Цырымонія ўручэння дыпломаў доктара навук і атэстатаў прафесара навуковым і навукова-педагагічным работнікам

Кожнае адкрыццё беларускіх вучоных становіцца часткай нацыянальнага здабытку. Аб гэтым Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка заявіў 9 лютага на цырымоніі ўручэння дыпломаў доктара навук і атэстатаў прафесара навуковым і навукова-педагагічным работнікам.

"Паважаныя сябры! Думаю, што атмасфера ў Палацы Незалежнасці сёння вельмі інтэлектуальная. Мы традыцыйна адзначаем Дзень беларускай навукі ўручэннем дыпломаў доктара навук, атэстатаў прафесара вучоным і навукова-педагагічным работнікам. Так, навука інтэрнацыянальная, яна належыць свету, ніхто з гэтым не спрачаецца. Яна прызначана служыць усяму чалавецтву. Але вы - вучоныя Беларусі, вы - беларускія вучоныя. Усе вашы незвычайныя ідэі і вялікія задумы для вас як дзіця, і нараджаюцца яны на гэтай зямлі. Кожнае адкрыццё становіцца часткай нашага нацыянальнага здабытку", - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.

Кіраўнік дзяржавы павіншаваў навуковых работнікаў з прысваеннем высокіх званняў, адзначыўшы, што яны зрабілі вялікі шлях, перш чым пераадолець гэту прафесійную планку. "Вялікая праца стаіць за кожным дыпломам і вашым атэстатам", - сказаў Прэзідэнт.

"У нашай краіне вучоныя людзі карыстаюцца вялікай павагай і падтрымкай дзяржавы. Можа, яна недастатковая, але на тое, што мы здольныя. Вы ведаеце, колькі ўкладзена сіл і сродкаў, каб захаваць пераемнасць навуковых школ і дасягненняў мінулых часоў, стварыць умовы для развіцця сучаснай навукі. Я ўсюды і заўсёды падкрэсліваю (калі прапаную замежным кіраўнікам, спецыялістам нейкія тэхналогіі, абучэнне гэтым тэхналогіям; напэўна, вы чулі гэта і ў Зімбабвэ): мы такія разумныя, таму што стаім на плячах гіганцкай навукі Савецкага Саюза. Пра гэта не трэба забываць. Вялікі ваш уклад, але не на пустым месцы мы гэта робім - як у навуцы, так і ў дзяржаўнасці, прамысловасці, па ўсіх напрамках, у тым ліку і ў сацыяльнай сферы. Таму мы захавалі школы, вы іх развілі. Мы маем пэўны вынік, які мы можам выкарыстоўваць у нашай краіне, я так ацэньваю, працэнтаў на 50", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Астатнюю частку Беларусь вымушана пастаўляць на экспарт, растлумачыў Прэзідэнт. "Хацелася б больш асвойваць новых тэхналогій, тое, што вы вынаходзіце, але на жаль - вы ведаеце чаму, - дадаў Кіраўнік дзяржавы. - Нам ёсць, вядома ж, чым ганарыцца. Гэта ўбачыў кожны, усе вы ўбачылі, хто наведаў выстаўку навукова-тэхнічных дасягненняў "Беларусь інтэлектуальная". Некалі я даручыў кіраўніку Акадэміі навук падрыхтаваць такую выстаўку - галіновай навукі, вузаўскай. Зрабілі нядрэнна. Але ёсць над чым працаваць".

Паводле слоў Аляксандра Лукашэнкі, падзея выклікала жывую і шчырую цікавасць, і гэта з'яўляецца вынікам сумесных намаганняў вучоных з Нацыянальнай акадэміі навук, вучоных з розных галін і ВНУ. Уражальная галерэя перспектыўных айчынных распрацовак будзе паказана ў кожным рэгіёне, адпаведны графік ужо складзены. Так, хутка экспазіцыю ўбачаць жыхары Гомельскай вобласці. Зацікавіліся выстаўкай і за межамі Беларусі. Напрыклад, у той жа краіне Зімбабвэ, якую Прэзідэнт наведаў нядаўна з дзяржаўным візітам.

