Нарада аб выніках сацыяльна-эканамічнага развіцця краіны за 2019 год і ацэнцы вынікаў пяцігодкі

Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка правёў 17 сакавіка нараду аб выніках сацыяльна-эканамічнага развіцця краіны за 2019 год і ацэнцы вынікаў пяцігодкі.

На традыцыйную нараду ў Палац Незалежнасці прыехаў практычна ўвесь склад Урада, кіраўніцтва парламента і Адміністрацыі Прэзідэнта, губернатары - усяго амаль 50 службовых асоб. Прэзідэнт растлумачыў, што мэта мерапрыемства - пазбегнуць у будучым дапушчаных памылак, выкарыстоўваючы набыты вопыт, "каб магла існаваць суверэнная і незалежная краіна".

"Бягучы год - апошні ў пяцігодцы. Таму, акрамя справаздач, хацелася б атрымаць ацэнку таго, з якімі вынікамі мы завяршаем гэту пяцігодку. Мной былі ўважліва вывучаны прадстаўленыя матэрыялы і даклады. Аўтараў мы сёння паслухаем. Праўда, хваліцца асабліва няма чым", - падвёў папярэднія вынікі Кіраўнік дзяржавы.

Паводле яго слоў, з аднаго боку, забяспечаны рост рэальных наяўных даходаў насельніцтва, у тым ліку заработнай платы, пенсій, на 6%, дасягнуты нізкі ўзровень інфляцыі ў цэлым па краіне - 4,7%. У няпростых умовах на трэць удалося нарасціць золатавалютныя рэзервы і нават крыху знізіць валавы знешні доўг. З другога - не дасягнуты чатыры з сямі важнейшых паказчыкаў, па якіх ацэньваецца эфектыўнасць дзейнасці Урада і Нацыянальнага банка. Размова ідзе аб нарошчванні экспарту, прытоку замежных інвестыцый, росце прадукцыйнасці працы і павелічэнні валавога ўнутранага прадукту. "Прырост на 1,2%, мякка кажучы, - вельмі сціплы вынік. Вынікі работы эканамічнага штаба (я маю на ўвазе і рэгіёны ў тым ліку) па гэтых напрамках нельга аднесці ў скарбонку заслуг. А гэта ж базавыя пытанні, ад прагрэсу якіх залежыць устойлівасць нашага развіцця на доўгатэрміновую перспектыву", - заўважыў Аляксандр Лукашэнка.

Прэзідэнт канстатаваў, што рост заработнай платы ўжо трэці год запар значна апярэджвае рост прадукцыйнасці працы. "Цікава, яшчэ доўга можа захоўвацца такая тэндэнцыя? Або нехта лічыць, што зможа падмануць законы эканомікі?" - спытаў Кіраўнік дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка звярнуў увагу, што планы на 2019 год рыхтаваў дзеючы склад Урада. Кіраўнік дзяржавы, нягледзячы на альтэрнатыўныя меркаванні, падтрымаў тое, што было ўнесена яму на разгляд. "Таму ў ходзе нарады чакаю прынцыповых ацэнак уласнай работы і таго, якімі бачыце сярэдзіну і завяршэнне 2020 года", - дадаў Прэзідэнт.

Беларускі лідар адзначыў, што ключавыя праблемы, якія стрымліваюць магчымасці беларускай эканомікі, устараняюцца вельмі марудна. "Больш за ўсё мяне насцярожвае, што ўстараненне ключавых праблем, якія стрымліваюць магчымасці эканомікі, ідзе вельмі марудна. Баюся, што фармальна. Эканоміка не дасягнула такой ступені ўстойлівасці, каб упэўнена процістаяць уплыву звонку: палітычным настроям, знешнім шокам і іншым узрушэнням", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Паводле яго слоў, у дзяржаве вельмі шмат увагі ўдзяляюць таму, па якой цане будуць купляць нафту і ў якіх аб'ёмах, які курс валюты ў краінах - гандлёвых партнёрах, якія абмежаванні яны ўводзяць для Беларусі. "Рэагуем на любы шорах. Так быць не павінна. Мы ўсё гэта павінны бачыць і ўлічваць, але гэта не павінна быць арыенцірам, галоўнымі тэндэнцыямі ў нашай дзейнасці, галоўнымі крытэрыямі нашых учынкаў. Мы невялікая краіна з адкрытай эканомікай. Менавіта таму павінны ўмець гібка адаптавацца да аб'ектыўных умоў, у якіх жыве навакольны свет, і ўмець працаваць з усімі", - падкрэсліў Прэзідэнт.

Гэта самая складаная задача з тых, што стаяць перад сістэмай дзяржаўных органаў на чале з Урадам, адзначыў Аляксандр Лукашэнка. Аднак у бягучай пяцігодцы адчувальных вынікаў няма. "Аб гэтым сведчыць той факт, што ў мінулым годзе традыцыйныя сектары эканомікі не далі былой аддачы. Доля ўсіх відаў вытворчасці ў валавым унутраным прадукце ў шэсць разоў большая, чым у прадпрыемстваў ІТ-сектара і сувязі. Але ўклад у агульны прырост эканомікі ў іх амаль аднолькавы", - канстатаваў Кіраўнік дзяржавы.

