Нарада па пытаннях беларуска-расійскага супрацоўніцтва

Кіраўнік дзяржавы Аляксандр Лукашэнка 16 снежня сабраў нараду з топ-чыноўнікамі Беларусі па тэме беларуска-расійскага супрацоўніцтва. Ён падрабязна расказаў, у чым асаблівасць маючых адбыцца 19 снежня перагавораў з Прэзідэнтам Расіі Уладзімірам Пуціным, ці не пацерпіць суверэнітэт Беларусі ад паглыблення супрацоўніцтва з Расіяй і якія пытанні стаяць на двухбаковым парадку дня.

Асноўнай тэматыкай перагавораў у Мінску будзе эканоміка. "Не так даўно ў ходзе кантактаў з кіраўніцтвам Расіі мы дамовіліся, што такія перагаворы пройдуць да канца года. Мы дэталёва прааналізуем праблемы на самым высокім узроўні, якія патрабуюць неадкладных рашэнняў. Усе яны непасрэдна звязаны з развіццём эканомікі, стабільнасцю фінансавых сістэм і дабрабытам грамадзян", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Кіраўнік дзяржавы растлумачыў, у чым прычына яго частых сустрэч з расійскім лідарам апошнім часам, а таксама чым будуць адрознівацца маючыя адбыцца ў Мінску перагаворы ад папярэдніх.

"Адрозненне простае. Раней, сустракаючыся з Прэзідэнтам, кіраўніцтвам Расіі, мы абмяркоўвалі пытанні тактычнага характару. Ад гэтага нікуды было не дзецца, паколькі супраць Расіі і Беларусі былі ўведзены страшныя, можна сказаць, санкцыі. Супраць Расіі нібыта аж каля 900 нейкіх там... Ну, а супраць нас заадно, каб цераз нас, як яны кажуць (на Захадзе. - Заўвага), Расія не магла абысці гэтыя санкцыі. Таму нам давялося на працягу года сустракацца і рэагаваць на тую сітуацыю, якая складвалася ў выніку націску на нас калектыўнага Захаду. Гэта былі пытанні бягучага тактычнага ў асноўным характару. Хоць мы на кожнай сустрэчы праз гэтыя пытанні спрабавалі зазірнуць у будучыню", - расказаў беларускі лідар.

На маючай адбыцца сустрэчы ў Мінску кіраўнікі дзяржаў абмяркуюць у першую чаргу пытанні стратэгічнага характару. "Пытанні стратэгіі - перш за ўсё ў сферы эканомікі. Так, мы будзем гаварыць аб ваенна-палітычнай сітуацыі вакол нашых дзяржаў. Вядома, мы не абмінём пытанне не толькі ВПК (там, дзе вырабляюць зброю, боепрыпасы і іншае), але мы будзем гаварыць і пра абараназдольнасць, бяспеку нашай (Саюзнай. - Заўвага) дзяржавы. Але галоўнае - гэта эканоміка", - заявіў Аляксандр Лукашэнка.

Другая асаблівасць маючых адбыцца перагавораў у тым, што Аляксандр Лукашэнка і Уладзімір Пуцін раней дамаўляліся ў канцы года сустрэцца і зняць шэраг праблемных пытанняў, што ўзніклі пры рэалізацыі 28 саюзных праграм. "Мы з Прэзідэнтам Пуціным зацвердзілі гэтыя праграмы і даручылі нашым урадам, міністрам, спецыялістам дзейнічаць у рамках гэтых праграм. Як мне дакладваюць, рэалізавана пад 60% усіх мерапрыемстваў з гэтых праграм. Гэта нядрэнныя тэмпы. Але, рэалізоўваючы тыя ці іншыя праграмы, нашы ўрады сутыкнуліся з пытаннямі, якія яны вырашыць не могуць, - адзначыў Прэзідэнт. - Не таму, што яны дрэнныя спецыялісты, а таму, што гэта пытанні прэзідэнтаў. Паводле канстытуцый Расіі і Беларусі, гэта нашы пытанні з Пуціным. І мы дамовіліся паўгода таму з Уладзімірам Уладзіміравічам, што ў канцы года мы сустрэнемся і вырашым усе гэтыя пытанні. Вось, як у нас прынята па-журналісцку гаварыць, канспіралогія ўсіх праблем і асаблівасцей будучых нашых перагавораў".

Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што праз перыяд часу пасля спробы мяцяжу ў Беларусі можна пацвердзіць правільнасць выбранага курсу на збліжэнне з Расіяй і своечасовасць адпаведных мерапрыемстваў, уключаючы зацвярджэнне пакета інтэграцыйных дакументаў у рамках Саюзнай дзяржавы. "Гэтыя праграмы ні ў якім разе не закранаюць незалежнасць, суверэнітэт ні Беларусі, ні Расіі", - сказаў Прэзідэнт.

Кіраўнік дзяржавы адкрыта выказаўся наконт размоў аб суверэнітэце і незалежнасці Беларусі з прычыны паглыблення супрацоўніцтва з Расіяй. "Я бачу, цяпер нагнятаецца сітуацыя. Асабліва пасля гэтых маштабных перагавораў (маючыя адбыцца 19 снежня перагаворы прэзідэнтаў Беларусі і Расіі ў Мінску. - Заўвага) усе будуць гаварыць, што ўсё: ужо ў Беларусі няма ўлады, тут ужо расіяне пяшком ходзяць і кіруюць краінай. Яшчэ раз хачу падкрэсліць гэту асаблівасць: ніхто, акрамя нас, Беларуссю не кіруе. Гэта нашы функцыі па Канстытуцыі, і мая ў тым ліку. Мы рэалізоўваем гэтыя функцыі", - заявіў беларускі лідар.

"Многія ў нас тут пачынаюць шаптацца, калі не атрымліваецца дамовіцца, што Расія ставіць непрымальныя для нас умовы, звязаныя з нашай незалежнасцю і суверэнітэтам. Абсалютна шчыра гавару: пры ўсіх складанасцях, калі Расійская Федэрацыя - кіраўніцтва - хоча будаваць адносіны з суверэннай незалежнай дзяржавай Беларусь, калі Расія ўспрымае нас як суверэнную і незалежную дзяржаву (але вельмі блізкую, вельмі надзейную, дзе ўсё рускае - ад мовы да расійскіх традыцый - свята шануецца), мы гатовы выбудоўваць адносіны. Але мы павінны заўсёды зыходзіць з таго, што мы - дзяржава суверэнная і незалежная", - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.

Кіраўнік дзяржавы адзначыў, што беларуская дзяржава ў свой час была гатова і далей жыць і працаваць у рамках Савецкага Саюза, але, тым не менш, набытыя суверэнітэт і незалежнасць непахісныя: "Мы гатовы былі ў адной дзяржаве жыць, служыць, працаваць. Імя яе Савецкі Саюз. Усё было на маіх вачах. Але не мы яе разбурылі. І адкуль пайшлі тэндэнцыі да разбурэння гэтай дзяржавы, і аб прычынах гэтага разбурэння мы шмат ведаем. Таму нам, няхай нечакана, дасталіся гэтыя суверэнітэт і незалежнасць. Мы свята гэта павінны захоўваць. Паколькі гэтага хоча беларускі народ".

Разам з тым Прэзідэнт падкрэсліў важнасць захавання дружалюбных і саюзніцкіх адносін з Расіяй. "Але мы ніколі не будзем ворагамі Расіі. І ніколі скоса ў бок Расіі глядзець не будзем. Гэта самая блізкая нам дзяржава, самыя блізкія нам народы. Думаю, пакуль мы з вамі на чале ўлады, мы такой тэндэнцыі будзем прытрымлівацца. Калі было б інакш, было б, як ва Украіне. Усе гэта разумеюць, але не ўсе могуць аб гэтым гаварыць. Тыя, хто збег, ім трэба зарабляць грошы на жыццё. Грошы нехта даў, сказаў, як сказаць, - яны гавораць.Таму суверэнітэт і незалежнасць непахісныя. І ўсялякія размовы ў нас ці там (за мяжой. - Заўвага) іншыя - гэта значыць здрада інтарэсам беларускага народа", - заявіў Кіраўнік дзяржавы.