"Тым не менш вы, вучоныя, як ніхто разумееце, што ў навуцы няма часу спачываць на лаўрах і няма часу ўпівацца нейкімі поспехамі. Асабліва сёння, калі наша краіна процістаіць беспрэцэдэнтным палітычным выклікам, усім нам, і навуцы ў першую чаргу, трэба глядзець толькі наперад. І на карысць жыцця людзей, і ў імя стварэння. Іншымі словамі, усе вашы інавацыйныя распрацоўкі павінны служыць развіццю духоўнай сферы, умацоўваць эканамічную моц дзяржавы, забяспечваць нашу нацыянальную бяспеку, - падкрэсліў беларускі лідар. - І тут поле неаранае. Шчыра вам скажу. Тое, як мы разгортваемся на ніве эканомікі і бяспекі, тыя задачы, якія стаяць перад намі, якія могуць прынесці каласальныя вынікі фінансавыя, - я гляджу на гэта так і пачынаю ўжо сумнявацца. Нібыта нешта можам, умеем, а прадпрымальнасці няма. Але гэта асобная размова з Урадам".

Аляксандр Лукашэнка пажадаў вучоным, каб услед за чарговымі званнямі яны дасягнулі самай галоўнай вяршыні навуковага поспеху, не проста сказалі новае слова ў навуцы, а прымусілі ўвесь свет гаварыць аб дасягненнях. "Паколькі ў гісторыі застаецца не статус, а імя. Як мне бачыцца, для сапраўднага вучонага няма мэты важнейшай, чым забяспечыць пераемнасць сваіх дасягненняў, выгадаваць плеяду паспяховых вучняў і, зразумела, праславіць Айчыну. Я наогул лічу, калі вучоны пакідае за сабой шлейф вучняў або хаця б аднаго, які абавязкова перасягне вас, - гэта яшчэ большае дасягненне, чым тое, што вы дасягнулі сёння", - сказаў Прэзідэнт.

Так, як гэта зрабілі ўраджэнцы Беларусі лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы Жарэс Алфёраў, адзін з заснавальнікаў беларускага грузавога аўтамабілебудавання, Герой Беларусі Міхаіл Высоцкі, вучоны-фізік і арганізатар навукі ў галіне оптыкі і спектраскапіі, лазернай фізікі і інфрачырвонай тэхнікі, заслужаны дзеяч навукі Беларусі Мікалай Барысевіч. Кіраўнік дзяржавы прывёў іх у прыклад не проста так. "Яны пайшлі, але пакінулі яркі след. Іх паслядоўнікі - гэта вашы калегі. Таму і бачыць тут вас, дактароў навук, прафесараў, разам са сваімі паспяховымі вучнямі асабліва прыемна. Гэта сведчыць аб тым, што вы не баіцеся канкурэнцыі з маладымі амбіцыйнымі вучонымі, якія, магчыма, нават мараць перасягнуць свайго настаўніка. Больш таго, вы ганарыцеся імі. І значыць, у беларускай навукі абавязкова будзе будучыня", - упэўнены Аляксандр Лукашэнка.

"Шчыра жадаю, каб услед за чарговымі званнямі вы дасягнулі самай галоўнай вяршыні навуковага поспеху. Не проста сказалі новае слова ў навуцы, а прымусілі ўвесь свет гаварыць аб вашых, нашых дасягненнях. Паколькі ў гісторыі застаецца не статус, а імя, - пажадаў Прэзідэнт. - Стаўце перад сабой у добрым сэнсе слова дзёрзкія і абавязкова высакародныя мэты. І няхай на шляху да іх дасягнення вам заўсёды спадарожнічаюць удача, падтрымка родных людзей і абавязкова павага навуковай супольнасці".

Дыпломы доктара навук Кіраўнік дзяржавы ўручыў васьмі вучоным.

