Інтэрв'ю брытанскай медыякампаніі Бі-бі-сі

Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка 19 лістапада даў інтэрв'ю брытанскай медыякампаніі Бі-бі-сі.

Размова доўжылася амаль гадзіну. У якасці інтэрв'юера выступіў вядучы міжнародны аглядальнік тэлекампаніі Бі-бі-сі Стывен Розенберг, які спецыялізуецца на тэматыцы постсавецкай прасторы. Здымачная група не першы дзень ужо працуе ў Беларусі, і ў тым ліку на граніцы, куды беларускі бок дапусціў усе СМІ, уключаючы замежныя, для асвятлення сітуацыі з бежанцамі. Пры гэтым суседняя Польшча, як вядома, прадаўжае прытрымлівацца палітыкі поўнай інфармацыйнай блакады.

Сярод шматлікіх замежных СМІ Бі-бі-сі звярнулася з просьбай аб інтэрв'ю Кіраўніка беларускай дзяржавы, і здымачная група была запрошана ў Палац Незалежнасці.

Размова ў першую чаргу датычылася сітуацыі на беларуска-польскай граніцы, цікавілі брытанскіх журналістаў і падрабязнасці размовы Прэзідэнта Беларусі з в.а. канцлера Германіі Ангелай Меркель, узаемаадносіны Беларусі з Еўрасаюзам і Расіяй.

Аляксандр Лукашэнка адкрыта і шчыра адказаў на ўсе зададзеныя пытанні і, у тым ліку, чарговы раз абверг распаўсюджаныя ў заходніх журналістаў фэйкі.

У час інтэрв'ю Аляксандр Лукашэнка ў тым ліку адказаў на пытанне, якое датычылася нядаўняга інцыдэнту на граніцы ў пункце пропуску "Брузгі", у ходзе якога польскі бок не толькі прымяніў спецсродкі ў адносінах да бежанцаў, але і фактычна парушыў дзяржаўную граніцу.

Акты жорсткасці польскіх сілавікоў у адносінах да бежанцаў, у тым ліку цяжарных жанчын і дзяцей, - выкарыстанне на холадзе вадамётаў з хімічнымі прымесямі, святлошумавых гранат і газу з таксічнымі рэчывамі - усе гэтыя і многія іншыя факты надзейна зафіксаваны і сталі вядомы грамадскасці. І калі людзі пасля тыдня жыцця ў лесе і бяссоннай ночы на халодным бетоне пункта пропуску спрабавалі ў хвіліну роспачы дастукацца да польскіх улад, аглядальнік Бі-бі-сі Стывен Розенберг заўважыў толькі "камяні і палкі" ў руках саміх бежанцаў.

"Стыў, не выхоплівай з агульнага кантэксту адзін эпізод. Цяпер слухай, як было. У пераважнай большасці з 2,1 тыс. чалавек яны мірным чынам прасілі палякаў прапусціць у Германію. Падышоў польскі афіцэр і пачаў тлумачыць (дзякуй богу, мы гэта знялі, там нават голас чуваць), што вось такім чынам трэба зрабіць: у пункце пропуску падаць заяву, і мы яе разгледзім і гэтак далей. Гэта значыць, ён іх фактычна накіраваў у гэты пункт пропуску. І яны ўсе зняліся (з лагера ў лесе каля граніцы. - Заўвага) і туды пайшлі", - расказаў Прэзідэнт.

Далей, прадоўжыў Аляксандр Лукашэнка, не камяні былі, бежанцы сталі на калені перад польскімі афіцэрамі. "Разумеючы, што іх прапусцяць ужо, напэўна, або заяву возьмуць. Яны сталі на калені, папрасілі прабачэння ў іх, што нязручнасць стварылі, і пачалі прасіць іх прапусціць. Іх не прапусцілі. І вось там пачалася гэта бойка, - расказаў Прэзідэнт. - Палякі ўключылі вадамёты і пачалі іх паліваць у парушэнне ўсіх норм і правіл. Што мы выявілі сёння? Вы туды ядахімікаты падмяшалі, пестыцыды і гербіцыды. Гэта тое, чым тараканаў труцяць і пустазелле знішчаюць. Вось як было. Вазьміце ў цэлым гэтыя эпізоды. І мы вам гэта дакажам, таму што гэтаму ёсць сведчанні зафіксаваныя".

Аляксандр Лукашэнка таксама звярнуў увагу, што палякі фактычна парушылі дзяржаўную граніцу Беларусі, прымяніўшы спецсродкі на яе тэрыторыі. "Чаму на нашу тэрыторыю стралялі? Ты ведаешь, што нельга нават зброю паварочваць у бок сумежнай тэрыторыі? Чаму пра гэта не напісаў? Чаму вы лілі ваду з вадамётаў на 100 метраў з ядахімікатамі на нашу тэрыторыю (размова аб прымяненні спецсродкаў польскімі ваеннаслужачымі ў адносінах да бежанцаў, у тым ліку цяжарных жанчын і дзяцей. - Заўвага)?! Гэта парушэнне дзяржаўнай граніцы. Я вам гавару як пагранічнік. Я на той граніцы служыў. Я ведаю там кожны метр. Вы парушылі дзяржаўную граніцу як мінімум. Вы кідалі святлошумавыя гранаты на нашу тэрыторыю, - заявіў Прэзідэнт. - І яшчэ нас абвінавацілі, што мы забяспечылі бежанцаў і яны кідалі гранату. Там салдат узяў гранату святлошумавую (у Польшчы) і, не ўмеючы абыходзіцца, у яго ў нагах узарвалася. А вы абвінавацілі беларусаў".