"Так, мы з Расіяй як суверэнная і незалежная дзяржава. Я гэта гавару спакойна, ведаючы пазіцыю Прэзідэнта Расіі. Мы нават гэта пытанне цяпер не абмяркоўваем. Мы адзін раз адсеклі і дамовіліся, як будзем дзейнічаць, падпісаўшы гэтыя 28 праграм. Там няма замаху ні ў адной праграме на нашы суверэнітэт і незалежнасць", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Гаворачы аб рэалізацыі саюзных праграм, Прэзідэнт падкрэсліў, што дамоўленасць па іх была дасягнута адзін раз і застаецца непарушнай. Пры гэтым ні ў адной праграме няма замаху на суверэнітэт і незалежнасць Беларусі, падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка. "Таму, Раман Аляксандравіч і Мікалай Генадзьевіч (Прэм'ер-міністр Раман Галоўчанка і першы віцэ-прэм'ер Мікалай Снапкоў. - Заўвага), вы з гэтага павінны зыходзіць - ні ўлева, ні ўправа", - звярнуў увагу беларускі лідар.

Паводле яго слоў, у тым, што гэтыя праграмы як стратэгічны шлях былі неабходныя, цяпер ужо ніхто не сумняваецца: "Праграмы маюць канкрэтныя і, самае галоўнае, прыкладныя значэнні і прызначаны знізіць негатыўны эфект нелегітымных заходніх санкцый, забяспечыць развіццё ключавых сектараў эканомікі, паглыбленне прамысловай кааперацыі, рэалізацыю новых імпартазамяшчальных праектаў".

"Ну што граху таіць: пакуль нас не акунулі ў гэта дзярмо санкцыйнае, расіяне і не ведалі, на што здольныя беларусы: падумаеш, не такая гіганцкая, як Расія, і нават не такая вялікая, як Казахстан ці Іран. Што яны там умеюць. Напэўна, прадукты харчавання, бульбу ўмеюць вырошчваць і іншае. А калі грымнулі санкцыі і давялося нам і расіянам перш за ўсё шукаць выйсце з нейкіх сітуацый, яны ўбачылі, што Беларусь - гэта высокатэхналагічная краіна, яна вырабляе ўсё тое, што патрэбна сёння для жыцця. А калі і не вырабляе, то на працягу двух-трох месяцаў - паўгода можа вырабляць", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Такі падыход, паводле слоў Прэзідэнта, працуе нават адносна складаных галін накшталт ваенна-прамысловага комплексу і абароннага сектара. Там намечаны праграмы, рэалізацыя якіх дасць магчымасць Беларусі заявіць аб сабе як аб вельмі эфектыўнай дзяржаве.

Разам з выкананнем зацверджаных саюзных праграм Прэзідэнт адзначыў важнасць вызначэння і кола перспектыўных задач для наступнага пакета дарожных карт. "Вось выканаем мы гэтыя 28 праграм. Але гэта мы пройдзем, напэўна, толькі паўдарогі. А што далей? Таму праз гэтыя саюзныя праграмы мы павінны бачыць святло ў канцы тунэля, што будзе заўтра, паслязаўтра, праз 10-15 гадоў, - сказаў беларускі лідар. - Рашэнні, якія прымаюцца, павінны ісці ад жыцця і дыктавацца задачамі, што стаяць перад намі ў сацыяльна-гуманітарнай сферы".

