Выбары дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу і мясцовых саветаў

Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка 25 лютага прагаласаваў на выбарах дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу і мясцовых саветаў. Кіраўнік дзяржавы традыцыйна прыняў удзел у галасаванні на выбарчым участку, размешчаным у Беларускім дзяржаўным універсітэце фізічнай культуры.

Разам з Кіраўніком дзяржавы на выбарчы ўчастак прыехаў і яго сын Мікалай. Дарэчы, у гэтым годзе ён упершыню і сам прагаласаваў на выбарах.

Пасля галасавання Прэзідэнт азнаёміўся з асартыментам буфета, арганізаванага побач з участкам для галасавання, прадэгуставаў розную прадукцыю айчынных вытворцаў.

Але да гэтага Кіраўнік дзяржавы па традыцыі паразмаўляў з прадстаўнікамі СМІ, адказаўшы на шматлікія пытанні, якія датычыліся як сітуацыі ў краіне, так і міжнароднага парадку дня.

У першую чаргу журналісты пацікавіліся, чым кіраваўся Прэзідэнт, галасуючы за кандыдатаў.

"Свой выбар я грунтаваў на прафесіяналізме і надзейнасці. Для нас час няпросты наперадзе, таму, акрамя прафесіяналізму, павінна быць яшчэ надзейнасць, адданасць беларускаму народу", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Кіраўнік дзяржавы выказаў упэўненасць, што выбраны будуць абсалютна надзейныя, талковыя людзі, якія разумеюць, што за задачы стаяць перад краінай і народам.

Ацэньваючы канкурэнцыю на цяперашніх выбарах, Прэзідэнт адзначыў, што "не тыя ўжо часы, калі гуртам ішлі на выбары".

"Людзі пачынаюць разумець, што ў Беларусі, напрыклад, Прэзідэнт - гэта не цар, гэта не бог, гэта вельмі цяжкая работа. І загрузіць на сябе ў цяперашняй сітуацыі гэты груз нашай краіны не кожны вырашыцца. Гэтак жа і парламент, - адзначыў Аляксандр Лукашэнка. - Роля парламента будзе павышацца. Штомесяц, штогод. Частку паўнамоцтваў ужо мы перадаём парламенту і іншым органам улады. Ідзе пэўная перабудова, пакаленні змяняюцца".

Кіраўнік дзяржавы згадаў нядаўнюю заяву кіраўніка Цэнтральнай выбарчай камісіі Ігара Карпенкі: калі нехта хоча шоу на выбарах, трэба ісці ў цырк.

"Гэта вельмі сур'ёзнае мерапрыемства. Асабліва ў момант мадэрнізацыі нашай улады. Нас могуць пакрытыкаваць: нейкая слабая мадэрнізацыя. Але мы заўсёды гаварылі, што ўсюды ўсе працэсы павінны мець эвалюцыйны характар. Калі пайсці рэзка - таксама можна цяпер, але гэта рэвалюцыя. Ліміт рэвалюцый мы і расіяне ўжо вычарпалі. Да чаго гэта можа прывесці - Украіна. Яны таксама ліміт вычарпалі, але паспрабавалі ў 2014-2015 годзе, майданулі. Вось да чаго прывялі гэтыя рэзкія павароты. Таму мы спакойна ідзём, мадэрнізуючы сваю сістэму. Але трэба зрабіць, каб яна ўстаканілася, па-народнаму кажучы", - падкрэсліў Прэзідэнт.

"Абсалютна шчыра і сумленна скажу: нідзе ў свеце адкрытых, сумленных, прынцыповых выбараў, як у Беларусі, няма. У нас гэта свята. Так было заўсёды. І калі ў савецкія часы неяк фальшывілі (я ж памятаю): усё было - і буфеты, і выпіць, і закусіць, але гэта было неяк нацягнута, без душы. У нас гэта душэўна ўсё праходзіць. Таму мы праводзім шчырую, сумленную палітыку і такія ж выбары. Нам не патрэбны ні войны, ні сутыкненні. Нам патрэбна спакойнае жыццё. А ў імя гэтага мы будзем рабіць усё", - сказаў Кіраўнік дзяржавы.

Ён нагадаў аксіёму аб тым, што дрыжачымі рукамі ўладу не трымаюць. "І ніхто нікому ўладу не аддасць і не падорыць. Але гэта павінна быць заснавана на даверы народа да гэтай улады. Я лічу, што ў нас у пераважнай сёння большасці народ уладзе давярае. Хоць і крытыкуе. Гэта нармальна", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Журналіст турэцкага СМІ ў пытанні Кіраўніку дзяржавы адзначыў, што людзі на выбарчых участках галасуюць свабодна, аднак заходнія краіны па-ранейшаму лічаць выбары ў такіх краінах, як Беларусь, Турцыя, Расія, Іран, недэмакратычнымі і выкарыстоўваюць гэта як зброю.