Кіраўнік дзяржавы заявіў, што Беларусь у сваю чаргу прымала меры, каб не дапусціць пранікнення зброі і боепрыпасаў у лагер бежанцаў на граніцы: "Ды калі б я не кантраляваў гэты лагер, там бы ўжо даўно зброя была, якую цераз Украіну пруць сюды з Данбаса. Калі ты гэтага не ведаешь, дык паслухай".

Прэзідэнт таксама не выключыў, што ў выпадку правакацый магла ўзнікнуць пагроза для жыцця ў тым ліку замежных журналістаў. Як вядома, усе жадаючыя прадстаўнікі СМІ дапушчаны з беларускага боку на граніцу для асвятлення падзей з бежанцамі, у той час як Польшча ўвяла інфармацыйную блакаду. "І не факт, што яны не застрэлілі б якога-небудзь там Мэцью або цябе (журналісты CNN і Бі-бі-сі Мэцью Чанс і Стывен Розенберг. - Заўвага). Для чаго? Для таго, каб потым Лукашэнку абвінавацілі, што гэта ён вінаваты", - дадаў беларускі лідар.

"Чаму вы не гаворыце пра тую дабрачыннасць, тую спагаду, якія праяўляе мой народ у адносінах да гэтых бежанцаў?" - задаў рытарычнае пытанне Кіраўнік дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка агучыў і некаторыя новыя шакіруючыя падрабязнасці дзеянняў польскіх сілавікоў у адносінах да бежанцаў: "Вы ж як фашысты зрабілі. Слухайце, людзі спяць пад адкрытым небам, вы ўключаеце пражэктары, сірэны, гэтыя мігалкі і іншае. Вы лятаеце на верталёце. Вось цяпер следчыя дакладваюць: распылілі гэты слёзатачывы газ, ваду, ядахімікаты, і верталёты ляталі на нізкай вышыні. Для чаго? Для таго, каб віхрам ад вінта верталёта распыліць як мага далей, каб да дзяцей дастала".

"Чаму Бі-бі-сі не расказала, чаму на сваім канале пра гэта не расказала, што польскія верталёты ляталі над граніцай?" - паставіў пытанне Кіраўнік дзяржавы.

У інтэрв'ю Прэзідэнт таксама заявіў, што праводзіць незалежную палітыку і дзейнічае перш за ўсё ў інтарэсах беларускага народа.

Інтэрв'юер пацікавіўся ў Кіраўніка дзяржавы, чаму Еўрасаюзу цяжка мець з ім зносіны. "Я адкажу, чаму вам са мной складана. Вам са мной складана, таму што я не танцую пад вашу музыку. Я праводжу незалежную палітыку. І ад вас, і хоць ад каго - ад амерыканцаў, англічан, Еўрасаюза. Я бачу свой народ", - падкрэсліў беларускі лідар.

Ён таксама адзначыў, што Беларусь заўсёды імкнулася жыць у міры і згодзе са сваімі суседзямі. "Вы што, скажаце, што я сваім суседзям дакучаў? Я што, арганізоўваў з палякамі, латышамі, літоўцамі, з украінцамі нейкія бойкі на граніцы? Ніколі. Вось тут (у Палацы Незалежнасці, дзе праходзіла інтэрв'ю. - Заўвага) саміт "нармандскай чацвёркі" па Украіне (праводзіўся. - Заўвага), і тут спынена была вайна (так, там пастрэльваюць да гэтага часу, але вайны няма, тысячамі не гінуць), - сказаў Кіраўнік дзяржавы. - Мы зрабілі ўсё. Заўсёды гаварыў, што суседзі ад Бога, іх не выбіраюць. Мы што, літоўцам, латышам нейкія праблемы стваралі? Ніколі".

Адначасова Аляксандр Лукашэнка звярнуў увагу журналіста на факты замежнага ўмяшання ва ўнутраныя справы Беларусі: "Навошта вы ў мінулым годзе прыйшлі ў наш дом і спрабавалі яго разбурыць? Навошта? Якая вам справа да нашых выбараў? Мы ж не лезем у Вялікабрытанію ці Амерыку. Вы ў мінулым годзе фінансавалі мяцеж. Вы фінансавалі! Вы кіравалі мяцяжом з тэрыторыі Польшчы, вы! А за вамі стаялі амерыканцы. Вы прыйшлі ў наш дом. Мы вас не клікалі".

