў час вялікай савецкай краіне на мабілізацыю.

І тое, што наша любімая Беларусь, захлынаючыся крывёй, памірала, але не здавалася ў баях на безыменных вышынях, было недарэмна. Калі самааддана змагалася Брэсцкая крэпасць, калі байцы генерала Русіянава палілі кактэйлямі Молатава фашысцкія танкі пад Астрашыцкім Гарадком, а воіны палкоўніка Куцепава рабілі гэта пад Магілёвам - гэта таксама было недарэмна. Хто ведае, можа, якраз гэтых танкаў і не хапіла фашыстам, каб выйграць галоўную бітву пад Масквой.

Бясспрэчны факт, што на поспех выдатнай аперацыі "Баграціён" паўплываў небывалы па размаху рух супраціўлення ў Беларусі.

Сёння, у дзень, які 78 гадоў таму стаў пачаткам вызвалення акупіраванай фашысцкай Германіяй Беларусі, многія з нас задаюць сабе пытанне: як вы, нашы дарагія ветэраны, і вашы аднапалчане вытрымалі гэтыя неймаверныя цяжкасці і выпрабаванні? А мы змаглі б так? Простае пытанне, на якое простага адказу няма.

Мы, старэйшае пакаленне, глядзім на нашу моладзь і думаем: не дай бог ім перажыць такое. І ў той жа час верым, што ў іх ёсць ваша сіла, мужнасць, любоў да Айчыны і гатоўнасць паўстаць на яе абарону.

Клятвенна абяцаем зрабіць усё, каб ваш подзвіг жыў у стагоддзях, а кожнае новае пакаленне беларусаў ведала, што не мае права забыць подзвіг сваіх вялікіх продкаў. 

Са святам вас, дарагія ветэраны! І нізкі вам паклон!

Дарагія беларусы!

Дзень Незалежнасці для нас - гэта памяць аб самым галоўным гістарычным уроку. Гэта дата, якая не проста вяртае нас да падзей Вялікай Айчыннай вайны, але таксама вучыць цаніць тое, што зроблена пасляваеннымі пакаленнямі і нашымі сучаснікамі сёння.

Мы добра ведаем, што незалежнасць Беларусі - гэта магчымасць для нашых сяброў прыехаць без валакіты ў Беларусь, дзе няма пустых паліц у магазінах і няма прадуктовых талонаў маламаёмным. Дзе не давядзецца адмаўляцца ад ацяплення зімой, эканоміць на вадзе і паліве, як па ўсім Еўрасаюзе.

Каму там, на Захадзе, падабаецца гэта наша незалежнасць? Пэўна не тым, хто ўжо плаціць сваёй несвабодай у выбары элементарных жыццёвых даброт. Плаціць за кожны новы пакет антыбеларускіх і антырасійскіх санкцый, за кожную новую партыю зброі ва Украіну, за ўсе празмерныя амбіцыі палітычных эліт, апантаных старой як свет ідэяй - сцерці з зямлі ўсходніх славян, знішчыць памяць пра непакораны савецкі народ.

Таму мы павінны глядзець праўдзе ў вочы: новы нацызм ужо не проста падымае галаву, ён стаў у поўны рост. Мы бачым яго ў геапалітычных апетытах нашых заходніх суседзяў, якія прагна пазіраюць на прыгранічныя беларускія і ўкраінскія тэрыторыі. І нават не саромеюцца адкрыта гаварыць аб магчымай анексіі.

Краіны Балтыі настолькі апантаны жаданнем нашкодзіць беларускай эканоміцы, што гатовы аддаць у ахвяру ўласны народ. Класічныя паводзіны фанатыка. Да таго ж там даўно падзялілі сваіх жыхароў на грамадзян і не грамадзян, пазбаўляючы, адпаведна, грамадзянскіх правоў. Што гэта, калі не сённяшняя сегрэгацыя, не ўзвышэнне адной групы насельніцтва над другой па этнічнай прыкмеце? Што гэта, калі не праява расізму і нацызму?

Але гэтак жа, як і ў мінулым стагоддзі, за гэтымі працэсамі стаіць усё тая ж цывілізаваная Заходняя Еўропа, якая спачатку гадавала монстра па імені фашысцкая Германія, а потым, каб выжыць, кідалася ў абдымкі тых, каму яшчэ нядаўна так моцна жадала паражэння. Да нас. Гісторыя паўтараецца. Монстра гадуюць ва Украіне. Разумна прыдумалі. Навошта ў сябе дома? Там. Вобраз ворага спрабуюць стварыць у тым ліку і з нас, беларусаў.

Гэта свет, у якім мы жывём. Жывём і, нягледзячы ні на што, прадаўжаем будаваць сваю дзяржаву так, як рабілі нашы продкі, - з клопатам пра людзей, павагай да іншых народаў, гатоўнасцю абараняць праўду і справядлівасць.

І мы ведаем, што, пакуль не называем навязаныя нам звонку традыцыі, прынцыпы, меркаванні сваёй палітыкай, мы будзем незалежныя. Мы ведаем, што, пакуль ганарымся сваёй гісторыяй, сваім народам, сваёй краінай, мы будзем свабодны. Да таго часу, пакуль у нас родная зямля і гістарычная памяць, мы - народ.

Мы будзем беларусамі!

І гэта не лозунгі - гэта рэальны статус.

Ну