Наконт гэтага Прэзідэнт падкрэсліў, што ў кожнай краіне праводзяць выбары для свайго народа, Турцыя гэта, Беларусь, Расія або Кітай. "І мы будзем рабіць так, як выгадна нашым людзям. Выбары пакажуць. Любыя выбары, у тым ліку нашы "недэмакратычныя", адкажуць на многія пытанні", - заўважыў ён.

Кіраўнік дзяржавы звярнуў увагу на спакойную абстаноўку ў ходзе выбараў у Беларусі. Няма ніякіх сутыкненняў і мяцяжоў ці нават спроб зрабіць гэта. "Не бачылі і не ўбачыце. Таму што мы ўмеем рабіць вывады са сваіх памылак. Мы бачым свае памылкі і робім адпаведныя вывады", - адзначыў беларускі лідар.

Што датычыцца прызнання выбараў, напрыклад, у Турцыі, Аляксандр Лукашэнка задаў журналісту рытарычнае пытанне: "Вам гэта вельмі патрэбна?" "Ну прызнаюць яны вас. Ну калі Турцыя развяжа вайну на Блізкім Усходзе і яшчэ на Ізраіль пойдзе (не дай бог, вядома) - вось гэта будзе для іх любата. Абмежаваныя канфлікты па ўсім свеце ў розных кропках - гэта тое, чаго яны хочуць. Тады пра шматпалярнасць менш будуць гаварыць, застанецца аднапалярны свет, і амерыканцы, як раней было, як жандар, закасаўшы рукавы (рукі па локаць у крыві), будуць расхаджваць па ўсёй планеце. Толькі турэцкаму і беларускаму народам і іншым гэта не трэба. Яны (на Захадзе. - Заўвага) хочуць вырашаць пытанні, як ва Украіне, чужымі рукамі", - сказаў беларускі лідар.

Кіраўнік дзяржавы таксама звярнуў увагу на прыклад таго, у якой сітуацыі апынулася "дэмакратычная" Украіна: "Чаго дабілася Украіна? Яна ж ужо такая "дэмакратычная" - далей няма куды. І гэтыя ашалелыя, асабліва еўрапейцы (хай сабе амерыканцы - зразумела, чаго яны хочуць, але гэтыя чаго падвякваюць?), кажуць, што ва Украіне сапраўдная дэмакратыя. Вам патрэбна такая дэмакратыя, як ва Украіне? Нам не патрэбна. Нікому не патрэбна вайна. Вось да чаго прывяла іх дэмакратыя. Яны даўно забылі, што такое дэмакратыя і свабода. Таму трэба супакоіцца і рабіць сваю справу. Рабіць усё гэта ў інтарэсах уласнага народа".

У кантэксце цяперашняй электаральнай кампаніі збеглыя пачынаюць раскручваць тэму - пойдзе ці не пойдзе Аляксандр Лукашэнка на наступныя прэзідэнцкія выбары. Карыстаючыся выпадкам, журналісты пацікавіліся ў Кіраўніка дзяржавы яго планамі наконт гэтага.

"Пайду, пайду, пайду. Перадайце ім (збеглым. - Заўвага), што пайду! І чым складаней будзе абстаноўка, чым актыўней яны будуць бударажыць наша грамадства і вас у тым ліку (для мяне, паверце, гэта вельмі важна - ні адзін чалавек, адказны Прэзідэнт не кіне сваіх людзей, якія за ім ішлі ў бой), чым яны будуць больш напружваць вас, мяне і грамадства, тым хутчэй я пайду на гэтыя выбары. Вы не перажывайце, мы зробім так, як гэта трэба для Беларусі", - заявіў Кіраўнік дзяржавы.

Адказваючы на ўдакладняльнае пытанне, ці можна ўспрымаць гэтыя словы як адназначную заяву і ці пачаўся ўжо новы электаральны цыкл, Прэзідэнт падкрэсліў: "Аб тым, што гэта электаральны цыкл і што нас будуць хістаць да прэзідэнцкіх выбараў, і яны будуць апагеем усяго, я ўжо шмат гаварыў. Гэта і ёсць цыкл. Афіцыйна ці не афіцыйна - якое пытанне, такі і адказ. Я адказаў так, як задалі мне пытанне. Калі трэба канкрэтызаваць, то я абсалютна сур'ёзна і адкрыта скажу: нічога новага пакуль сказаць не магу".