Прэзідэнт таксама перасцярог ад спроб развязаць вайну на тэрыторыі Беларусі. "Вы маліцца на нас павінны да гэтага часу. Маліцца! Таму што мы ваявалі супраць фашызму. Нібыта ў кааліцыі з вамі. Вы не памятаеце? Памятаеце дзядзьку, які з цыгарай увесь час хадзіў і курыў (Уінстан Чэрчыль, які ўзначальваў Урад Вялікабрытаніі ў час Другой сусветнай вайны. - Заўвага), і ў нас - з люлькай (кіраўнік СССР Іосіф Сталін. - Заўвага). Вы гэтага не памятаеце? - спытаў Кіраўнік дзяржавы. - Вы за Другую сусветную вайну з беларускім народам яшчэ не разабраліся, не разлічыліся за тыя страты, якія мы панеслі. Яшчэ 100 гадоў не прайшло з пачатку вайны, а вы ўжо ўварваліся зноў у гэты дом і спрабуеце новую вайнушку развязаць".

"Вы ж разумееце, што калі мы развяжам тут вайну ў Беларусі, будзе ўцягнута НАТА і будзе ўцягнута Расія. Гэта - ядзерная вайна", - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.

У інтэрв'ю Прэзідэнт заявіў, што беларускі бок не будзе затрымліваць бежанцаў, якія на законных падставах трапілі ў краіну і цяпер імкнуцца ў краіны Еўрапейскага саюза.

Кіраўнік дзяржавы нагадаў, што ў 2020 годзе Беларусь і Еўрапейскі саюз заключылі пагадненне аб рэадмісіі. Да падпісання гэтага дакумента бакі ішлі доўга, была праведзена вялікая работа. "Таму што рэадмісія ў адзін бок быць не можа. Нам трэба было дамовіцца і з Расіяй, Расіі трэба было дамовіцца з вамі, - растлумачыў Прэзідэнт. - Калі бежанцы ў вас прайшлі цераз Беларусь, вы нам іх вярталі, але вы павінны былі пабудаваць у нас або прафінансаваць будаўніцтва пунктаў для гэтых бежанцаў. Пайшла работа".

Аднак пасля прэзідэнцкіх выбараў у Беларусі ў жніўні мінулага года Еўрапейскі саюз пачаў уводзіць санкцыі супраць краіны і спыніў свае абавязацельствы па пагадненні аб рэадмісіі. "Вы, уводзячы санкцыі супраць Беларусі, адышлі ад дагавора аб рэадмісіі, перасталі будаваць гэтыя пункты пропуску для бежанцаў. І тады я сказаў: "Санкцыі плюс ваша адмова ад работы з бежанцамі, эмігрантамі - да пабачэння". Чаму я іх павінен затрымліваць на граніцы, калі яны ідуць у Вялікабрытанію, Германію? Я не буду іх затрымліваць на граніцы, трымаць іх на граніцы. Паўтараю: і ў далейшым не буду, калі яны будуць ісці цераз Беларусь. Таму што яны ідуць не да мяне, а да вас. Вось у чым быў сэнс. Але я іх сюды не клікаў і не хачу, калі шчыра гаварыць, каб яны ішлі цераз Беларусь", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Пры гэтым Кіраўнік дзяржавы звярнуў увагу, што Беларусь - гэта толькі адзін з маршрутаў для бежанцаў трапіць у краіны Еўрапейскага саюза. Куды больш значныя патокі мігрантаў накіроўваюцца ў ЕС цераз Міжземнае мора і Балканы.

"Скажыце, калі ласка, чаму вы бучу не ўзнімаеце наконт бежанцаў: з Францыі 600 чалавек нядаўна да вас праніклі, і ў вас канфлікт. І Макрон (Прэзідэнт Францыі. - Заўвага) прыгразіў, што адключыць электрычнасць на нейкіх вашых брытанскіх астравах. Чаму вы пра гэта не расказваеце народу?" - спытаў Прэзідэнт у журналіста.

Аляксандр Лукашэнка таксама нагадаў аб падзеях сямігадовай даўнасці: у 2014 годзе, пасля пачатку баявых дзеянняў на Данбасе, Беларусь на працягу некалькіх месяцаў прыняла 160 тыс. бежанцаў з Украіны. "Прадаставіўшы ім усе правы, якімі тады валодалі беларусы: бясплатную адукацыю, ахову здароўя бясплатную, работу і гэтак далей і да таго падобнае. Чаму тады Еўрапейскі саюз разам з Вялікабрытаніяй і Амерыка не прад'явілі мне прэтэнзіі. Таму што так было нармальна. Добра было. Яны не ў Еўрапейскі саюз ірванулі, хоць часткова і туды ішлі, а 160 тысяч да мяне. І я іх прыняў як родных. У гэтай сітуацыі тысячы бежанцаў хочуць да вас", - заўважыў беларускі лідар.

"Да нас пакуль ні адной заявы з просьбай застацца ў Беларусі не паступіла. Калі паступяць, у адпаведнасці з законам, і вельмі хутка ў адрозненне ад вас, мы гэтыя заявы разгледзім", - заявіў Аляксандр Лукашэнка.
 