У іх ліку доктар фізіка-матэматычных навук Дзмітрый Карпінскі. Вучоная ступень прысуджана яму за ўстанаўленне ўласцівасцей мультыфероікаў на аснове ферыту вісмуту, выкарыстанне якіх дасць магчымасць стварыць новыя функцыянальныя матэрыялы для датчыкаў электрамагнітнага поля, устройстваў для захоўвання і збору энергіі.

Вучоная ступень доктара фізіка-матэматычных навук таксама прысуджана Віктару Кісялю за распрацоўкі ў сферы лазерных матэрыялаў. Яны ўжо ўкаранёны ў серыйную вытворчасць ААТ "Пеленг" і выкарыстоўваюцца ў выпускаемых складаных оптыка-электронных прыборах і сістэмах для задач дальнаметрыі і назірання за аб'ектамі, якія рухаюцца.

Доктару тэхнічных навук Юрыю Крывагузу вучоная ступень прысуджана за распрацоўку навуковых прынцыпаў фарміравання палімерных кампазіцыйных матэрыялаў на аснове сумесей палімераў рознай палярнасці і стварэнне айчынных канкурэнтаздольных матэрыялаў на аснове сумесей канструкцыйных тэрмапластаў і мадыфікаваных поліалефінаў, якія выкарыстоўваюцца на прадпрыемствах Беларусі, Расіі і Кітая.

Дыплом доктара медыцынскіх навук уручаны Ларысе Пархоменка. Яна распрацавала і ўкараніла ў клінічную практыку новы метад хіміяпрамянёвага лячэння мясцовараспаўсюджанага раку слізістай абалонкі поласці рота, языка, глоткі і гартані.

Сцяпану Цемушаву вучоная ступень доктара гістарычных навук прысуджана за распрацоўку новага напрамку ў беларускай гістарыяграфіі, звязанага з фарміраваннем дзяржаўных фінансаў у Старажытнай Русі і вызначэннем іх ролі ў важнейшых падзеях эпохі Сярэднявечча ва ўсходнеславянскім рэгіёне. 

Аляксандру Трафімуку ўручаны дыплом доктара фізіка-матэматычных навук за развіццё тэорыі лікавых інварыянтаў часткова распазнавальных груп і тэорыі фактарызуемых груп. Атрыманыя вынікі выкарыстаны пры распрацоўцы праграмнага пакета для сістэмы камп'ютарнай алгебры GAP і перспектыўныя для прымянення ў інфарматыцы і крыптаграфіі.

Вучоная ступень доктара філалагічных навук прысуджана Святлане Харытонавай за навукова-тэарэтычнае абгрунтаванне канцэпцыі сістэмаўтварэння дзіцячых сродкаў масавай інфармацыі, фарміравання іх візуальна-семантычнай структуры і рэалізацыі выхаваўчага патэнцыялу, што садзейнічае развіццю журналістыкі і медыякамунікацыі для дзяцей.

Уладзіславу Хрусталёву ўручаны дыплом доктара біялагічных навук. Вучоная ступень яму прысуджана за распрацоўку новай сістэмы класіфікацыі элементаў другаснай структуры бялкоў і метаду ацэнкі іх стабільнасці, стварэнне і выпрабаванне вакцынных пептыдаў супраць віруса грыпу, віруса імунадэфіцыту чалавека, прыённых хвароб, якія даюць магчымасць павысіць эфектыўнасць сінтэзу пептыдных вакцын. 