Крыху пазней Кіраўнік дзяржавы заўважыць: пакідаць прэзідэнцкую пасаду ў такі няпросты перыяд будзе раўназначна здрадніцтву.

"Наперадзе яшчэ год да прэзідэнцкіх выбараў. Многае можа змяніцца. Зразумела, я і ўсе мы, грамадства, будзем рэагаваць на тое, якія змяненні будуць адбывацца ў нашым грамадстве і ў якой сітуацыі мы падыдзем праз год да галасавання", - дадаў Аляксандр Лукашэнка.

Прэзідэнт заявіў, што цяпер думае пра іншае: як дастойна правесці Год якасці. "Каб, нават калі цяперашні Прэзідэнт не пойдзе на выбары, вы запомнілі. А апошняе ўсё запамінаецца. Таму гэты год будзе вельмі актыўным, і я на гэта настройваю грамадства і ўсю вертыкаль улады, якая добрасумленна працавала і будзе працаваць да выбараў", - адзначыў беларускі лідар.

"Я ведаю, што многім чыноўнікам не падабаюся, таму што строга патрабую выканання хаця б нашых дамоўленасцей і прынятых Прэзідэнтам рашэнняў. Калі яны не будуць выконвацца, тады абваліцца ўся канструкцыя ўлады і грамадства патоне. Так, я гэта разумею. Напэўна, і журналістам я не ўсім падабаюся з-за свайго характару і іншае. Але карысць у тым, што журналісты, а потым і грамадства дзякуючы журналістам пачынаюць разумець: вось Лукашэнка там нешта сказаў, жорстка запатрабаваў - аказалася, ён мае рацыю", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Прэзідэнт прывёў у якасці прыкладу барацьбу з каранавірусам: беларускі падыход адобрылі не адразу, а потым аказалася, што рашэнні Кіраўніка дзяржавы былі найбольш аптымальнымі ў разгар пандэміі. У краіне не сталі ўводзіць лакдаўн, закрываць заводы і прадпрыемствы. Вывераныя дзеянні прынеслі свой эфект. "Увесь свет ішоў у іншым напрамку. Хто меў рацыю?" - задаў рытарычнае пытанне беларускі лідар.

"Гэта мая работа: сядзець, думаць, і, выкарыстаўшы вопыт і свае веды, я павінен прагназаваць. Калі гэтага ў Прэзідэнта няма, няма чаго гэтым і займацца. Таму гэта галоўная якасць Прэзідэнта. Зразумела, павінна быць жалезная інтуіцыя. А самае галоўнае - ты заўсёды павінен разумець, адкуль ты прыйшоў, быць зямным чалавекам. Памятаць, што 10 мільёнаў чалавек і мільёны тры, якія сюды прыязджаюць адпачываць, - гэта людзі, якім ты павінен. Ты ім абавязаны", - заявіў Аляксандр Лукашэнка.

Адказваючы на пытанне, чаму ў Беларусі на выбары вырашылі не запрашаць наглядальнікаў ад АБСЕ, Кіраўнік дзяржавы сказаў: "Усе, хто прасіўся да нас прыехаць, мы, па-мойму, нікому не адмовілі. Калі б АБСЕ (наглядальнікі ад гэтай арганізацыі. - Заўвага) захацела да нас прыехаць і зрабіла б такі запыт, мы яго разгледзелі б. Хутчэй за ўсё станоўча. Але яны не прасіліся. А чаму мы паўзці да іх павінны? Гэта нашы выбары".

Аляксандр Лукашэнка нагадаў, як на ранейшыя выбары наглядальнікі ад АБСЕ прыязджалі ўжо з выніковым заключэннем: "Яны загадзя падрыхтавалі пратакол - заключэнне. І згубілі. Нашы супрацоўнікі знайшлі, сфатаграфавалі і мне на стол. Слухайце, два дні да выбараў, папярэдняе галасаванне ідзе - яны перакрэслілі ўжо нашы выбары. Ну навошта іх сюды клікаць?" А пасля выбараў, прадоўжыў Кіраўнік дзяржавы, адзін у адзін была агучаная тая першапачатковая загатоўка.