Урад, паводле слоў Прэзідэнта, пастаянна дакладвае яму аб праведзенай значнай рабоце па фарміраванні дагаворна-прававой базы супрацоўніцтва з Расіяй у развіццё стратэгічных праграм, падпісаных бакамі раней. "Я разлічваю пачуць ад вас дакладныя адказы: аб чым дамовіліся, як гэта выконваецца, якія напрамкі прабуксоўваюць. Гэта важна, каб гэта было і агучана ў прысутнасці расійскай дэлегацыі (у час перагавораў у пашыраным фармаце, намечаных на 19 снежня ў Мінску. - Заўвага). Спакойна, без крыкаў, без гвалту. Калі мы ў нечым вінаватыя, значыць, мы павінны сказаць і прызнаць, што мы вінаватыя. Калі расійскі бок недзе недапрацаваў, трэба таксама аб гэтым гаварыць", - звярнуў увагу Кіраўнік дзяржавы.

"Ці вялікая верагоднасць таго, што падпісаныя пагадненні здымуць усе перашкоды на шляху нашых тавараў, а для суб'ектаў гаспадарання будуць створаны сапраўды роўныя ўмовы?" - пералічыў шэраг пытанняў Аляксандр Лукашэнка.

"Я думаю, што ў нас адно пажаданне (нават не прэтэнзія, а пажаданне) да расійскага боку: стварыць роўныя ўмовы для работы суб'ектаў гаспадарання. Каб сельгаспрадпрыемствы, нашы прамысловыя прадпрыемствы, кампаніі ў сферы паслуг і гэтак далей працавалі ў роўных умовах", - прадоўжыў Прэзідэнт.

Кіраўнік дзяржавы звярнуў увагу, што на першы план у рэалізацыі саюзных праграм выходзяць пытанні цэнаўтварэння на энергарэсурсы, паколькі ад гэтага залежыць канкурэнтаздольнасць беларускай эканомікі.

"Нагадаю, саюзнай праграмай па фарміраванні аб'яднанага рынку газу прадугледжаны канкрэтныя мерапрыемствы і тэрміны, якія, на жаль, па-мойму, не рэалізаваны. Яны проста сарваны. Хто нясе за гэта адказнасць і як будзем выпраўляць сітуацыю?" - спытаў Прэзідэнт.

Пры гэтым яшчэ раз акцэнтаваў увагу, што прыярытэтную значнасць мае нават не столькі цана на энергарэсурсы, колькі роўныя ўмовы для суб'ектаў гаспадарання дзвюх краін.

"Важна, каб цэны на газ, нафта былі не завоблачнымі пры гэтых роўных умовах. Але гэта абсалютна не галоўнае. Можна сказаць, гэта нават няважна. Галоўнае - каб у расіян і ў нас былі роўныя цэны на энерганосьбіты і іншыя напрамкі нашай дзейнасці. Гэта галоўнае", - рэзюмаваў беларускі лідар.

У якасці важных пытанняў у тэматыцы супрацоўніцтва з Расіяй Прэзідэнт абазначыў каардынацыю дзеянняў пры кроках у адказ на санкцыйны націск, які ўзмацняецца. "Меры, якія прымаюцца расійскім бокам, ні ў якім выпадку не павінны перашкаджаць транзіту беларускай прадукцыі ў трэція краіны цераз тэрыторыю Расіі. Таксама не павінна быць ніякіх прэтэнзій пры экспарце на расійскі рынак беларускіх тавараў і паслуг", - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.

Ён звярнуў увагу адказных асоб у Беларусі, што да гэтага часу яшчэ існуе забарона з боку Расіі на пастаўкі прадукцыі амаль паўсотні беларускіх прадпрыемстваў, у асноўным харчовых: "Я вам павінен сказаць, што гэта і нашага Урада віна. Мы проста лічым: падумаеш, нейкія дробныя прадпрыемствы... А гэтага проста ў прынцыпе быць не павінна. Гэта супярэчыць ідэалогіі нашых адносін (з Расіяй. - Заўвага)".

У час нарады Прэзідэнт чакае пачуць грунтоўныя адказы на ўсе акрэсленыя пытанні і прапановы, як дзейнічаць далей. "Пры гэтым нашы рашэнні павінны быць аператыўнымі і дасканала выверанымі, без усялякай валакіты", - падкрэсліў ён.