Атэстаты прафесара Прэзідэнт уручыў загадчыку аддзела алейных культур Навукова-практычнага цэнтра НАН Беларусі па земляробстве Ядвізе Пілюк (спецыяльнасць "аграномія"), начальніку кафедры сувязі факультэта сувязі і аўтаматызаваных сістэм кіравання Ваеннай акадэміі Максіму Пылінскаму (ваеннае майстэрства і ваеннае будаўніцтва), загадчыку кафедры гігіены жывёл Віцебскай дзяржаўнай акадэміі ветэрынарнай медыцыны Міхаілу Карпеню (заатэхнія), галоўнаму навуковаму супрацоўніку лабараторыі прамянёвай тэрапіі РНПЦ анкалогіі і медыцынскай радыялогіі Паўлу Дзямешку (клінічная медыцына), старшыні Пастаяннай камісіі па ахове здароўя, фізічнай культуры, сямейнай і маладзёжнай палітыцы Палаты прадстаўнікоў Людміле Макарынай-Кібак (клінічная медыцына), дырэктару Інстытута інклюзіўнай адукацыі Беларускага дзяржаўнага педагагічнага ўніверсітэта імя Максіма Танка Веры Хітрук (педагогіка) і першаму намесніку начальніка Акадэміі МУС Аляксею Башану (права).

Затым Аляксандр Лукашэнка ў нефармальнай абстаноўцы за кубкам кітайскага чаю і невялікім салодкім пачастункам да гэтага напітку паразмаўляў з вучонымі. Абмеркавалі іх распрацоўкі і тое, у якім напрамку ў цэлым павінна развівацца айчынная навука. Кіраўнік дзяржавы нацэліў кіраўніцтв навуковай сферы на практыка-арыентаваныя тэмы.

"Каб мы больш увагі ўдзялялі практыка-арыентаваным тэмам. Тое, што сёння на злобу (дня. - Заўвага). Тое, што патрэбна цяпер у нашым жыцці. Пачынаючы ад ваенных навук, бяспекі, заканчваючы мірным жыццём. У гэтым вялікі практычны сэнс", - сказаў Кіраўнік дзяржавы.

Прэзідэнт звярнуў увагу, што па запатрабаваных напрамках навукі выдзяляюцца вялікія грошы, асабліва ў замежных краінах. Многія замежныя інвестары гатовы ўкладваць значныя фінансавыя сродкі ў розныя перспектыўныя распрацоўкі. "Усё сёння трэба, і ва ўсё гатовы інвесціраваць, вялікія грошы гатовы інвесціраваць. Але трэба паказаць тавар, паказаць яго эфектыўнасць і затым разгортваць вытворчасць", - сказаў беларускі лідар.

Дзейнічаць пры гэтым трэба аператыўна, падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка. "Гэта момант. Маятнік хіснуўся ў ваш бок. І трэба скарыстоўваць гэты час, таму што заўтра будзе позна. Заўтра свет зноў супакоіцца і будзе спачываць на лаўрах, на тых дасягненнях, якія вы атрымалі на сённяшні момант. Ціха будзе, спакойна, вольна, усе будуць жыць, сыцець у нанова пераразмеркаваным свеце. Свет будзе іншы. Гэта ўжо ніхто сёння не аспрэчвае. Таму трэба скарыстацца момантам, - сказаў Кіраўнік дзяржавы. - Скарыстаемся - будзе вынік. Гэта аснова нашай незалежнасці. Калі не будзе руху наперад, прытым руху хуткага, магутнага, - толку не будзе".

Кіраўнік дзяржавы таксама падкрэсліў, што шматгадовыя намаганні, укладзеныя ў развіццё аграпрамысловага комплексу, даюць свой плён, аб чым у тым ліку сведчаць вынікі экспарту беларускай сельгаспрадукцыі. "Нафта не дае такой рэнтабельнасці, як сельская гаспадарка. Нафта наогул апусцілася ніжэй за плінтус. На $8,3 млрд прадалі прадуктаў харчавання", - сказаў ён.

"Я ўвогуле прыхільнік таго, што харчавацца трэба тым, што ў цябе расце на зямлі. Я імпартнага практычна не ўжываю", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Ён таксама звярнуў увагу, што колькасць насельніцтва ў свеце павялічваецца і спатрэбяцца дадатковыя аб'ёмы прадуктаў харчавання, а таму аграсектар - вельмі перспектыўная сфера.