Кіраўнік дзяржавы звярнуў увагу, што бежанцы з Усходу прыязджаюць у Беларусь (прычым на законных падставах) не для таго, каб застацца ў краіне. Яны імкнуцца выехаць у краіны Еўрапейскага саюза, перш за ўсё ў Германію, каб у тым ліку ўз'яднацца з сем'ямі. Аднак на Захадзе гэта замоўчваюць. 
 
"Вы не пацікавіліся, а чаму сярод гэтых бежанцаў, якія ў лагеры, 400 дзяцей, а 200 - жанчын. Ёсць цяжарныя. Чаму яны рызыкнулі ісці з дзеткамі? А таму што яны ішлі да сваякоў", - адзначыў Прэзідэнт.

У той жа час Аляксандр Лукашэнка абверг фэйкі аб тым, што перайсці граніцу з Польшчай бежанцам дапамагаюць беларускія пагранічнікі. "А хто дрот рэзаў - дык вы мне скажыце, дзе рэзалі, хто рэзаў, і назавіце імя гэтага салдата. А вось так гаварыць, што некаторыя вам сказалі, нехта там пазваніў, у вёсцы сказаў... Слухайце, гэта несур'ёзная размова", - заўважыў Кіраўнік дзяржавы.

Журналіст Бі-бі-сі спытаў у Аляксандра Лукашэнкі, ці лічыць ён на самай справе, што за яго прагаласавала больш за 80% выбаршчыкаў, і калі гэта так - чаму тады на вуліцы выйшла такая вялікая, паводле яго слоў, колькасць пратэстуючых - 200 тыс. грамадзян.

"Вы назвалі лічбу 80%. Гэта не я лічбу назваў, а законная Цэнтральная выбарчая камісія. Гэта факт, законны факт. Вы гаворыце, "натоўпы выйшлі" і іншае. Стыў, 25 гадоў натоўпамі ходзяць па Мінску пасля выбараў вашы прыхільнікі ў Беларусі. У 1990-я гады яны нават машыны ДАІ пераварочвалі. Прыходзілі з фашысцкімі сцягамі. І кожныя выбары. У 2010 годзе яны разбілі палатачны горад у цэнтры Мінска. Гэта было пастаянна. Толькі ў гэтым годзе гэта было больш падрыхтавана з вашага боку вамі: фондамі нямецкімі, англійскімі, амерыканскімі фондамі. Грошы ўкінулі, людзей тут на фоне пандэміі падрыхтавалі. І гэты працэс заняў крыху большы прамежак. Таму не натоўпы хадзілі тут, а максімум, калі сабралі з усёй краіны, на піку было 46 тысяч 700 або 600 чалавек тут, у Мінску", - звярнуў увагу Прэзідэнт.

Аляксандр Лукашэнка прапанаваў супаставіць гэтыя факты, няхай нават зыходзячы з таго, што на вуліцы выйшла пратэставаць 200 тыс. чалавек - гэта ўсяго толькі крыху больш за 2% ад усіх жыхароў Беларусі. "За мяне не прагаласавала на тых выбарах, па-мойму, 650 або 670 тысяч. Але гэта ўсяго толькі 13% або 15%. Вось адсюль і 80%. Вы называеце 200 тысяч, я называю 600. Дык гэта 600, а не 10 мільёнаў. Таму вы крыху з арыфметыкай разбярыцеся", - прапанаваў журналісту Кіраўнік дзяржавы.

"Колькі ў нас людзей прыходзіла на мітынгі і да гэтага часу ездзяць з дзяржаўнымі сцягамі. І людзі ўсё больш і больш разумеюць. І сёння іх ужо не 80%. Сёння іх 87%, а можа, і 90%", - дадаў Прэзідэнт.

Аляксандр Лукашэнка назваў падзеі, што здарыліся пасля выбараў, бойкай, якую стварыў Захад. Ён адзначыў, што заходнія журналісты пастаянна пытаюцца аб пацярпелых у час пратэстаў, але ніколі не гавораць аб раненнях сярод праваахоўнікаў.

"Вы не паказвалі як машынамі атакоўвалі нашых міліцыянераў на вуліцах. Былі і з таго боку. Бойка ішла. Бойка, якую вы, Захад, стварылі ў нас, яна была. Я гэта прызнаю. Але вы не ўбачылі, што ў Амерыцы ва ўпор застрэлілі жанчыну. Вы гэта бачылі? - спытаў Прэзідэнт. - Я табе задаю пытанне: "Чаму вы гэта ў нас бачылі, а ў Амерыцы не бачылі і не далі ацэнку?" А як вы ў метро людзей хапалі ў Лондане? Як хапалі іх, збівалі, калі ў вас былі дэманстрацыі? Вы ж там не цырымоніліся. Таму той, хто парушае закон, да яго адпаведнае стаўленне. Не трэба тут паварочваць і папракаць мяне ў нечым. Так, нехта "атрымаў па рагах" з боку праваахоўных органаў, пацярпелі праваахоўнікі. А што было б, калі б у вас, або ў Амерыцы тым больш, кінуліся на міліцыянера і пачалі яму ламаць ногі? Ён атрымаў бы кулю ў лоб адразу".