"Ну які сэнс запрашаць? Таму ні расіяне, ні мы іх не запрашаем. Але калі б яны захацелі пабываць у нас на выбарах, папрасілі мандат адпаведны, мы яго разгледзелі б і, упэўнены, мы прынялі б іх просьбу, - заявіў Прэзідэнт. - Пакуль жа яшчэ не позна. Галоўнае ж - лічыць, яны кажуць. Няхай прыязджаюць да вечара. Вось я іх усіх без віз запушчу ў Беларусь. Захочуць - няхай прыязджаюць. Пасля выбараў няхай прыедуць. Вопытныя людзі ўбачаць абстаноўку і могуць суаднесці вынікі выбараў з той рэчаіснасцю, якая будзе складвацца пасля выбараў".

Адказваючы на пытанне, як Беларусь будзе процістаяць рэалізацыі планаў збеглых, Кіраўнік дзяржавы звярнуў увагу, што канчатковая мэта ў збеглых у любым з іх сцэнарыяў адна - дзяржпераварот і захоп улады. "Усё роўна, удоўгую яны будуць гуляць або ў кароткую, мэта адна - трэба Беларусь павярнуць у адваротным напрамку. А для таго, каб яе павярнуць, трэба звергнуць цяпер дзеючую ўладу. Гэта будзе вельмі складана, я ўпэўнены. Асабліва пасля правядзення адзінага дня галасавання, выбараў. Таму што выберам мы абсалютна надзейных, талковых людзей, якія разумеюць, што за задачы стаяць перад нашым народам. Таму ні адзін з варыянтаў, нават самы радыкальны, у іх (збеглых. - Заўвага) не пройдзе ў Беларусі", - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.

У краіне ўжо зроблены вывады з падзей мінулых гадоў, таму цяпер няма чаго і спадзявацца ажыццявіць задуманыя сцэнарыі, перакананы Прэзідэнт. "Але будуць спрабаваць, будуць хістаць, - заўважыў Кіраўнік дзяржавы. - Яны сябе лічаць моцнымі, шчокі надзьмулі, разнесліся: "Такія мы вялікія. А тут нейкая Беларусь, трэба яе растаптаць і бліжэй рушыць на ўсход, да рэсурсаў, бліжэй да Масквы". Мы гэта разумеем".

Беларусь, паводле слоў Прэзідэнта, разам з Расіяй разглядае розныя сцэнарыі развіцця падзей і процідзейнічае гэтаму. "Мы заўсёды будзем адзіныя з Расіяй. У такой сітуацыі мы процістаяць можам любому праціўніку, - заявіў Аляксандр Лукашэнка. - Таму што цяперашні свет - гэта сіла, разумеюць толькі сілу. Калі мы, прабачце мне, соплі распусцім і будзем змагацца за дэмакратыю і нейкую эфемерную свабоду, - вы ўбачылі, свабод гэтых няма, дэмакратыі няма і тыя, хто нам падкідвалі, бачыце, якая ў іх "дэмакратыя"... Таму нам трэба бачыць свае мэты, свае інтарэсы, быць шчырымі, праводзіць палітыку справядлівасці. Тады гэта будзе адзінства нашага народа. Не без таго, што нехта выпаўзе з-пад плінтуса, вякне, але гэта ў любым грамадстве бывае. Таму ўсе гэтыя сцэнарыі нерэалізуемыя. Мы гэта ўсё добра бачым. Можаце нават не хвалявацца".

Наконт частых апошнім часам правакацый і нарастаючай актыўнасці на граніцах з Беларуссю з боку яе заходніх суседзяў, журналісты ўдакладнілі, ці ёсць тое, аб чым яшчэ не вядома шырокай аўдыторыі. "Для таго, каб мы маглі процістаяць, мы павінны інфармаваць людзей. Наша грамадства павінна быць абсалютна інфармавана", - растлумачыў Кіраўнік дзяржавы. 

Пры гэтым, заўважыў ён, няма мэты стварыць напружанасць, узбударажыць грамадства, а наадварот, такім чынам улада папярэджвае людзей, каб яны былі паінфармаваны, не паддаваліся на правакацыі, процістаялі ім. "Калі мы будзем ад вас утойваць, у нас нічога не атрымаецца (у плане сумеснага процістаяння і захавання міру і спакою на беларускай зямлі. - Заўвага). Таму мы вас інфармуем нават аб крайніх варыянтах", - сказаў беларускі лідар.

