Артыкул Прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі "Беларусь і Аман: традыцыі дружбы ў зменлівым свеце"
Артыкул Прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі "Беларусь і Аман: традыцыі дружбы ў зменлівым свеце" выйшаў на электронным партале газеты Omandaily. Публікацыя прымеркавана да рабочага візіту Кіраўніка беларускай дзяржавы ў Аман.
Арабская прымаўка гаворыць: "Дружба - дар Усявышняга, і мы павінны берагчы яе".
Дружбе Беларусі і Амана ўжо больш як 30 гадоў. І ўсе гэтыя гады мы паслядоўна ішлі па шляху яе ўмацавання, шукалі новыя магчымасці для развіцця адносін. Акуратна, па-ўсходняму ўзважана і прадумана, стараючыся на нашкодзіць.
Першы раз я наведаў вашу прыгожую гістарычную краіну з яе дзіўнай прыродай і цудоўнымі, гасціннымі людзьмі ў 2007 годзе. І чым больш я знаёміўся з Аманам, тым лепш разумеў, наколькі мы блізкія па менталітэце. Але ж нас раздзяляюць тысячы кіламетраў.
Але няма нічога дзіўнага, што нашы погляды на жыццё і светапогляд вельмі падобныя. Час не мілаваў нашых продкаў, якія апынуліся па волі лёсу на шляхах рассялення людзей у Еўразіі і Афрыцы, скрыжаваннях гандлёвых шляхоў і перасячэнні цывілізацый.
Напэўна, у тым ліку таму ў нас няма глыбінных рознагалоссяў, мы маем падобныя меркаванні па многіх актуальных пытаннях сусветнага парадку дня.
Сучасны свет не стаў прасцей. Яго раздзіраюць супярэчнасці. Сёння ніхто не можа гарантаваць нам бяспеку і дабрабыт. Цяперашняму пакаленню гэтак жа, як і пару стагоддзяў таму, даводзіцца вырашаць вельмі складаныя агульначалавечыя задачы.
Мінск і Маскат узялі курс на забеспячэнне непарушнасці двух базавых прыярытэтаў.
Па-першае, і гэта галоўнае, пабудова сацыяльна арыентаванай дзяржавы, дзе рэальны клопат аб людзях не проста лозунг, а палітычны курс. Некалі мы абвясцілі, што Беларусь - дзяржава для народа.
І ў гэтым Беларусь і Аман таксама падобныя. Дзяржаўная праграма Oman Vision 2040, якая ўражвае сваім маштабам і амбіцыйнасцю задач, закладвае асновы сацыяльнага дабрабыту, што сведчыць аб глыбокім стратэгічным мысленні кіраўніцтва Султаната Аман і клопаце пра будучыя пакаленні. І нам гэта вельмі імпануе.
Другі прыярытэт - бесканфліктнае выбудоўванне адносін з усімі блізкімі і далёкімі нам краінамі незалежна ад іх памеру, палітычнай вагі і ўплыву ў міжнародных справах. Беларусь і Аман, кожны ў сваім рэгіёне, добра вядомы намаганнямі па дээскалацыі напружанасці, ініцыятывамі мірных перагавораў. Жыццё штодзённа даказвае, што інвестыцыі ў мір і бяспеку - сёння самыя запатрабаваныя і мудрыя рашэнні, якія даюць магчымасць планаваць развіццё па многіх напрамках.
Беларусы ў прынцыпе па сваёй прыродзе - выключна гасцінныя і мірныя людзі. Мы заўсёды рады добрым сябрам і хочам жыць у міры з усімі. Наш нацыянальны гімн пачынаецца са слоў "Мы, беларусы - мірныя людзі..." І гэта не гульня слоў. Гэта квінтэсенцыя нашага гістарычнага шляху.
Што такое Беларусь? Якая яна? Напэўна, будзе правільным спачатку коратка апісаць маю краіну.
Рэспубліка Беларусь займае вельмі важнае з пункту гледжання геапалітыкі месца, з'яўляючыся геаграфічным цэнтрам Еўропы. Наша тэрыторыя гістарычна з'яўляецца мостам паміж Усходам і Захадам, Поўначчу і Поўднем Еўразійскага кантынента.