У ходзе сустрэчы доктар сельскагаспадарчых навук, прафесар, загадчык аддзела алейных культур Навукова-практычнага цэнтра НАН Беларусі па земляробстве Ядвіга Пілюк звярнула ўвагу на важнасць вырошчвання рапсу і атрымання рапсавага алею. Паводле яе слоў, навуковыя і практычныя распрацоўкі гэтай тэмы пачаліся ў краіне даўно і цяпер ужо ёсць нядрэнныя вынікі. Былі створаны сістэмы сартоў, гібрыды, распрацаваны тэхналогіі вырошчвання рапсу. І ўжо атрыманы амаль мільён тон прадукцыі.

"Думаю, што запатрабаванасць у рапсавым алеі, які вельмі карысны, у свеце будзе расці. Якасці мы дасягнулі і ідзём у нагу з сусветнай вытворчасцю", - заўважыла яна, падкрэсліўшы, што Беларусь знаходзіцца на 9 месцы ў свеце па экспарце рапсавага алею.

Вучоны лічыць, што рапсавы алей - гэта культура сучаснасці і будучыні, таму трэба пашыраць яе вытворчасць, што дасць добры прыбытак.

Аляксандр Лукашэнка звярнуў увагу, што ў свеце попыт на рапсавы алей сапраўды каласальны. У Беларусі змаглі дасягнуць добрых вынікаў у вырошчванні рапсу, як таго і патрабаваў Прэзідэнт, і трэба імкнуцца да павышэння ўраджайнасці гэтай культуры.

Звяртаючыся да вучоных, Кіраўнік дзяржавы заклікаў распрацоўваць новыя тэхналогіі, асабліва ў плане таго, што патрэбна цяпер.

На сустрэчы былі закрануты ў тым ліку і пытанні развіцця айчыннай журналістыкі, падрыхтоўкі кадраў для гэтай сферы. Асаблівая ўвага была ўдзелена рабоце факультэта журналістыкі БДУ.

"Мы там паспрабавалі ўсё ж такі журналістыку нашу павярнуць тварам да жыцця. Журналістаў трэба трымаць каля жыцця, каб яны бачылі, што будзе заўтра, паслязаўтра і гэтак далей. Вельмі важна, каб гэта быў працэс з двухбаковым рухам", - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.

Прэзідэнт растлумачыў, што кіраўнікі сродкаў масавай інфармацыі перш за ўсё павінны быць зацікаўлены ў падрыхтоўцы прафесійных кадраў, а значыць, ім трэба курыраваць гэты працэс. Для гэтага раней было прынята рашэнне аб стварэнні спецыяльнага савета ў БДУ, куды ўвайшлі б кіраўнікі рэспубліканскіх СМІ.

"Каб яны назіралі і ўжо бачылі журналістаў вашых і выкладчыкаў, даводзілі да іх тыя патрэбнасці, у якіх мы маем патрэбу ў сферы журналістыкі, і дапамагалі. Таму гэты сімбіёз было даручана стварыць. З імі трэба працаваць, каб яны былі перш за ўсё патрыётамі нашай краіны, - адзначыў Кіраўнік дзяржавы. - Дзякуй богу, што Амерыка паказала, што такое дэмакратыя і свабода. І правы чалавека. Крок ступіў не туды - застрэлілі гэту дзяўчыну ў прамым эфіры (размова пра забойства Эшлі Бэбіт у студзені 2021 года ў час пратэстаў у ЗША. - Заўвага). Патрыётка, якая на трох ці чатырох войнах была. Ваявала за інтарэсы Амерыкі. Вось вам і правы чалавека, і дэмакратыя. Яны мне сёння ўжо аб гэтым не гавораць. Ужо пра дыктатуру не гавораць. Як толькі рот раскрыюць - я ім канкрэтныя прыклады. Таму нам у гэтым плане трэба працаваць".