У якасці прыкладу ён прывёў нядаўнюю гісторыю, калі раскрыў планы збеглых "перамагчы" Расію, аддаць заходнія тэрыторыі Беларусі і Украіны Польшчы, а Беларусь павялічыць за кошт расійскіх зямель. "Гэта нашы "ціхушкі-лахушкі" з амерыканцамі вялі дыялог і я ўзяў цытату непасрэдна з гэтага матэрыялу. Я палічыў неабходным грамадства аб гэтым праінфармаваць, каб паказаць, чаго яны (збеглыя. - Заўвага) вартыя", - расказаў Аляксандр Лукашэнка. Яшчэ адзін прыклад - раскрытыя планы збеглых па захопе асобнага невялікага населенага пункта, у прыватнасці, называліся Кобрын і Маларыта. "Кавалачак захапіць, уладу аб'явіць, усе прызнаюць гэту ўладу, улада звернецца ў НАТА, будуць уведзены войскі, - нагадаў Прэзідэнт аб планах збеглых. - Гэта не блеф. Такія абмяркоўваюцца планы. Мы інфармуем вас па ўсіх напрамках".

Адно з пытанняў Кіраўніку дзяржавы датычылася перспектыў мірнага ўрэгулявання канфлікту ва Украіне і з'яўлення для гэтага новых падстаў.

"Падстаў больш, чым дастаткова. Вы бачыце, як развіваюцца падзеі ва Украіне - развіваюцца дрэнна", - сказаў Прэзідэнт. Пры гэтым справа не толькі ў сітуацыі з Аўдзееўкай, заўважыў ён. "З Аўдзееўкай усё было б даўно вырашана, калі б расіяне ваявалі, як у Айчынную вайну, - сотні тысяч людзей кінулі, няважна, колькі загіне. Я ведаю дакладна, наколькі акуратна і асцярожна даводзіцца працаваць ваенным Расіі і Прэзідэнту Пуціну, - звярнуў увагу Аляксандр Лукашэнка. - Ён мне заўсёды гаворыць: "Шкада людзей. Маглі б хутчэй, але загіне вельмі шмат людзей". Справа не ў Аўдзееўцы, іншых кропках, а справа ўся ў тым, што загіне шмат людзей".

"Я бачу, што расіяне вельмі сур'ёзна ўзялі курс на мірнае ўрэгуляванне гэтага канфлікту, асабліва цяпер. Не хочацца ў пекла кідаць людзей", - падкрэсліў Прэзідэнт.

Аднак проціборствуючы бок, Украіна і яе саюзнікі, лічыць, што, калі яны "вялікія" і ў іх вялікі ВУП, то прайграць вайну яны не могуць, адзначыў Аляксандр Лукашэнка. "Хоць не так трэба ацэньваць. Не так гэта ўсё ацэньваецца. А рашучасцю народа і матэрыяльнымі рэсурсамі, рэзервамі, - сказаў Кіраўнік дзяржавы. - У каго больш? У Расіі. Яно ў зямлі ляжыць. А ў Амерыцы і Еўропе ёсць еўра і долар, якія яны друкуюць, але гэта ўсё абваліцца, гэта паперкі. А ў Расіі разгарнуўся ВПК, яны вырабляюць вялікую колькасць узбраенняў".

У сувязі з гэтым натаўцам трэба задумацца, як потым Расія будзе выкарыстоўваць тую велізарную колькасць самых сучасных боепрыпасаў, іншага ўзбраення, якое цяпер вырабляе, заўважыў беларускі лідар. "Таму думайце галавой. Спыніцеся цяпер. Ёсць магчымасць дамовіцца. Дэнацыфікацыя, дэмілітарызацыя і іншае - гэта тэрміны. Гэта ўсё вырашаецца за сталом перагавораў. Гэта пакуль палітыка. Але калі Захад будзе так "дапамагаць" Украіне, як цяпер, то дні Украіны злічаны. Гэта Валодзя Зяленскі павінен разумець як "Ойча наш", - падкрэсліў Кіраўнік дзяржавы.

Паводле яго слоў, украінскія ваенныя гэта разумеюць. Тым больш што яны бачаць, якая колькасць людзей гіне: "Кідаюць непадрыхтаваных людзей, людзі ідуць, як на забой, разумеюць, што гэта білет у адзін бок. І вельмі-вельмі шмат такой інфармацыі".

"Калі цяпер не пайсці на перагаворы з Расіяй украінцам, яны поўнасцю страцяць Украіну, - заявіў Прэзідэнт Беларусі. - Як толькі пабягуць цяпер украінскія салдаты або проста перастануць ваяваць, палякі заходнюю частку Украіны прыхопяць (што нам непрымальна, мы тут будзем на баку ўкраінцаў), а паўднёвую частку да Прыднястроўя Расія адрэжа. Што застанецца, адзін Кіеў?"