Кіраўнік дзяржавы звярнуў увагу: дэманстрацыі ў Беларусі былі зусім не мірнымі, а фатаграфіі, як пратэстуючыя прыбіраюць за сабой смецце, - гэта ўсяго толькі карцінка. "Наконт мірных дэманстрацый - вы супакойцеся. Мы ведаем, каму давалі грошы і хто фінансаваў гэтыя пратэсты ў Беларусі, - заявіў Аляксандр Лукашэнка. - Калі мы пачалі паказваць, як вы ламалі і крышылі ў чыстым Мінску (наш народ не прывык да бруду), вы тады ім падказалі: "Вы так, на карцінку, нешта прыбярыце" А мы вам пакажам карцінку, як кідалі скрыні з кветкамі і грамілі вуліцы і іншае".

Прэзідэнт падкрэсліў, што ў мінулым годзе павінен быў абараніць краіну і народ і прымаў рашэнні, зыходзячы з гэтага. "Я зрабіў так, як прапісана ў нашых законах. Гэта вам не падабаецца, але я табе сказаў так, як я разумею, думаю. І як думае 87%, мінімум, на сённяшні дзень нашых людзей (беларусаў. - Заўвага). Яны ўбачылі ваш твар, вашу дэмакратыю, свабоду слова, памацалі на зуб гэту свабоду слова (размова пра міграцыйны крызіс на граніцы. - Заўвага). Ты таксама там прысутнічаў - ядахімікатамі палівалі бедных бяззбройных людзей", - нагадаў Кіраўнік дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка яшчэ раз звярнуў увагу: калі б Захад не фінансаваў пратэсты ў Беларусі, такіх падзей не здарылася б. "Вы ў мінулым годзе фінансавалі мяцеж, кіравалі мяцяжом з тэрыторыі Польшчы. Вы, а за вамі стаялі амерыканцы. Лідары фінансаваліся Захадам. У адваротным выпадку яны там прыстанішча сёння не знайшлі б. Яны ўсе сядзяць у вас. Чаму? Яны збеглі туды, адкуль іх прыслалі і адкуль іх фінансавалі. Гэтыя ўсе "ціхушкі, лахушкі, цапкалы" - яны ў вас сядзяць. Яны ж не пабеглі ў Кітай: іх бы там не прынялі, таму што яны да іх не маюць ніякіх адносін", - заўважыў беларускі лідар.

Прэзідэнт расказаў новыя падрабязнасці праведзеных раней дзвюх тэлефонных размоў з в.а. канцлера Германіі Ангелай Меркель.

Паводле слоў Кіраўніка дзяржавы, у час першай размовы 15 лістапада Ангела Меркель задала яму наступнае пытанне: "Што вы можаце прапанаваць? Які выхад з гэтай сітуацыі?" "Я ёй кажу: "Калі ласка, у Мюнхене (тады Мюнхен заявіў), іншых гарадах Германіі хацелі б прыняць гэтых бежанцаў. 2 тысячы 100 у лагеры. Гэта нават не праблема. Ну што такое 2 тысячы забраць?" - расказаў Аляксандр Лукашэнка.

Прэзідэнт у час размовы таксама звярнуў увагу, што сярод бежанцаў шмат дзяцей. "Вы гэта бачыце, ведаю. Забярыце іх. А застануцца ў мяне каля 5 тысяч, я буду працаваць над тым, каб іх адправіць у Ірак, Сірыю, Іран і Афганістан, адкуль яны прыехалі", - падзяліўся падрабязнасцямі перагавораў Кіраўнік дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што Ангела Меркель таксама паставіла перад ім адпаведнае пытанне - ці можа беларускі бок рэпатрыяваць бежанцаў з Беларусі ў тыя краіны, з якіх яны прыехалі.

У ходзе першай размовы в.а. канцлера Германіі адзначыла, што адпаведныя пытанні ёй трэба дадаткова абмеркаваць у ЕС. "Яна мне гаворыць: "Вы ведаеце, гэта праблема не Германіі, гэта праблема Еўрапейскага саюза. Таму я павінна пагаварыць там". Я гавару: "Добра. Я разумею вашу бюракратыю. Але трэба зрабіць гэта хутка. Калі вы забіраеце гэтыя 2 тысячы, гэта ўжо развязка. Калі не - будзе катастрофа. Людзі замерзнуць. Людзі паміраць пачнуць". - "Усё, я зразумела, пачула. Калі вы не супраць, я вам патэлефаную ў сераду (17 лістапада, калі і адбылася другая тэлефонная размова. - Заўвага)". Я гавару: "Буду чакаць у любы час вашага рашэння".