Нагнала аскому і тэма знешніх рынкаў збыту, сказаў Прэзідэнт. "Я не буду гаварыць аб тым, што экспарт у 2019 годзе правалілі, прыток імпарту павялічваецца, а валавы ўнутраны прадукт вырас толькі за кошт унутранага попыту. Экспарт - прыярытэт пяцігодкі, а мы не толькі не асвойваем новыя рынкі, але і страчваем традыцыйныя. Я патрабую, каб Прэм'ер-міністр асобна далажыў, у чым прычыны і што робіцца, каб выправіць такое становішча. Сёння гэта пытанне нашага выжывання. Адсюль ўсё: і цэны на нафту, і цэны ўнутры краіны, і курс беларускага рубля", - заявіў ён.

Асаблівай увагі, адзначыў Аляксандр Лукашэнка, патрабуе фінансавы стан арганізацыі рэальнага сектара. Але магчымыя рашэнні не павінны закранаць бюджэт, папярэдзіў Кіраўнік дзяржавы. Паводле яго слоў, эфектыўнасць работы, перш за ўсё дзяржсектара, вышэй не стала. "Гэта істотная частка эканомікі, і неабходны рашучыя меры, каб яны былі яе лакаматывам, а не цяжкім грузам. Пераважная большасць раёнаў павінна мець больш высокія тэмпы развіцця, каб у нашым грамадстве не ўзнікала раздзяляльных ліній па ўзроўні даходаў і якасці жыцця насельніцтва", - падкрэсліў Прэзідэнт.

Аляксандр Лукашэнка не згадзіўся з прапановамі Урада па асноўных напрамках Праграмы сацыяльна-эканамічнага развіцця Беларусі да 2025 года. "Скажу шчыра: мер для паскоранага развіцця і дасягнення валавога ўнутранага прадукту, як мы вызначаліся, у памеры прыкладна $100 млрд я там не ўбачыў. Можа, нехта ўбачыў - скажыце. Усё, што прапанавана, трэба было зрабіць яшчэ пяць гадоў таму. Але па гэтым пытанні мы правядзём асобную нараду. Гэта не тэма сённяшняга глыбокага аналізу", - дадаў ён.

Кіраўнік дзяржавы папрасіў удзельнікаў нарады не тэарэтызаваць, а агучваць канкрэтныя недахопы і дасягненні мінулага года, самакрытычна і сумленна прызнавацца ў недапрацоўках. "Не павінна быць "накату" на Урад, а Урад не павінен адпіхвацца ад тых заўваг і крытыкі, якія сёння прагучаць", - папярэдзіў Прэзідэнт.

Як далажыў на нарадзе Прэм'ер-міністр Сяргей Румас, у 2019 годзе Ураду ўдалося захаваць важнейшыя макраэканамічныя прапорцыі і забяспечыць збалансаванае развіццё. Ён упамянуў, што пры назначэнні новага складу Урада Прэзідэнтам у якасці асноўнай ставілася задача забяспечыць рост даходаў грамадзян. "Вынікам стаў устойлівы рост дабрабыту насельніцтва. Заработная плата па краіне, пачынаючы з сакавіка мінулага года, устойліва знаходзіцца над адзнакай тысяча рублёў. Яе памер на канец года склаў Br1240, - сказаў ён. - У бюджэтным сектары, як і абяцалі, выйшлі на суадносіны 80% пры сярэдняй зарплаце Br993. Выконваецца задача па павелічэнні зарплат педагагічным работнікам і ўрачам. Пенсіі павялічыліся на 20%, а з улікам інфляцыі - на 13,4%. Гэта самы высокі тэмп за апошнія 5 гадоў".

На думку Прэм'ер-міністра, за год істотна палепшаны якасныя паказчыкі развіцця. "Інфляцыя - на мінімальным узроўні. Атрымана аптымальнае знешнегандлёвае сальда з чарговым рэкордам па экспарце паслуг, забяспечана ўстойлівасць на валютным, крэдытна-дэпазітным і фінансавым рынках. Своечасова выкананы валютныя абавязацельствы дзяржавы, пры гэтым золатавалютныя рэзервы дасягнулі рэкорднага ўзроўню - $9,4 млрд", - канстатаваў ён.

Сяргей Румас лічыць, што бюджэт па выніках 2019 выкананы лепш, чым планавалі. "Гэта дало магчымасць не толькі забяспечыць вырашэнне спектра ключавых задач сацыяльнага блока, але і накіраваць пэўны аб'ём сродкаў у рэзерв на фарміраванне так званай "падушкі бяспекі". Палепшана большасць паказчыкаў бяспекі ў эканамічнай і грашова-крэдытнай сферах. Упершыню за многія гады сітуацыя тут ацэньваецца як стабільная", - падкрэсліў Прэм'ер-міністр. Разам з тым ён абазначыў і шэраг існуючых праблем, у ліку якіх - адсутнасць запланаванага эканамічнага росту, яго тэмпы ніжэйшыя за сярэднесусветныя.