Аляксандр Лукашэнка перакананы, што цяпер трэба ісці на перагаворы, каб захаваць Украіну. "А далей... Аб гэтым ужо сказана, многія ведаюць (і на Захадзе), што расіяне згадзіліся ўсходнія землі аддаць на разгляд будучым пакаленням - правядуць рэферэндум: захочаце ва Украіне жыць - будзеце ва Украіне, у Расіі - у Расіі. Гэта адступленне, - сказаў Кіраўнік дзяржавы. - Крым ёсць Крым, гэта расійская зямля, расійская тэрыторыя, так лічаць расіяне. І Захад з гэтым таксама згодны".

Менавіта цяпер, паводле слоў Прэзідэнта, ёсць вельмі шмат прычын для перагавораў, і ў гэтым напрамку трэба рухацца.

Многія пытанні журналістаў датычыліся беларуска-расійскіх адносін. Адказваючы на іх, Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што краінам трэба рабіць тое, што яны цяпер і робяць: "Трэба з павагай ставіцца адна да адной, як мы цяпер робім".

Кіраўнік дзяржавы нагадаў, што ў адносінах Беларусі і Расіі былі розныя этапы - часам паміж краінамі ўзнікалі сур'ёзныя рознагалоссі. Але Прэзідэнт Беларусі яшчэ да пачатку канфлікту ва Украіне гаварыў, што ў эканоміцы і палітыцы ўсё можа быць, але агульная бяспека для Беларусі і Расіі - гэта святое. "Настануць часы, калі мы плячо ў плячо будзем стаяць і абараняцца", - папярэджваў Аляксандр Лукашэнка.

Праўда, у Расіі гэтыя заявы беларускага лідара тады не ўспрымалі сур'ёзна: маўляў, у краіне дастаткова ракет высокай далёкасці, каб абараніць сябе і без падтрымкі Беларусі. "Гэта было сказана мне ў вочы. Я спакойна гэта перанёс. Як гісторык вам гавару: самыя вострыя пытанні вырашаліся тут, у эпіцэнтры была Беларусь. Што змянілася? Нічога. І тады я палітыкаў Расіі аб гэтым папярэджваў. Гэта, можа быць, пяць, можа, сем гадоў таму было", - дадаў Аляксандр Лукашэнка.

Кіраўнік дзяржавы адзначыў, што на постсавецкай прасторы існуюць некалькі міжнародных аб'яднанняў з розным узроўнем інтэграцыі. Самае вялікае па колькасці - Садружнасць Незалежных Дзяржаў. Адзін з галоўных прынцыпаў СНД - зона свабоднага гандлю. Еўразійскі эканамічны саюз - ужо больш развітая структура. Больш глыбокая інтэграцыя склалася паміж Беларуссю і Расіяй. "Мы захавалі гэты праект і спакойна ў гэтым плане ідзём", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Пры гэтым Прэзідэнт падкрэсліў, што Беларусь і Расія павінны заставацца дзвюма суверэннымі і незалежнымі дзяржавамі. Яны могуць стварыць унікальнае і магутнае аб'яднанне. "Сёння гаварыць аб тым, што "беларусы на каленях", "Беларусь стаіць перад Расіяй, заўтра ўключым у склад Расіі" - нават ты, працуючы ў Расіі, ніколі б за гэта не прагаласаваў", - звярнуўся Кіраўнік дзяржавы да прадстаўніка расійскіх СМІ.

Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў: ні ў Расіі, ні ў Беларусі не падтрымаюць аб'яднанне дзвюх дзяржаў. Такі крок не прынясе карысці і зробіць толькі горш. "Трэба step by step, крок за крокам, спакойна, эвалюцыйна вырашаць тыя праблемы, якія перад намі стаяць", - перакананы беларускі лідар.

Прэзідэнт нагадаў, што з санкцыямі многія пытанні ў беларуска-расійскіх адносінах адпалі самі па сабе. Беларусь стала больш актыўна працаваць на суседнім рынку, а яе прадукцыя аказалася дарэчы ўсходняму суседу. "Свет змяніўся, і мы сталі запатрабаванымі адзін у аднаго. Гэта значыць, праблема ёсць - вырашаем. Не трэба забягаць наперад", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

"Калі ў Расіі асабліва, ды і ў нас у Беларусі хтосьці думае, што Саюзная дзяржава - гэта заўтра аб'яднаемся, у Крамлі будзе ўлада і гэтак далей... Слухайце, я "адыходзячы" Прэзідэнт (я аб гэтым часта гавару), але абсалютна перакананы: хто б ні прыйшоў пасля мяне, гэта пазіцыя падтрымана не будзе. Дзве суверэнныя, незалежныя дзяржавы. Мы разумныя, адукаваныя людзі, каб стварыць такое аб'яднанне суверэнных, незалежных дзяржаў, каб мы маглі быць мацнейшымі, - упэўнены Аляксандр Лукашэнка. - Трэба спакойна ісці, вырашаць пытанні, якія ўзнікаюць".