Аляксандр Лукашэнка сказаў, што спецыяльна закрануў тэму падрыхтоўкі кадраў. Паколькі ў рабоце вучоных важна бачыць не толькі іх распрацоўкі, але і саміх людзей. "Асабліва журналістаў. Чаму асаблівую ўвагу я на гэта звяртаю? Таму што так здарылася, што СМІ і журналісты апынуліся цяпер на пярэднім краі гэтай барацьбы. Цяпер сродкі масавай інфармацыі - гэта поле барацьбы, пачынаючы ад інтэрнэту і заканчваючы традыцыйнымі сродкамі масавай інфармацыі. І без байцоў, надзейных, здольных, галавастых, разумных, мы ў гэтай вайне не пераможам", - падагульніў Прэзідэнт.

Загадчыца кафедры факультэта журналістыкі БДУ доктар філалагічных навук Святлана Харытонава выказалася аб цяперашнім стане беларускай журналістыкі праз прызму развіцця дзіцячай прэсы. "У сучаснай журналістыцы, хацелася б падкрэсліць асабліва, назіраецца тэндэнцыя несістэмнага і непаслядоўнага развіцця дзіцячых выданняў, што даследавалі мы. Праяўляецца тэндэнцыя распаўсюджвання забаўляльнага і інакультурнага кантэнту, разам з якім у дзіцячую свядомасць пранікаюць не характэрныя для айчынных выхаваўчых традыцый маральныя ўстаноўкі. Пры гэтым нівеліруюцца маштабы асвятлення інтэлектуальнага і духоўнага патэнцыялу дзяцей", - адзначыла Святлана Харытонава.

Аляксандр Лукашэнка на прыкладзе супрацоўніцтва з Зімбабвэ расказаў пра патэнцыял пашырэння ў свеце беларускіх напрацовак у медыцыне. Магчымасці супрацоўніцтва ў ахове здароўя ён абмяркоўваў у час дзяржаўнага візіту ў гэту краіну са сваім калегам Эмерсанам Мнангагвам. У прыватнасці, у Зімбабвэ ёсць праблема высокай дзіцячай і мацярынскай смяротнасці, і Беларусь, маючы добрыя дасягненні і перадавы вопыт у гэтым пытанні, можа аказаць сваю дапамогу.

"Жонка ў яго займаецца фондам, які дапамагае дзецям, - адзначыў Кіраўнік дзяржавы. - Мы выбудуем пад гэты фонд праграму, пачнём з нейкай гуманітарнай дапамогі, перакінуць туды самае неабходнае і паказаць у Зімбабвэ, як трэба лячыць дзяцей. Але самае галоўнае - накарміць дзяцей. У нас дзіцячае харчаванне, малочныя і мясныя сумесі. Давайце зоймемся, няхай прыязджае цэлая група спецыялістаў, мы пачынаем іх вучыць, як лячыць дзяцей".

"Закранулі праблему - і вырысоўваецца цэлы напрамак супрацоўніцтва, - прадоўжыў Прэзідэнт. - Але і сама ахова здароўя, калі мы падключымся і будзем дапамагаць, а ёсць чым дапамагаць - у нас спецыялісты ёсць, і навучыць можам, і ў ВНУ запросім, усё гэта за грошы - сама ахова здароўя атрымае грошы. Інакш кажучы, трэба варушыцца і разгортвацца ў гэтым плане і выходзіць за рамкі нашага беларускага быцця, скажам так".

Гаворачы пра Зімбабвэ, ён адзначыў, што гэта краіна багата сваімі прыроднымі рэсурсамі, і там зразумелі перавагі развіцця раўнапраўнага супрацоўніцтва з такімі дзяржавамі, як Беларусь. "Унікальная краіна, прыгожая, даволі развітая. Але самае галоўнае - найбагацейшая краіна. Зразумела, што не ўсіх яны туды пускаюць. Яны разабраліся, што такое вялікія дзяржавы. Яны хочуць сябраваць з роўнымі. Я яму адразу сказаў: у Беларусі няма рычага недзе там цябе нахіліць, санкцыі ўвесці, калі ты будзеш звязаны з Беларуссю і раптам нехта ачумелы прыйдзе ў Беларусі да ўлады і пойдзе на разрыў адносін, - ну, няма ў нас такіх рычагоў".