Гэта акалічнасць, з аднаго боку, заўсёды вызначала ключавую ролю Беларусі ў рэгіянальнай палітыцы, а з другога - з'яўлялася крыніцай многіх бед для беларускага народа. Наша зямля на працягу стагоддзяў была ў эпіцэнтры войнаў і ваенных канфліктаў.
У выніку Другой сусветнай вайны, якая ў нашу гісторыю ўвайшла як Вялікая Айчынная вайна 1941-1945 гадоў, мы страцілі трэць свайго насельніцтва. Эканоміка Беларусі была практычна поўнасцю знішчана, гарады ляжалі ў руінах, тысячы вёсак былі спалены, многія - разам з іх жыхарамі.
За велізарныя ахвяры вайны наша рэспубліка была ўдастоена гонару стаць адной з краін - заснавальніц ААН.
Дзякуючы Савецкаму Саюзу, у склад якога ўваходзіла Беларусь, мы змаглі не толькі хутка аднавіць свой даваенны ўзровень развіцця, але і зрабіць уражальны экспаненцыяльны ўзлёт.
Наступная бяда спаткала нас у 1986 годзе, калі на Чарнобыльскай атамнай электрастанцыі адбылася аварыя, якая стала тэхнагеннай катастрофай стагоддзя. Нягледзячы на тое, што АЭС не належала нашай рэспубліцы і знаходзіцца на суседняй, украінскай тэрыторыі, найбольшы ўрон нанесены менавіта беларускаму народу. Дастаткова сказаць, што яго сума перасягнула 25 бюджэтаў нашай рэспублікі за 1986 год.
І якраз на гэты перыяд прыпаў глыбокі эканамічны крызіс, выкліканы распадам СССР, які прывёў да разрыву жыццёва важных кааперацыйных сувязей, перакрыў пастаўкі недарагіх сыравінных рэсурсаў і рынкі збыту гатовай прадукцыі.
Ва ўмовах такіх эканамічных і палітычных выклікаў Рэспубліка Беларусь у 1990 годзе набыла незалежнасць. Галоўная задача тады была - у літаральным сэнсе адвесці краіну ад прорвы.
Мы не проста зрабілі гэта. Мы поўнасцю перабудавалі эканамічную сістэму, захавалі ключавыя прадпрыемствы і навукова-канструктарскія школы, забяспечылі адзінства ўлады і кіруемасць.
Сёння Рэспубліка Беларусь - дзяржава з канкурэнтаздольнай экспартна арыентаванай эканомікай, прадукцыя якой вядома ва ўсім свеце. Мы сваімі сіламі поўнасцю ажыццяўляем харчовую бяспеку краіны і пастаўляем на экспарт сельскагаспадарчую прадукцыю на агульную суму каля 8 мільярдаў долараў ЗША. Не маючы выхаду да мора, Беларусь змагла стварыць уласны рыбалоўны флот і рыбаперапрацоўчую галіну, пабудаваную на самых сучасных тэхналогіях. 30 працэнтаў сусветнага рынку кар'ерных самазвалаў займаюць нашы магутныя самазвалы БЕЛАЗ. А БЕЛАЗ-75710 грузападымальнасцю 450 тон увайшоў у Кнігу рэкордаў Гінеса.
Беларусь, як і Аман, уваходзіць у пул краін, якія рэалізуюць касмічныя праграмы. Мы займаемся развіццём атамнай энергетыкі і асваеннем Антарктыкі.
І гэта пры тым, што ў Беларусі адсутнічаюць уласныя радовішчы сыравіны (перш за ўсё вуглевадароднай).
Ведаю, Аман выбраў стратэгічны шлях паступовага пераходу да ўмацавання ролі ненафтавага сектара ў нацыянальнай эканоміцы, што адлюстроўвае мудрае бачанне кіраўніцтва Амана.
На сваім вопыце магу сказаць, што галоўны рэсурс заўсёды - людзі.
Гэта іх працай Беларусі ўдаецца пераадольваць той неймаверны палітычны і эканамічны націск, які аказваецца на нашу краіну. І дабівацца поспехаў.
Народ - апора дзяржавы. Нашы золата і нафта - у інтэлектуальным патэнцыяле нацыі.