Яшчэ адно пытанне ад СМІ на міжнародную тэматыку датычылася нядаўняй заявы Прэм'ер-міністра Арменіі аб замарозцы членства яго краіны ў Арганізацыі Дагавора аб калектыўнай бяспецы. Аляксандр Лукашэнка расказаў, што абмяркоўвала гэта пытанне з калегамі. "Мы на гэта рэагуем абсалютна спакойна. Мы абмяркоўвалі з прэзідэнтамі ў Казані гэту праблему ўскосна. Абсалютна спакойна. Трэба Арменіі быць у АДКБ - мы нікога не выганяем, заўсёды падтрымліваем, падтрымлівалі і будзем падтрымліваць як свайго саюзніка. Не захочуць яны быць у АДКБ - яна не рухне, не разваліцца", - сказаў Кіраўнік дзяржавы.

Разам з тым афіцыйных паведамленняў ад Ерэвана пакуль наконт гэтага не паступала, удакладніў беларускі лідар.

Ён звярнуў увагу, што ў Арменіі сістэма ўлады наладжана так, што пытанне аб членстве ў АДКБ павінна вырашацца ў парламенце: "Там Пашынян не можа прыняць рашэнне, уваходзіць ці выходзіць. Там парламент прымае рашэнне. Думаю, разважлівых людзей у парламенце Арменіі большасць. Крыўды ніякай на нас быць не можа, на АДКБ".

Кіраўнік дзяржавы адзначыў, што на гэту тэму ўжо не раз гаварылі, і трэба разумець, што для ўсіх членаў АДКБ Азербайджан не чужая краіна. "У АДКБ нямала мусульманскіх краін. Вы таксама гэта разумееце. Адсюль часткова адпаведная пазіцыя. А, па-трэцяе, а Арменія што, хацела, каб мы ўцягнуліся ў вайну Арменіі з Азербайджанам? Дык да гэтага часу ішла б гэта вайна і загінулі б тысячы людзей, - заявіў беларускі лідар. - Я лічу, што Азербайджан і Арменія, на жаль, праз вайну ў выніку прыйшлі да правільнага вырашэння пытання. Арменія (і яны гэта прызналі) акупіравала пяць ці шэсць раёнаў азербайджанскіх".

Прэзідэнт нагадаў, што ў свой час фактычна адыгрываў ролю пасрэдніка паміж Баку і Ерэванам у спробе мірна ўрэгуляваць тэрытарыяльную спрэчку, а Прэзідэнт Азербайджана Ільхам Аліеў на працягу шэрага гадоў не толькі заклікаў да мірнага ўрэгулявання, але і прапаноўваў фінансавую падтрымку армянскаму боку: "Я міжвольным пасрэднікам аказаўся - з Баку ехаў у Ерэван і перадаваў гэтыя сігналы. Аж да ўкладанняў у эканоміку Арменіі мільярдных інвестыцый. Азербайджан - багатая краіна. Было вельмі шмат прапаноў па-добраму вырашыць гэта пытанне".

Тым не менш, у былыя гады кіраўніцтва Арменіі не ішло на мірнае ўрэгуляванне і праблемныя пытанні назапашваліся. "Гэта ўсё назапашвалася і абрушылася на Ніколу Ваваевіча Пашыняна (цяперашняга Прэм'ер-міністра Арменіі. - Заўвага), на яго Урад. Ён увогуле мала вінаваты ў тым, што адбылося. Але гэту праблему трэба было вырашаць. Тым больш, акупіраваныя Арменіяй раёны азербайджанскія - гэта пустыня была. У самым прыгожым месцы, у цёплым, утульным, дзе маглі жыць людзі. Больш за мільён бежанцаў азербайджанскіх - вялізны груз на Азербайджане і многія іншыя праблемы", - адзначыў Кіраўнік дзяржавы.

"Ну, даваяваліся. Якая наша пазіцыя павінна была быць? Армяне - нашы блізкія, нашы родныя людзі. А Азербайджан што, чужы? Таму мы трапілі ў такую сітуацыю. І там не было прычын уступлення АДКБ у гэты канфлікт. Абсалютна не было для нас падставы нават", - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.