Пры гэтым Аляксандр Лукашэнка звярнуў увагу, што ў Беларусі ёсць шмат тэхналогій і інавацый у розных сферах, якімі краіна гатова падзяліцца.

Адным з удзельнікаў мерапрыемства быў начальнік 1-й групы навукова-даследчай лабараторыі Ваеннай акадэміі Павел Чарняўскі. Ён расказаў, што яго навуковая дзейнасць звязана з першым інфармацыйным падраздзяленнем беларускіх Узброеных Сіл, не маючым аналагаў, - ротай інфармацыйных тэхналогій. Ён нагадаў, што Кіраўнік дзяржавы, наведваючы Ваенную акадэмію ў 2019 годзе, заявіў аб неабходнасці развіваць інфармацыйныя тэхналогіі і ні ў якім разе не загубіць створанае падраздзяленне - ІТ-роту. "Мы, беларускія вучоныя, гатовы рэалізоўваць самыя складаныя тэхналагічныя рашэнні, маштабіраваць вынікі сваіх даследаванняў і гарантуем паспяховае выкананне пастаўленых навуковых задач на рэспубліканскім і, калі будзе неабходна, міжнародным узроўні для захавання міру і спакою нашай беларускай зямлі. Мы штодзень працуем над тым, каб прымусіць увесь свет гаварыць аб нашых дасягненнях", - запэўніў Павел Чарняўскі.

Спецыяліст перакананы ў вялікім інтэлектуальным патэнцыяле краіны: "Інтэлект - наш асноўны від зброі. І ў гэтым відзе зброі Беларусь на крок апярэджвае іншыя дзяржы".

Ён падкрэсліў, што рота інфармацыйных тэхналогій - адно з перадавых падраздзяленняў. Паводле яго слоў, з тымі, хто хоча туды трапіць, праводзяць гутарку, адбіраючы лепшых вучняў, з якімі потым рэалізуюць самыя складаныя тэхнічныя рашэнні для краіны.

"Вы правільна сказалі: трэба самых лепшых людзей туды выцягваць, - падтрымаў Прэзідэнт. - Людзі ў пагонах - яны старанныя, адданыя, надзейныя. Як бы вас ні хісталі, ні цягнулі, вялікія грошы (прапаноўвалі. - Заўвага) і іншае, вы вельмі стойка ў гэтым плане працуеце. Нам трэба гэту роту ўзмацняць. Прадукт павінен быць сучасным і патрэбным для краіны".

"Андрэй Іванавіч, трэба вам унікнуць у работу гэтай роты і, калі трэба, з пункту гледжання адукацыі падтрымаць", - звярнуўся Аляксандр Лукашэнка да Міністра адукацыі Андрэя Іванца.

"Сёння ўсе нашы ВНУ вельмі цесна працуюць у галіне навукі з Ваеннай акадэміяй, ёсць план сумесных даследаванняў, накіраваны на распрацоўку новых узораў тэхнікі. Мы праводзім такую работу з абітурыентамі, каб яны не проста паступалі ў Ваенную акадэмію, а прыходзілі ў тыя сектары, якія з'яўляюцца навукаёмістымі. Такую работу прадоўжым і выйдзем на новы ўзровень", - запэўніў Міністр.

"Іх трэба падтрымаць. Гэта хлопцы надзейныя - на 99,9%. Можа, нехта захоча сябе рэалізаваць недзе ў іншай сферы, але за мяжу не пабягуць. Таму трэба дапамагаць", - падагульніў Кіраўнік дзяржавы.