Прэзідэнт у час інтэрв'ю таксама падзяліўся падрабязнасцямі і другой размовы з Ангелай Меркель, у ходзе якой яна прапанавала весці перагаворы на ўзроўні Беларусі і ЕС. З боку Еўрасаюза ў якасці кантактных асоб былі абазначаны намеснік старшыні Еўрапейскай камісіі, высокі прадстаўнік ЕС па замежных справах і палітыцы бяспекі Жазэп Барэль і старшыня Еўрапейскай камісіі Урсула фон дэр Ляен.

"Я быў не ў захапленні ад гэтага, ведаючы яе пазіцыю па Беларусі, але сказаў: "Добра. Вы так вызначылі, мне ўсё роўна, хто там будзе гэтым займацца. 2 тысячы, што будзем рабіць?". - "Вось у рамках дамоўленасці з Еўрапейскім саюзам і гэту праблему разгледзім". Я гавару: "Давайце заўтра пачнём работу. Кантактныя асобы, Еўрапейскі саюз, Беларусь і гэтак далей. А я буду працаваць, каб угаварыць бежанцаў вярнуцца ў Ірак, напрыклад". Што я і зрабіў. Мы за суткі ўгаварылі 431 (чалавека. - Заўвага), каб яны вярнуліся ў Ірак", - расказаў Аляксандр Лукашэнка.

У выніку, канстатаваў Кіраўнік дзяржавы, у Еўрасаюзе зразумелі, што праблема калі не вырашана, то прынамсі вырашаецца. "Адказ Міністру замежных спраў: "Мы не можам цяпер весці перагаворы. Мы заняты (гэтыя дзве кантактныя асобы). На наступным тыдні ў нас камандзіроўкі". Гэта значыць, яны фактычна ўмылі рукі і пайшлі, - заявіў Прэзідэнт. - Вы перасталі выходзіць на кантакт і працаваць. Не хочаце - не трэба. Мы без вас будзем вырашаць гэту праблему. Так, як атрымаецца".

У час інтэрв'ю Аляксандр Лукашэнка заявіў, што яго не хвалюе пытанне, ці лічаць яго на Захадзе легітымным і як успрымаюць. 

Журналіст, у прыватнасці, пацікавіўся, як у час праведзеных раней тэлефонных размоў да Кіраўніка беларускай дзяржавы звярталася в.а. канцлера Германіі Ангела Меркель.

"А чаго гэта вас хвалюе? Спадар Прэзідэнт у Беларусі - ён жа спадар Лукашэнка. Паслухайце, мне напляваць на тое, што ў Еўрасаюзе вы думаеце аб Прэзідэнце Беларусі. Мяне выбіраў не Еўрасаюз. Вы мяне не прызнаяце чвэрць стагоддзя. Мяне выбірае беларускі народ. Таму мне важна, як мяне ўспрымае мой народ, - падкрэсліў беларускі лідар. - А што датычыцца, як яна да мяне звярталася, я, вядома, магу вам гэта сказаць, вас гэта не задаволіць. Вазьміце стэнаграму ў немцаў і паглядзіце, як да мяне звярталася. Выключна "спадар Прэзідэнт". А я да яе звяртаўся "спадарыня Канцлер".

Аляксандр Лукашэнка таксама правёў паралелі з падзеямі ў час мінулых прэзідэнцкіх выбараў у ЗША: "Вы лепш разбярыцеся, як вы будзеце з Байдэнам мець стасункі. Ён для вас легітымны ці не? З майго пункту гледжання - нелегітымны. Вы бачылі, што адбывалася на выбарах. Нават вы, Бі-бі-сі, СNN, вы паказвалі, што там рабілася: па пошце галасавалі, складалі ў скрыню для смецця, кантэйнеры гэтыя бюлетэні і гэтак далей. Адбываліся цуды. Я праводжу паралелі, каб вы зразумелі, што мне глыбока напляваць на тое, што пра мяне сёння думаюць у Англіі або ў ЗША, або ў Еўрасаюзе".

Кіраўнік дзяржавы ўпэўнены, што Беларусь прадоўжыць развівацца, нягледзячы на санкцыі Захаду.

"Увесь свет убачыў ваш твар. І вы яго бачылі на гэтай граніцы (размова аб крызісе з бежанцамі на граніцы Беларусі з Еўрасаюзам. - Заўвага). Знойдзем мы для сябе партнёраў і саюзнікаў без Вялікабрытаніі. Мы не вельмі ўжо з вамі і супрацоўнічалі да гэтага. Мы не памром, мы будзем жыць. І будзем жыць з кожным днём усё лепш. Таму што ў нас ёсць краіны, з якімі мы супрацоўнічаем. Вялікія краіны. І тое, што нам трэба прадаць, мы прададзім, нягледзячы на вашы санкцыі", - заявіў Прэзідэнт.

Разам з гэтым ён адзначыў, што санкцыі не патрэбны ні аднаму з бакоў: "Я, зразумела, не ідыёт. І разумею, што гэтыя санкцыі ні вам, а тым больш ні мне не патрэбны. Але калі вы пачалі размаўляць са мной санкцыйнай мовай і не прызнаваць маю легітымнасць, ну, бог з вамі. Яшчэ раз кажу: чвэрць стагоддзя, я ўжо да гэтага прывык".