Ён звярнуў увагу таксама на кантакты Арменіі з Францыяй. "Яны ж увесь час там у Францыі з Эмануэлем Макронам размаўляюць. Пайшлі заявы: Францыя дапаможа і сістэмамі ППА, і ў ваеннай галіне, і ў эканоміцы. Увогуле, возьме Ерэван на плечы і панясе. Ніхто нікога не панясе. Вы бачыце, што адбываецца ў Францыі. Таму палітыкам у Ерэване трэба апамятацца і, па-народнаму кажучы, не трэба губляць тое, што ёсць", - параіў Прэзідэнт Беларусі.

Ён прывёў у якасці прыкладу Грузію: "Дзякуй богу, устанаўліваюцца нармальныя адносіны перш за ўсё з Расіяй, з намі, эканоміка паднімаецца. Паспрабавалі лёгкага хлеба на Захадзе. Амерыканцы пра Грузію ўжо забылі. Як толькі грузіны варухнуліся ў тым плане, што гэта іх краіна незалежная і суверэнная, Захад пачаў на іх націскаць. У тым ліку і перш за ўсё ЗША. Ну дык трэба зрабіць адпаведную выснову. Нікому яны на Захадзе не патрэбны. Там тысячы праблем".

"Сёння, напрыклад, у ЗША Байдэн будзе падтрымліваць Украіну, Арменію і гэтак далей. Заўтра ўлада зменіцца і Трамп скажа: "Слухайце, я вас не ведаю. Сябры мае, я вас першы раз бачу!" - дадаў Кіраўнік дзяржавы.

Ён яшчэ раз заклікаў не губляць тое, што трымаеш у руках: "Выйсці проста, а вось зайсці будзе складана. Прыклад зноў жа - Грузія. Ну, выйшла яна з СНД і ўсіх структур. Што гэта, лепш для яе? Не. Пажадана вярнуцца. А вярнуцца заўсёды складаней".

Аляксандр Лукашэнка параіў армянскаму боку не спяшацца і не рабіць рэзкіх рухаў. "Не спяшайцеся. Не трэба выходзіць, не трэба замарожваць нешта. Ну, калі вам штосьці не падабаецца, ну, не прыехалі, - сказаў ён. - Час многае мяняе. І сітуацыя зменіцца вакол Арменіі, Азербайджана. Наогул у свеце зменіцца. Таму такім кампактным невялікім дзяржавам, як Арменія, Беларусь і іншыя, не трэба рабіць рэзкіх рухаў. Тонкі лёд - правалімся, не дастане ніхто. Наадварот, нагой пхнуць, каб там і захлынуўся. Не трэба спяшацца армянам. Мне здаецца, што Нікол Ваваевіч проста паспяшаўся і зрабіў эмацыянальную заяву".

Адказваючы на адпаведнае пытанне, Прэзідэнт сказаў: "ЕАЭС павінен у сваю чаргу запазычыць у нас - адкрыццё граніц і поўная свабода для перамяшчэння людзей, для рабочай сілы. У нас сёння тут няма ніякіх стрымальных фактараў, мы ўсё ў гэтым плане робім для людзей".

"Думаю, што ЕАЭС павінен ісці па гэтым шляху, - лічыць Аляксандр Лукашэнка. - Далей, у нас у Саюзнай дзяржаве ёсць і палітычны, і дыпламатычны складнікі, і ваенны, чаго няма ў ЕАЭС".

"Думаю, што гэта галоўныя пытанні, якія трэба бачыць ЕАЭС і пераймаць ад Саюзнай дзяржавы", - рэзюмаваў Кіраўнік дзяржавы.

Яшчэ адно пытанне гучала так: з кім яшчэ ЕАЭС трэба заключыць дагаворы аб зоне свабоднага гандлю.

"Што датычыцца зон свабоднага гандлю і ЕАЭС, то мы разглядаем усе заявы і прапановы, - падкрэсліў Кіраўнік дзяржавы. - Іх нямала, вы бачыце, што і Іран, і арабскія краіны імкнуцца мець з намі зоны свабоднага гандлю, каб больш свабодна гандляваць. Таму мы адкрыты для гэтага. Часам, бывае, і нейкія амбіцыі, абсалютна справядлівыя амбіцыі..."

"Дапусцім, Кітай. Навошта мець там зону свабоднага гандлю, калі ёсць ШАС - больш шырокая арганізацыя, дзе можна было б мець такую зону свабоднага гандлю, як ЕАЭС, запазычыць гэта", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.