Гаворачы аб развіцці ў краіне IT-тэхналогій, Кіраўнік дзяржавы прыгадаў аб стварэнні Парка высокіх тэхналогій і адзначыў, што не так даўно "пэўныя людзі пабеглі за мяжу". "Я іх не асуджаю. Таму што амерыканцы і іншыя білі па IT-сектары, каб нас прытармазіць, увялі санкцыі. Ну куды ім дзявацца (беларускім айцішнікам ва ўмовах санкцый. - Заўвага)? Хтосьці выехаў, хтосьці вярнуўся, - адзначыў Прэзідэнт. - Хтосьці паездзіў па свеце (і вырашыў. - Заўвага) - не, толькі ў Беларусь. У беларусаў гэта асаблівасць: мала хто можа быць за мяжой і быць задаволеным".

"Вось паехалі - ну не разваліўся ж IT-сектар у эканоміцы, прамысловасці, сельскай гаспадарцы. Наадварот - рухаецца. Тыя, хто паехаў... Іх месца займаюць іншыя", - прадоўжыў беларускі лідар.

Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў, што акрамя ПВТ IT-тэхналогіі добра развіты на многіх вялікіх айчынных прадпрыемствах, у Акадэміі навук. Прычым яны ствараюць паўнацэнны гатовы прадукт, а не частку праграмнага забеспячэння замежных кампаній.

У час размовы Прэзідэнт падкрэсліў неабходнасць займацца навукай, і асабліва асваеннем на практыцы таго, што створана вучонымі.

"Усё трэба павярнуць на карысць чалавека - беларуса і Беларусі, нашай краіны, - звярнуў увагу Кіраўнік дзяржавы. - Без навукі ніяк і нікуды. Нам трэба займацца навукай, і асабліва асваеннем таго, што вы ствараеце".

Аляксандр Лукашэнка нагадаў, што раней востра стаяла праблема ўкаранення на практыцы навуковых распрацовак. З боку вучоных часта гучалі нараканні, што рэальны сектар, прадпрыемствы неахвотна браліся за выкарыстанне айчынных новых распрацовак. І тады кіраўнік дзяржавы прыняў рашэнне: адказным за гэту работу будзе кіраўнік Нацыянальнай акадэміі навук. "Залежыць усё ад кіраўніка Акадэміі навук - навуковыя вынаходствы. Вы там у гэтым катле варыцеся, глядзіце, трэба - не трэба, ён прымае рашэнне і нясе адказнасць", - растлумачыў Прэзідэнт. У выпадку ўзнікнення нейкіх рознагалоссяў канчатковае рашэнне прымае кіраўнік дзяржавы. "Але ні разу да мяне як да арбітра ніхто не прыйшоў", - заўважыў беларускі лідар.

Старшыня прэзідыума НАН Уладзімір Гусакоў растлумачыў, што ў краіне створана празрыстая і эфектыўная сістэма ўкаранення навуковых распрацовак. "Мы сканцэнтравалі ўсе даследаванні ў краіне ў 12 праграм. І па кожным заданні павінен быць выхад - практычныя распрацоўкі і ўкараненне. У нас гэта на строгім кантролі", - сказаў ён.

"У цябе такая "дыктатура" - больш, чым у краіне, - іранічна адрэагаваў Прэзідэнт. - Каб мы ў вучоных не адбілі жаданне працаваць..."

"Наадварот. Конкурс на ўдзел у праграмах адкрыты. Усе, хто жадае ўдзельнічаць, падае дакументы, праходзіць незалежную экспертызу", - удакладніў кіраўнік НАН.

Прыемным дапаўненнем да ўручэння дыпломаў і атэстатаў для ўдзельнікаў мерапрыемства таксама экскурсія па Палацы Незалежнасці і новая мастацкая экспазіцыя, якая размясцілася ў сценах сімвала беларускай дзяржаўнасці. Аўтар прадстаўленых карцін - айчынны мастак Міхаіл Крот. Крыніцай натхнення пры іх стварэнні паслужыла прыгажосць беларускай прыроды.