Журналіст у размове з беларускім лідарам прывёў даныя аб тым, колькі такіх структур было закрыта за апошні час.

"Мы людзей, якія працавалі на Беларусь, якія дапамагалі людзям, пальцам не кранулі. А тыя, якія карысталіся вашай дапамогай, атрымліваючы ад вас фінансаванне, і грамілі тут, калі мы кагосьці не ліквідавалі, то мы іх ліквідуем у бліжэйшы час, - падкрэсліў Кіраўнік дзяржавы. - Выражам усіх нягоднікаў, якіх вы фінансавалі".

У той жа час Прэзідэнт выказаў гатоўнасць разабрацца ў сітуацыі, калі раптам якая-небудзь са структур пацярпела незаслужана: "Калі яны ліквідаваны, значыць, было за што. Калі вы лічыце, што якая-небудзь  арганізацыя, НКА або НУА, ліквідавана незаслужана, калі ласка, звярніцеся, можаце нэпасрэдна да мяне, я на працягу сутак разбяруся. І калі нехта трапіў у гэты спіс незаслужана (ён дабро прыносіў жывёлам, як вы сказалі), мы яго неадкладна адновім".

Аляксандр Лукашэнка ўказаў на выпадак з офісам ААН у Мінску, прадстаўнікі якога былі выкрыты ў выкарыстанні фінансавых сродкаў арганізацыі, што выдзяляюцца для людзей з інваліднасцю, на падтрымку ўдзельнікаў пратэсных акцый. "Вы назавіце яшчэ прадстаўніцтва Арганізацыі Аб'яднаных Нацый. Чым яно займалася? Грошы, якія павінны былі ісці на дабрачыннасць, яны фінансавалі пратэсты. Наймалі адвакатаў і гэтак далей. Гэта што, іх профільная дзейнасць? Або часткова Чырвоны Крыж і гэтак далей. Іх таксама назавіце", - звярнуў увагу Прэзідэнт.

Ён выказаў упэўненасць, што аналагічная сітуацыя была і з арганізацыяй па абароне жывёл, аб якой згадаў журналіст. "Я ўпэўнены, што гэта была шыльда, што яны абаранялі жывёл. А грошы яны атрымлівалі на сваё існаванне і на рэвалюцыі тут. Не на рэвалюцыі - на мяцяжы. Таму не прыкрывайцеся гэтымі словамі", - заявіў беларускі лідар.

Кіраўнік дзяржавы перакананы, што Стывен Розенберг, задаючы такія пытанні, наўмысна працуе на стварэнне пэўнай карцінкі замест асвятлення аб'ектыўных фактаў. "Пакажыце "Бабін Яр" у Беларусі, дзе знішчаныя валяюцца (размова ідзе аб расследаванні фактаў генацыду ў Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны і выяўленні масавых пахаванняў, параўнальных у тым ліку з урочышчам "Бабін Яр" у Кіеве. - Заўвага). Пакажыце", - сказаў у сувязі з гэтым Аляксандр Лукашэнка.

"У нас няма палітычнага артыкула, па якім мы асудзілі або судзім людзей. У нас іх няма (палітзняволеных. - Заўвага). Гэта людзі, якія парушылі беларускае заканадаўства", - падкрэсліў Кіраўнік дзяржавы. Ён таксама звярнуў увагу, што колькасць так званых палітзняволеных, якую называюць на Захадзе і якую прывёў у інтэрв'ю з Прэзідэнтам брытанскі журналіст, мае тэндэнцыю да росту: "Колькі іх? Было 300, 400, 600. Цяпер ужо 870. Заўтра вам Фішэр (Джулі Фішэр, была назначана паслом ЗША ў Беларусі, але з-за адкрыта варожых дзеянняў амерыканскага боку і ўчынкі, якія не падпадаюць пад паняцце дыпламатыі і прафесіяналізму, была пазбаўлена згоды беларускага боку на назначэнне ў Мінск. - Заўвага) з Амерыкі скажа: "Іх 980". Вы будзеце падпяваць".

Адказваючы на пытанне журналіста, Аляксандр Лукашэнка таксама выказаўся наконт справы Марыі Калеснікавай. "Гэта ваш агент. Яна парушыла закон, - канстатаваў Прэзідэнт. - Разумееце, не я абвінавачанні выстаўляю і не я суддзя. Ёсць суд, ёсць закон. Дрэнны закон, але ён закон, яго трэба выконваць".

"Тое, што яна сядзіць, гэта не помста з вашага боку?" - спытаў журналіст.