Перакананы, далейшае паглыбленне беларуска-аманскіх адносін можа стаць новай кропкай росту для абедзвюх эканомік і стымулам для развіцця чалавечага капіталу. Аб гэтым сведчаць цяперашні ўзровень палітычных кантактаў і створаны намі зачын. Але ёсць і каласальны нерэалізаваны патэнцыял.
Гандлёва-эканамічныя адносіны з'яўляюцца тым моцным фундаментам, на якім можна ўзвесці будынак двухбаковага супрацоўніцтва любой вышыні.
Што Беларусь можа прапанаваць Аману?
Перш за ўсё гэта адносіцца да паставак беларускай прадукцыі машынабудавання, хімічнай галіны, прадуктаў харчавання, лёгкай прамысловасці.
Мы маем перадавыя па сусветных мерках прадпрыемствы нафтахіміі.
Біятэхналогіі і фармацэўтыка - у ліку нашых прыярытэтных вектараў развіцця. Прывяду толькі адзін факт: больш за палову лякарстваў у краіне - айчыннай вытворчасці. І гэта доля расце. Беларусь прапануе шэраг унікальных прэпаратаў для лячэння анкалагічных, імунных і сардэчна-сасудзістых захворванняў.
Высокая якасць беларускай медыцыны і перадавыя тэхналогіі лячэння сталі яшчэ адной візітнай карткай краіны. Узровень дзіцячай смяротнасці ў нас адзін з самых нізкіх у свеце. Сучасная беларуская транспланталогія - перадавая галіна, да нас едуць пацыенты з усіх куткоў Зямлі, нават у самых безнадзейных выпадках. Мы гатовы прадаставіць нашым аманскім сябрам магчымасць лячэння ў высокапрафесійных урачоў, супрацоўніцтва ў сферы падрыхтоўкі медыцынскіх кадраў і абмену лепшымі практыкамі.
Беларусь можа прапанаваць шырокі спектр напрацовак у кластары новых тэхналогій - ад электробусаў і праграмных рашэнняў для разумных гарадоў да беспілотнікаў, нанаматэрыялаў і спадарожнікаў.
Беларускія экспарцёры гатовы да сумеснага асваення новых рынкаў у рамках нацыянальнай праграмы Амана па прыцягненні замежных інвестыцый.
Дзякуючы свайму размяшчэнню Мінск таксама імкнецца ўмацоўваць інвестыцыйнае супрацоўніцтва шляхам прыцягнення прамых замежных інвестыцый высокай якасці для рэалізацыі амбіцыйнай задачы - стаць міжнародным гандлёва-лагістычным і вытворчым хабам. А гэта выдатная магчымасць для аманскіх кампаній, якія шукаюць сферы для інвесціравання ў несыравінныя галіны. Такое партнёрства будзе садзейнічаць развіццю вытворчай базы ў розных сектарах эканомікі і павелічэнню ўкладу экспарту ў ВУП нашых краін.
У папярэднія гады Беларусь і Аман эфектыўна супрацоўнічалі ў справе вывучэння арабскай мовы. Надышоў час пашырыць нашы магчымасці, у тым ліку за кошт падрыхтоўкі на базе беларускіх навучальных устаноў кіраўніцкіх і рабочых кадраў для эканомікі Амана па інжынерна-тэхнічных, медыцынскіх і іншых спецыяльнасцях.
Цяпер нашы ўрады працуюць над стварэннем максімальна камфортных умоў для паездак. У бліжэйшых планах адкрыццё прамога авіямаршруту паміж дзвюма краінамі. Запрашаем у Беларусь бізнесменаў, студэнтаў, турыстаў. Нам ёсць што паказаць!
Вы гэтак жа, як і ўсе нашы партнёры, ацэніце абавязковасць беларусаў. Мы захоўваем цвёрдую прыхільнасць нашым дамоўленасцям нават у самых цяжкіх умовах.
Я перакананы, што пазітыўная дынаміка беларуска-аманскіх адносін ужо ў самы бліжэйшы час дасць выдатныя плады, якімі ў поўнай меры змогуць скарыстацца нашы людзі і якія прымножаць дабрабыт будучых пакаленняў.