"Запомніце, я не той чалавек, які можа помсціць. Запомніце гэта і засвойце, калі вы хочаце мяне як чалавек зразумець. Я супраць жанчын, як я часта гавару, не ваюю. Я не чалавек помсты, таму што я вырас у такіх умовах і разумею, што такое помста. Таму не прыпісвайце мне гэта і не гаварыце словы, калі вы не разумееце сітуацыю, якая тут адбываецца", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Адно з пытанняў датычылася інтэграцыі з Расіяй і магчымасці з'яўлення прэзідэнта Саюзнай дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што Беларусь і Расія шмат гадоў таму ўзялі курс на інтэграцыю і будаўніцтва адзінай Саюзнай дзяржавы. "Вы - з Амерыкай, я - з Расіяй. У чым праблема? У вас больш, чым Саюзная дзяржава. Вам амерыканцы сказалі пайсці з Еўрапейскага саюза (Трамп сказаў), вы пайшлі".

Прэзідэнт растлумачыў значэнне слова "саюз" у гэтым кантэксце - гэта выбудоўванне адносін дзвюх суверэнных, незалежных дзяржаў. "Калі вы з амерыканцамі выбудоўваеце саюз, размовы не ідзе аб тым, што ў вас не будзе каралевы і парламента. Дакладна гэтак і мы. Фарміруючы свой саюз з сярэдзіны 1990-х гадоў, яшчэ пачынаючы з Ельцыным, дакладна вызначаліся, што гэта будуць дзве краіны - Беларусь і Расія, якія выбудуюць саюз. І ён будзе больш магутны, чым унітарная дзяржава", - падкрэсліў беларускі лідар.

"А пытанне "адзін прэзідэнт", "два прэзідэнты"... Мы ніколі з Пуціным, клянуся вам, гэта пытанне не абмяркоўвалі. Ніколі. Таму што такога пытання на парадку дня не стаіць", - заявіў Аляксандр Лукашэнка.

Прадстаўнік медыякампаніі згадаў пра Прэзідэнта Расіі Уладзіміра Пуціна, які параіў беларускаму боку пачаць перагаворы з апазіцыяй (размова аб выступленні на калегіі МЗС 18 лістапада).

"Уладзімір Пуцін мне нічога не раіў. Я з ім размаўляў цяпер больш за гадзіну (19 лістапада адбыліся тэлефонныя перагаворы кіраўнікоў Беларусі і Расіі. - Заўвага). І ніякіх парад з яго боку ні па адным з пытанняў я не пачуў", - падкрэсліў беларускі лідар.

"Што датычыцца апазіцыі. З апазіцыяй мы не проста вядзём перагаворы, яны сёння фарміруюць сваю партыю, - прадоўжыў Прэзідэнт. - У іх адрозныя ад майго пункты гледжання. Яны бачаць Беларусь у нейкім плане па-іншаму. Але яны не здраднікі. І яны на вашы грошы ў краіне не жывуць". У якасці прыкладу Кіраўнік дзяржавы прывёў установу "Круглы стол дэмакратычных сіл" і яго кіраўніка Юрыя Васкрасенскага: "Яны - патрыёты. З гэтай апазіцыяй, які б ні быў пункт гледжання, мы вядзём дыялог і будзем весці перагаворы".

"Але ёсць збеглая (апазіцыя. - Заўвага), ёсць здраднікі, якія сядзяць у Літве, у Польшчы і ў вас, - звярнуў увагу Кіраўнік дзяржавы. - Вы іх забяспечваеце. Нядаўна ў Літве назвалі лічбу. Амаль 400 тыс. еўра абыходзіцца забеспячэнне адной са збеглых, якая ў Літве сядзіць. Вось з гэтымі (гэта не апазіцыя, гэта здраднікі) мы ніякага дыялогу і ніякіх перагавораў весці не будзем".

"Гэта здраднікі беларускай дзяржавы. Яны збеглі за мяжу і там сядзяць. Чаму яны збеглі? Я ведаю, што ты скажаш: "Яны баяцца рэпрэсій, што іх у турму пасадзяць. Так?" Дык я табе скажу: калі ты змагаешся за народ, калі ты гатовы змагацца за народ, рэвалюцыянер, - змагайся. Усе рэвалюцыянеры прайшлі цяжкі шлях", - дадаў Прэзідэнт.

Прадаўжаючы тэму, Аляксандр Лукашэнка правёў паралель з сітуацыяй у Расіі і магчымасцю дыялогу паміж Уладзімірам Пуціным і Аляксеем Навальным. "Як толькі Пуцін з Навальным сядуць за стол перагавораў, я адразу ж са Святланай пачну весці перагаворы", - з доляй гумару сказаў беларускі лідар.

"Для мяне Навальны - гэта прадажны чалавек. І Пуцін з ім ніколі не сядзе за стол перагавораў. Ён не апазіцыянер для Пуціна, ён здраднік інтарэсаў Расіі", - растлумачыў Прэзідэнт. Апазіцыйна настроенай адносна кіраўніцтва Расіі можна лічыць, напрыклад, камуністычную партыю, лічыць Кіраўнік беларускай дзяржавы. "Вось з камуністамі ён (Уладзімір Пуцін. - Заўвага) вядзе дыялог. Ён з імі размаўляе. Гэтак жа і я: з тымі, хто ў краіне і патрыёты, я гатовы размаўляць", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.